Theo đó trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thanh Xuân (Cần Thơ) về các giải pháp đảm bảo tiến độ thi công đối với tuyến đường cao tốc Trung lương - Mỹ Thuận, Mỹ Thuận - Cần Thơ và cầu Mỹ Thuận 2. Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể thừa nhận: “Dự án triển khai cách đây 10 năm, tuy nhiên đến thời điểm này tiến độ vẫn chậm”.

Người đứng đầu ngành giao thông vận tải cho biết đối với đoạn từ Trung Lương đến Mỹ Thuận, Chính phủ vừa quyết định bổ sung 2.186 tỉ đồng hỗ trợ cho nhà đầu tư và cho nhà đầu tư điều chỉnh lại dự án.

Người đứng đầu ngành giao thông cho rằng với 2.186 tỉ đồng hỗ trợ nhà đầu tư thì phương án tài chính đã khả thi. Phần vốn nhà đầu tư bỏ vào khoảng 3.000 tỉ đồng, còn lại là vốn huy động của các tổ chức tín dụng.

Vừa qua Chính phủ đã họp giao thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại hỗ trợ 6.000 tỉ đồng cho dự án Trung Lương - Mỹ Thuận.

“Tôi thấy các tổ chức tín dụng đang phối hợp để bổ sung vốn” - ông Thể nói và cho rằng nếu được nguồn vốn này, dự án đến cuối năm 2020 sẽ cơ bản thông xe từ Trung Lương đến Mỹ Thuận và sẽ hoàn thành toàn bộ dự án trong năm 2021, đúng như chỉ đạo hiện nay của Chính phủ.

Đối với dự án cầu Mỹ Thuận 2, theo bộ trưởng GTVT, Quốc hội bố trí 5.100 tỉ đồng. Đến thời điểm này, Bộ đang làm hồ sơ thiết kế kỹ thuật và dự toán. Theo kế hoạch, quý I-2020 sẽ khởi công cầu Mỹ Thuận 2. Riêng hai đường vào cầu đến tháng 12 này sẽ khởi công.

Ông Thể cho hay khó khăn nhất là đoạn cuối từ Mỹ Thuận đến Cần Thơ, đến thời điểm này chưa mở thầu. Lý do là cần bổ sung nguồn vốn 932 tỉ đồng thì phương án tài chính mới khả thi. “Vừa qua, Thủ tướng đã quyết định bổ sung nguồn vốn 932 tỉ đồng cho dự án này. Tuy nhiên, đến thời điểm này chưa có quyết định chính thức của Thủ tướng. Khi có quyết định, chúng tôi sẽ mở thầu” - Bộ trưởng Thể nói.

Ông cho biết dự kiến từ đây đến cuối năm sẽ mở thầu, đồng thời Bộ GTVT sẽ làm việc với Đồng Tháp, Vĩnh Long và bàn giao 932 tỉ đồng để giải phóng mặt bằng.

Trước đó, ông Lê Văn Hưởng, Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang, nhấn mạnh: "Việc khơi thông nguồn vốn tín dụng mới là vấn đề quyết định dự án có làm được hay không, chứ không phải là chỉ trông chờ vào phần vốn ngân sách".

Ngày 8/8, đã diễn ra cuộc họp giữa UBND tỉnh Tiền Giang, Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận với đại diện Bộ GTVT, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các ngân hàng cung cấp tín dụng.

Tại cuộc họp, ông Vũ Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Đối tác công - tư (PPP) Bộ GTVT, trao đổi về các quy định yêu cầu vốn chủ sở hữu cần tuân thủ theo Nghị định 63/2018/NĐ-CP đã quy định "Phần nhà nước tham gia trong dự án PPP không tính vào tổng vốn đầu tư để xác định tỉ lệ vốn chủ sở hữu" và cần tham khảo các dự án đã áp dụng tương tự.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, không thể yêu cầu tỉnh Tiền Giang cam kết như các yêu cầu của nhà đầu tư về bảo đảm quy hoạch, việc tổng mức đầu tư trừ đi phần vốn ngân sách nhà nước tham gia để tính phần vốn tự có của nhà đầu tư là do ngân hàng cho vay quyết định. Việc điều chỉnh giá thu 15%/3 năm là không có cơ sở, không vận dụng các mô hình cam kết của tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng để làm việc với tỉnh Tiền Giang…

Tại cuộc họp, một số thành viên dự họp cho rằng điều này sẽ đẩy dự án vào bế tắc vì các yêu cầu tín dụng là do chính các ngân hàng cho vay đưa ra, yêu cầu nhà đầu tư phải làm việc với tỉnh Tiền Giang để cam kết.

Trước một số thắc mắc này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng thu xếp vốn cho dự án tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận hoàn thiện các hồ sơ pháp lý nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định đây là dự án hiệu quả trong đầu tư thương mại, các ngân hàng cần mạnh dạn tham gia cho vay, đồng thời đề nghị các ngân hàng không áp đặt tỉ lệ vốn tự có của nhà đầu tư bằng 30% tổng mức đầu tư là điều kiện tiên quyết. "Hiện nay, các ngân hàng thương mại không thiếu vốn, nếu có thiếu thì Ngân hàng Nhà nước sẵn sàng bù đủ vốn cho nhu cầu tín dụng của dự án, việc đi vay và cho vay đúng ra cần được vui vẻ từ hai bên" - ông Đào Minh Tú nói.

Đối với phần vốn ngân sách nhà nước tham gia, ngân hàng yêu cầu bảo đảm 2.575 tỉ đồng (tương ứng 20,5% tổng mức đầu tư), trong khi phần vốn Chính phủ đã trình Quốc hội bố trí cho dự án là 2.186 tỉ đồng.

Chủ đầu tư bố trí đủ vốn chủ sở hữu và cơ quan nhà nước có thẩm quyền cam kết hỗ trợ đủ nguồn vốn ngân sách hỗ trợ cho dự án như trên để bảo đảm dự án có đủ vốn hoàn thành đúng tiến độ. Vốn ngân sách nhà nước tham gia trước khi các tổ chức tín dụng hợp vốn giải ngân. Trường hợp nguồn thu của dự án không đạt được như phương án tài chính, UBND tỉnh Tiền Giang phải có những giải pháp tài chính/phi tài chính hỗ trợ cho doanh nghiệp nhằm bảo đảm khả năng trả nợ của dự án.