Năm 2009, cảnh sát thành phố Trì Châu, tỉnh An Huy (Trung Quốc) mời bác sĩ pháp y bậc thầy tại đây là Trần Lâm đến hỗ trợ điều tra vụ án mạng xảy ra trong thành phố. Nạn nhân là đôi vợ chồng già và cô cháu gái 6 tuổi.

Thi thể ba nạn nhân được tìm thấy dưới giếng trong bếp tại căn nhà ở vùng nông thôn. Thành giếng cao hơn nền bếp khoảng 20 cm, bên trên nắp giếng có rất nhiều đồ đạc như túi bóng, ủng, ấm đun nước, ống nhựa. Cả ba đều bị đâm, chém bằng vật sắc và cảnh sát nhận định dường như có hai loại hung khí khác nhau.

Đồ đạc lỉnh kỉnh được chất lên thành giếng.

Trên quyển lịch treo trong phòng khách, ngày cuối cùng là ngày 18/4/2009. Nếu ông bà không quên xé lịch thì có thể đó cũng chính là ngày xảy ra vụ án. Nền nhà và trên tường phòng ngủ có rất nhiều vết máu, có dấu vết giằng co. Trên giường rất bừa bộn nhưng không có vết máu, có thể hung thủ đột nhập vào nhà làm chủ nhà đang ngủ tỉnh giấc nên hạ sát cả ba người.

Trong chiếc tủ nhỏ kê cạnh đầu giường còn 600 tệ, theo bố mẹ cháu bé, cuối tuần trước khi đi làm xa nhà, họ để lại 800 nhân dân tệ. Ông bà ở nhà không chi tiêu bao nhiêu, vì thế số tiền bị mất là khoảng 150.

Trên bậc thềm từ phòng ngủ đi vào phòng bếp có một con dao làm bếp, trong khi bình thường dao luôn được để trên giá. Điều này cho thấy hung thủ có động vào nhưng sau đó lại không sử dụng. Ngay bên cạnh cửa phòng bếp là một đống rơm rạ khá to, dường như mới được mang từ ngoài vườn vào. Cách đống rơm này chừng 4 mét là chiếc giếng giấu xác ba nạn nhân.

Bụi trên thành cửa sổ nhà vệ sinh có nhiều chỗ bị mờ đi chứng tỏ có người mới chui qua. Địa điểm này được cảnh sát xác định là nơi đột nhập của hung thủ. Trên thành bồn rửa mặt có một dấu giầy rất mới. Trong góc nền nhà vệ sinh cũng có dấu giầy giống như vậy nhưng cũ hơn nhiều.

Xem xét các vết thương, bác sĩ Trần Lâm nhận định đều do một loại hung khí gây ra. Đây có thể là loại dao có lưỡi sắc và mũi nhọn cong xuống dưới. Người dân ở nông thôn gọi là dao quắm. Như vậy, hung thủ chỉ có một người.

Trong lúc cảnh sát còn đang tập trung vào dấu giầy và tìm kiếm xem có dấu vân tay nào của hung thủ để lại hay không, bác sĩ pháp y Trần Lâm lại đi một lượt từ đầu đến cuối hiện trường. Sau vài phút suy tư, ông đưa ra ba kết luận: Thứ nhất, hung thủ là người quen, ít nhất là người cùng thôn. Thứ hai, hung thủ cao khoảng 1m62 đến 1m66, dáng người gầy gò. Thứ ba, kẻ này còn chưa đến 18 tuổi.

Kết luận thứ nhất không khiến cảnh sát bất ngờ vì hung thủ giết người tàn nhẫn, cả cháu bé sáu tuổi cũng không tha. Giải thích cho kết luận thứ hai, ông Trần Lâm chỉ cho các cảnh sát xem vị trí các vết thương trên đầu nạn nhân nam, sau đó yêu cầu ba cảnh sát lần lượt dùng dao gỗ ướm lên đầu mình từ khoảng cách thích hợp... Đa số các vết thương trên đầu nạn nhân nam nằm ở phần trên trán và chân tóc cho thấy hung thủ có chiều cao tương đương nạn nhân là 1m64, công thêm sai số sẽ nằm trong khoảng 1m62 đến 1m66. Nạn nhân nam gầy yếu, lại bị viêm phế quản kinh niên, sức khỏe rất kém nhưng vẫn chống cự được một thời gian dài, cho thấy hung thủ gầy yếu chứ không to khỏe. 

Với kết luận thứ ba gây nhiều tranh cãi nhất rằng sát thủ là người chưa trưởng thành, bác sĩ Trần Lâm cho hay: Từ góc độ tâm lý học tội phạm, hung thủ đột nhập vào nhà có mang theo dao quắm và găng tay nhưng trên đường từ nhà vệ sinh đi ra phòng ngủ vẫn tiện tay cầm theo con dao bếp, cho thấy hắn không tự tin vào sự chuẩn bị của mình. Đống rơm hắn mang từ ngoài vườn vào bếp là định dùng để đốt xác, nhưng sau đó lại đổi ý ném xác xuống giếng, vì thế hắn là người do dự, thiếu quyết đoán.

Nhìn thấy vết máu trong phòng ngủ, một đứa trẻ cũng biết đã xảy ra chuyện gì, vậy mà hung thủ lại vứt xác xuống giếng, còn chất một đống đồ vật lên trên nắp giếng để hy vọng không ai tìm ra, cho thấy hắn rất non nớt và ấu trĩ. Điều này cũng được thể hiện qua việc hắn chỉ lấy 150 tệ trong tủ, sau đó còn xoay mặt tủ sát vào tường để che giấu động cơ giết người vì tiền tiền. Đây là hành động hoàn toàn vô nghĩa, chỉ có người chưa trưởng thành mới làm như vậy.

Ngôi nhà xảy ra thảm án trong năm 2009 tại Trung Quốc.

Còn chưa hoàn toàn bị thuyết phục nhưng ban chuyên án vẫn quyết định tin theo suy đoán của bác sĩ pháp y tài giỏi này. Toàn bộ nam giới trong thôn từ 11 đến 20 tuổi, cao 1m60 đến 1m68, dáng người gầy gò được đưa vào tầm ngắm. Nghi phạm "xuất hiện" rất nhanh, đó là Vu Tiểu Bình, 16 tuổi, cao 1m65, nặng 47 kg - đúng như mô tả của bác sĩ Trần Lâm.

Tại nhà của Bình, cảnh sát tìm được con dao quắm là hung khí của vụ án. Bình khai gần một tháng trước đó đã đột nhập vào nhà nạn nhân ăn trộm. Đêm 18/4 cậu ta lại chui qua cửa sổ nhà vệ sinh một lần nữa. Đang lục tủ trong phòng ngủ thì bị phát hiện, hắn dùng dao quắm sát hại cả ba người rồi vứt xác xuống giếng.