Dân dã và rẻ tiền, từ xưa món mứt sắn được nhiều người ví von đây là món ăn chơi của nhà nghèo. Tuy nhiên đây lại là món ngon xuất hiện nhiều trong mâm cỗ ngày Tết ở Cố đô Huế.
Nhắc đến ẩm thực nói chung và mứt Tết nói riêng, Cố đô Huế là vùng đất của ẩm thực với đủ loại khác nhau.Tuy nhiên, có những món mứt hiếm hoi lắm người ta mới thấy xuất hiện trong ngày Tết ở một vài gia đình. Đó chính là mứt sắn.Nói đến sắn, nhiều người sẽ nghĩ đến món ăn dân dã của người nghèo. Đến ngày Tết, củ sắn trở thành nguyên liệu để người dân sáng tạo ra món mứt độc lạ.Hiện nay, những người làm mứt truyền thống dân dã như mứt sắn càng ít. Do đó, món mứt sắn cũng dần bị lãng quên.Ở Huế giờ đây, bà Lê Thị Tư (81 tuổi, trú ở phường Thủy Xuân, TP. Huế) là một trong số rất ít người còn lưu giữ được bí quyết làm món "mứt nhà nghèo” độc đáo này.Những ngày giáp Tết, bà Tư đang bận rộn với công việc làm ra những ký mứt ngon lành. “Gia đình tôi còn làm mứt cũng vì muốn lưu giữ lại một chút hương vị Tết ở Huế ngày xưa”, bà Tư tâm sự.Có hơn 50 năm làm món mứt sắn, bà Tư cho hay, ngày xưa, phụ nữ ở Huế từ nhỏ đã được người lớn chỉ dạy cách làm những món bánh, món mứt.Theo bà Tư, để cho ra những miếng mứt sắn ngon không hề đơn giản, phải chọn sắn làm mứt có những đặc điểm phù hợp, nhất là sắn không bị đắng. Đó là loại sắn có củ không quá to nhưng khi luộc chín củ sắn lại có độ dẻo và vị bùi vừa phải.Đầu tiên, sắn được gọt vỏ và những phần sần cứng, sau đó, củ sắn được cắt ra từng khúc dài tầm 10 phân, rửa sạch rồi cho vào nồi luộc. Khoảng nửa tiếng sau, khi sắn đã chín thì vớt ra để nguội, cắt thành lát mỏng.Cắt thành lát mỏng.Bà Tư cho biết: “Thời trước, củ sắn sau khi được cắt lát mỏng được mang phơi nắng. Khi miếng sắn đã khô hết nước, tiếp tục cho lên chảo rang đều. Để miếng sắn không bị cháy thì rang với cát. Sau này, chuyển qua chiên bằng dầu ăn nên sạch hơn. Dù có thay đổi về cách làm, nhưng miếng sắn vẫn giữ được vị giòn và hương vị”.Chiên sắn là công đoạn vất vả nhất. Người làm mứt phải canh liên tục bên bếp lửa để đảo sắn đều, nếu không phần sắn dễ bị cháy, còn đảo không khéo tay, sắn bị nát không làm mứt được.Khi những miếng sắn đã vàng đều sẽ được vớt ra để ráo dầu, rồi mang đi ngào với đường để cho ra thành phẩm.Vào mỗi vụ Tết, bà Tư cùng con gái làm khoảng 3 tạ mứt để phục vụ cho gia đình và nhu cầu của thị trường. Mỗi kg bán với giá 80 ngàn đồng.Sắn có mùi vị dân dã nên khiến người ăn nhớ mãi, miếng mứt có vị ngọt, thanh và giòn tan, chứ không còn nhiều vị bùi đặc trưng của sắn.“Dù không được xếp vào hàng cao lương mỹ vị, nhưng mứt sắn từng một thời là món ngon xuất hiện nhiều trong mâm cỗ ngày Tết của nhiều gia đình ở Huế. Cũng bởi cái sự dân dã, rẻ tiền mà ngày xưa nhiều người vẫn hay ví von đây là món mứt của nhà nghèo”, bà Tư tâm sự.Từng một thời có mặt nhiều trong ngày Tết ở Huế, món mứt nhà nghèo này giờ đây đã không còn xuất hiện nhiều trong cuộc sống hiện đại.
Năm nay, có 3 địa điểm bắn pháo hoa giao thừa Tết Nguyên đán 2019 tại Hà Tĩnh. Ngoài ra, tỉnh còn tổ chức nhiều chương trình lễ hội chào đón năm mới khác.
