Tranh cãi nồi chiên không dầu gây ung thư

Cuộc tranh cãi nồi chiên không dầu gây ung thư hay không đang được giới tiêu dùng thế giới quan tâm. Mới đây tại Hong Kong, Hiệp hội Người tiêu dùng cảnh báo, mọi người nên cảnh giác với việc tiếp thị quảng cáo thổi phồng lợi ích sức khỏe của nồi chiên không dầu.

Cảnh báo cho rằng, người tiêu dùng cần cảnh giác với việc tiếp thị quảng cáo thổi phồng lợi ích sức khỏe của loại sản phẩm này.

Trong một nghiên cứu trên 12 nồi chiên không dầu, khoai tây nấu trong một nửa số thiết bị được thử nghiệm có chứa hàm lượng lớn acrylamide - chất được hình thành tự nhiên khi chế biến một số thực phẩm như khoai tây ở nhiệt độ cao.

Một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên Tạp chí Khoa học Thực phẩm được đánh giá ngang hàng cho thấy rằng chiên khoai tây trong nồi chiên không dầu so với chiên ngập dầu - dường như làm giảm đáng kể sự hình thành acrylamide, nhưng thử nghiệm của Hội đồng Người tiêu dùng cho thấy rằng nó vẫn vượt mức độ chuẩn theo tiêu chuẩn của EU.

Cụ thể, khoai tây được chiên bằng mẫu nồi Imarflex IHF-26E giá 129 USD có lượng acrylamide cao nhất - 7.038 microgam/kg, gấp 13 lần mức tiêu chuẩn của EU - 500 microgam/kg. Đứng thứ hai là mẫu Denki DAF-35 giá 89 USD với 1.475 microgam/kg và thứ ba là mẫu ecHome AF1400BK 1.471 microgam/kg, gần gấp ba lần tiêu chuẩn châu Âu.

Báo chí Quốc tế dẫn lời Chủ tịch ủy ban nghiên cứu và thử nghiệm của hội đồng, Nora Tam Fung-yee, đã kêu gọi những người yêu ẩm thực lưu tâm đến việc ăn thực phẩm chiên bằng nồi chiên không dầu, mặc dù phương pháp nấu ăn này nói chung lành mạnh hơn chiên ngập dầu vì sử dụng ít dầu hơn.

"Chiên rán trong nồi chiên không dầu là một kiểu rang. Nó vẫn không tốt cho sức khỏe vì nó có thể tạo ra các hợp chất gây ung thư như acrylamide, đặc biệt khi bạn chiên khoai tây mỏng ở nhiệt độ cao hoặc trong thời gian dài. Bạn không nên ăn thực phẩm chiên trong nồi chiên không dầu thường xuyên và cũng nên xem kỹ kích thước khẩu phần ăn", Chủ tịch này nói.

Hội đồng cho biết có thể giảm nguy cơ tạo ra acrylamide bằng cách điều chỉnh thời gian và nhiệt độ nấu. Trong các thử nghiệm riêng biệt, các nhà nghiên cứu đã chuẩn bị khoai tây chiên kiểu Pháp bằng mô hình Imarflex bằng cách sử dụng nhiệt độ thấp hơn hoặc thời gian chiên ngắn hơn và lượng acrylamide giảm xuống mức nằm trong tiêu chuẩn của EU.

Imarflex nói với hội đồng rằng nhiệt độ và thời gian nấu được đề xuất trong tập sách hướng dẫn của họ chỉ mang tính chất tham khảo, đồng thời nói thêm rằng thời gian khuyến nghị cho món khoai tây chiên là dành cho những món có đường cắt dày hơn, chẳng hạn như khoai tây chiên.

Denki đã không trả lời kết quả của hội đồng và bài đăng không thể liên hệ với hội đồng để bình luận. Trong khi đó, ecHome cho biết thời gian nấu khoai tây chiên đề xuất của họ là 12 đến 20 phút, trong khi cơ quan giám sát đã nấu khoai tây chiên trong 23 phút. Nhưng hội đồng chỉ ra rằng sách hướng dẫn của họ hướng dẫn người dùng kéo dài thời gian nấu thêm 2-3 phút đối với thực phẩm đông lạnh.

Đối với hiệu suất nấu ăn tổng thể, các nhà nghiên cứu nhận thấy 12 sản phẩm - có giá từ 298 đô la Hong Kong đến 2.080 đô la Mỹ - khá giống nhau khi được sử dụng để nấu đùi gà và chả giò theo hướng dẫn của nhà sản xuất bếp chiên hoặc đại lý của họ.

Nhưng khi nói đến khoai tây chiên, sự chênh lệch giữa các sản phẩm được thử nghiệm đã chứng minh đáng kể. Hai mô hình để hầu hết khoai tây chiên chưa chín, trong khi hai mô hình khác nấu chúng không đều.

Trong khi đó, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rủi ro an toàn với một số sản phẩm. Ba kiểu máy - Proluxury's PAF052017, Harrow's HT-AF1200 và Midea's MF20B - không đủ cách điện giữa dây dẫn điện và bề mặt của máy, điều này có thể dẫn đến đoản mạch.

Ba công ty nói với hội đồng rằng họ sẽ kiểm soát chặt chẽ hoặc cải thiện quy trình sản xuất để đưa sản phẩm của họ phù hợp với các tiêu chuẩn an toàn.

Chuyên gia nói gì?

Nêu quan điểm về nồi chiên không dầu, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) cho rằng, nồi chiên không dầu là một sản phẩm tốt, thay thế nhiều thiết bị điện trong nhà bếp như lò vi sóng, lại an toàn cho sức khỏe.

Tuy nhiên, theo ông việc coi nồi chiên không dầu để phòng tránh nguy cơ ung thư thì lại là nhận định hoàn toàn sai lầm.

Nồi chiên không dầu là sản phẩm dùng để nấu chín thực phẩm không cần dầu mỡ sẽ lành mạnh hơn những loại thực phẩm cần dầu mỡ để chiên rán. Ai cũng biết tác hại của việc chiên dầu mỡ ở nhiệt độ cao. Nhưng không phải vì thế mà chúng ta lạm dụng nồi chiên không dầu để ăn thật nhiều hay chỉ ăn những món chiên bằng nồi chiên không dầu và yên tâm không nguy hại sức khỏe.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, việc sử dụng nồi chiên không dầu có gây ung thư hay không hiện nay còn đang tranh cãi và chưa có kết luận chính xác. Mặc dù vậy, một chế độ ăn suốt ngày chỉ có thịt, cá rán, thì dù là chiên không dầu, đương nhiên cũng dễ gây ra các bệnh như béo phì, tim mạch, tiểu đường... Nguy hại sức khỏe chẳng kém thì bệnh ung thư nên người tiêu dùng cần sáng suốt trong việc dùng loại sản phẩm này.

Chuyên gia cũng cho biết thêm, việc sử dụng nồi chiên không dầu rất tốt để giảm đi lượng chất béo có trong nhiều thực phẩm. Nhưng cũng cần nhớ, nhiều món ăn cần phải có dầu mỡ chiên rán mới đảm bảo độ ngon cũng như giá trị dinh dưỡng.