Bệnh nhân Nguyễn Thị R. (79 tuổi, trú tại phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh) bị đau bụng quanh rốn 2 ngày, bụng chướng, chẩn đoán tuyến dưới là tắc ruột và chuyển bệnh viện tỉnh Quảng Ninh cấp cứu.

Qua khai thác tiền sử, bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, đái tháo đường nhưng điều trị không thường xuyên.

Sau khi tiến hành thực hiện chụp cắt lớp kết quả phát hiện tắc gốc động mạch mạc treo tràng trên do huyết khối.

Đánh giá đây là trường hợp rất nặng, bệnh nhân tuổi cao sức yếu lại mắc nhiều bệnh lý mãn tính kèm theo, các bác sĩ khoa Ngoại, Tim mạch, Hồi sức và Gây mê phối hợp họp hội chẩn và quyết định phẫu thuật ngay để kịp thời cứu người bệnh bởi nếu để lâu nguy cơ tử vong rất nhanh vì đã hoại tử ruột.

Kíp phẫu thuật do Ths.Bs Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại và các phẫu thuật viên trong khoa tiến hành mở bụng kiểm tra thấy toàn bộ ruột non và đại tràng phải đã tím lạnh do thiếu máu, một đoạn dài ruột non và ruột già hoại tử hoàn toàn, mạch mạc treo tràng trên bị tắc do huyết khối. Phẫu thuật viên thực hiện cắt bỏ khoảng 3m ruột non và ruột già bị hoại tử, mở động mạch mạch treo tràng trên lấy huyết khối.

Rất may đoạn đầu ruột non đã hồng ấm trở lại và được nối với phần đại tràng còn lại. Sau 2 giờ phẫu thuật căng thẳng, ca mổ diễn ra thành công.  

Đây là trường hợp bệnh nhân được cứu sống thành công hiếm gặp, bởi ca tắc mạch mạc treo do huyết khối, cấp cứu tại bệnh viện tỉnh Quảng ninh dù được mổ nhưng đều tử vong vì đến muộn hoặc bệnh nhân không thể phục hồi sau khi bị cắt hết ruột non. Tuy nhiên ở tuyến trung ương ghi nhận đã có trường hợp cắt ruột vẫn sống và phục hồi nên bệnh viện quyết tâm không từ bỏ cơ hội, cố gắng hết sức để cứu bệnh nhân.

Tắc động mạch mạc treo là tình trạng tắc nghẽn động mạch nuôi ruột khiến máu không đến được ruột non và ruột già, gây ra hoại tử. Đây là bệnh rất hiếm gặp với tỷ lệ tử vong cao, có triệu chứng đa dạng, khó chẩn đoán, dễ bị bỏ qua.

Có nhiều nguyên nhân gây tắc mạch mạc treo như: xơ vữa động mạch, cục huyết khối đến từ tim, viêm mạch máu… sẽ làm cho cục máu đông kẹt lại ở những động mạch nuôi ruột. Bệnh thường hay khởi phát với tình trạng đau bụng không điển hình, có thể kèm theo rối loạn tiêu hóa khiến bệnh nhân chủ quan.

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các nguy cơ rất nặng nề do hoại tử toàn bộ ruột non và một phần đại tràng gây nhiễm trùng, nhiễm độc rất nặng, suy đa tạng phủ, tỷ lệ tử vong 70-90%. Nếu sống sót sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống do cắt bỏ hầu hết ruột của người bệnh. Vì vậy, trong trường hợp đau bụng không rõ nguyên nhân, nhất là bệnh nhân có tiền sử bệnh lý tim mạch, bệnh mãn tính (đái tháo đường, tăng huyết áp…) cần đến ngay các cơ sở khám chữa bệnh để được thăm khám và phát hiện kịp thời.