Liên quan đến vụ việc cưỡng chế Công viên nước Thanh Hà, kết luận của Thanh tra Hà Nội mới đây khiến nhiều người giật mình bởi một công viên đồ sộ, quảng cáo là hiện đại bậc nhất Đông Nam Á lại xây dựng không quy hoạch.

Bên cạnh đó, nhiều người cũng thắc mắc, trong vụ cưỡng chế đình đám này, Chủ đầu tư Công viên nước Thanh Hà là Công ty CP Phát triển địa ốc Cienco 5 (Tập đoàn Mường Thanh) đã thiệt hại bao nhiêu tỷ đồng?

Trước đó, theo đơn kiến nghị mà Công ty CP Phát triển địa ốc Cienco 5 đã kiến nghị, doanh nghiệp cho rằng, đã đầu tư hơn 200 tỷ đồng cho Công viên nước Thanh Hà.

Tuy nhiên, đoàn thanh tra xác định, Công viên nước Thanh Hà có 19 hạng mục lớn, theo các hợp đồng chủ đầu tư đã ký với các đơn vị để phục vụ xây dựng công viên nước là 142,4 tỷ đồng.

Trong đó có 7 hạng mục có kết cấu khung thép, nhựa composite lắp ghép có thể tháo dỡ nhưng UBND quận đã phê duyệt phương án "dùng máy xúc để phá dỡ" được kết luận là thiếu cẩn trọng, dẫn đến việc đã phá dỡ cả 7 hạng mục này gây bức xúc cho nhà đầu tư và băn khoăn trong dư luận.

Trong kiến nghị, Chủ đầu tư Công viên nước Thanh Hà còn đề nghị xử lý kỷ luật đối với các cá nhân chịu trách nhiệm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo cưỡng chế trái pháp luật… Đồng thời, công ty cũng đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật của TP Hà Nội điều tra, xem xét trách nhiệm cá nhân của những cán bộ gây thiệt hại nghiêm trọng đối với doanh nghiệp để xử lý hình sự theo quy định.

Sau khi xem xét đơn kiến nghị, cơ quan Thanh tra nhận thấy 2 trong số 3 nội dung bản chất là khiếu nại hành vi cưỡng chế của UBND quận Hà Đông và UBND phường Phú Lương đối với công trình.

Hai nội dung này trùng với nội dung đơn khiếu nại mà Công ty CP Phát triển địa ốc Cienco 5 đã gửi quận Hà Đông trước đó và đang được thụ lý giải quyết theo quy định.

Riêng về kiến nghị “điều tra, xử lý hình sự”, Thanh tra Hà Nội cho rằng, việc này thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan Công an, do đó đề nghị UBND TP Hà Nội hướng dẫn Công ty CP Phát triển địa ốc Cienco 5 gửi đến cơ quan Công an.

Kết quả thanh tra xác định, quá trình thực hiện cưỡng chế công viên nước còn tồn tại, vi phạm. Đơn cử, trước một ngày tổ chức cưỡng chế (14/1/2020), chủ đầu tư có văn bản gửi UBND quận, UBND phường với nội dung "xin cam kết tháo dỡ và thời gian hoàn thành dự kiến hết quý I/2020…" nhưng cơ quan chủ trì cưỡng chế là UBND phường Phú Lương không lập biên bản ghi nhận sự tự nguyện thi hành án và không báo cáo UBND quận là vi phạm Điều 34, Nghị định số 166/2013/NĐ-CP.

Về trách nhiệm chủ đầu tư, Thanh tra Hà Nội kết luận: "Việc chủ đầu tư xây dựng công viên nước trên các ô đất không quy hoạch công viên nước đã vi phạm Luật Đất đai năm 2013 và Luật Xây dựng năm 2014".

Kết quả thanh tra cho thấy, ngoài việc xây dựng không phép, công viên nước Thanh Hà còn được xây trên các ô đất quy hoạch cây xanh, xây dựng các công trình công cộng…

Cụ thể, công viên nước Thanh Hà bao gồm 19 hạng mục công trình trên diện tích hơn 31.000m2 thuộc 3 ô đất đã được quy hoạch là đất xây dựng các công trình công cộng, khu ở; đất trồng cây xanh, xây các công trình thể dục thể thao (A2.2 - CCĐT01; A2.2 - CXĐT01; một phần A2.1 CXĐT01) và một phần làm đường giao thông nội bộ KĐT Thanh Hà.

Việc chủ đầu tư công viên nước Thanh Hà phá quy hoạch, sử dụng đất sai mục đích chỉ được phát hiện sau khi đoàn thanh tra vào cuộc.

Trước đó, Đội trật tự xây dựng (TTXD) quận Hà Đông, UBND phường đã từng vào kiểm tra, lập biên bản hành vi xây dựng không phép song không phát hiện việc chủ đầu tư sử dụng đất sai mục đích.

Chính vì điều này, Thanh tra Hà Nội đánh giá “Đội TTXD đã buông lỏng quản lý, có dấu hiệu làm chiếu lệ để công trình vi phạm được xây dựng hoàn thành, sau này phải cưỡng chế phá dỡ, gây bức xúc trong xã hội và ảnh hưởng uy tín của cơ quan quản lý nhà nước”.

Thanh tra Hà Nội kiến nghị UBND TP giao sở TNMT kiểm tra làm rõ việc các ô đất công cộng, đất trồng cây xanh thuộc KĐT Thanh Hà đã được xây dựng trái quy hoạch như thế nào?

Bên cạnh kiến nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức xử lý kỷ luật các tổ chức, cá nhân có liên quan đến sai phạm, Thanh tra Hà Nội cũng yêu cầu Công ty CP Phát triển địa ốc Cienco 5 nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật trong quá trình thực hiện dự án.

Tháng 3/2020 vừa qua, Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ yêu cầu các cơ quan nội chính, tư pháp thành phố khẩn trương tiến hành thu thập hồ sơ để hỗ trợ thành phố xử lý các vụ việc; cần thiết phải điều tra, khởi tố theo quy định pháp luật, làm rõ cả những người bao che với tinh thần làm cương quyết, dứt khoát để làm gương.

Đó là các dự án: Vi phạm tại công trình 8B Lê Trực; dự án cống hóa mương Phan Kế Bính (quận Ba Đình); Khu xử lý chất thải tập trung Nam Sơn (huyện Sóc Sơn); Kết quả thanh tra về trật tự xây dựng tại dự án Công viên nước Thanh Hà (quận Hà Đông)...