Giá dầu thô đang thấp kỷ lục, Việt Nam mua tích trữ, được không?

Thứ năm, 23/04/2020, 19:22 PM

Giá dầu thô đang thấp kỷ lục khiến việc mua dự trữ được xem là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp (DN) khai thác dầu khí, các nhà máy lọc dầu mua vào dự trữ.

Công nhân làm việc tại kho trữ xăng dầu của Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil). Ảnh: Hải Xuân.

Công nhân làm việc tại kho trữ xăng dầu của Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil). Ảnh: Hải Xuân.

Việc giá dầu thế giới đang thấp, thậm chí từng xuống âm, theo Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) và một số doanh nghiệp, trong đó có PVN, là thời cơ tốt để tính chuyện mua vào tích trữ dầu, xăng. Nhưng thực tế rất khó thực hiện vì chưa có cơ chế chính sách về rủi ro cho hoạt động này nếu mua bắt đáy, có thể dẫn tới thua lỗ.

Chuyên gia phân tích dầu mỏ Paul Sankey của Mizuho Bank, người từng cảnh báo chính xác về mức âm của giá dầu trong tháng 3, cho rằng vùng giá âm của dầu thô có thể sẽ được thiết lập lại khi thế giới nguy cơ hết chỗ chứa cuối tháng 5 trong khi giao dịch dầu thô không có giá sàn.

Phiên giao dịch 22/4, giá dầu Brent và WTI đều tăng trở lại sau khi rớt sâu. Brent tăng hơn 1 USD, lên 20,37 USD một thùng, dù đầu phiên có lúc chỉ còn 15,98 USD - thấp nhất trong 21 năm. Còn dầu WTI hợp đồng giao tháng 6 lên 13,78 USD mỗi thùng, tăng 2,2 USD so với phiên 21/4.

Khoảng 70-75% nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước thời gian qua phải nhập khẩu. Nếu nhập khẩu, dự trữ lúc này sẽ hỗ trợ sản xuất trong dài hạn. Tuy nhiên, bài toán kho chứa do nguồn cung trong nước đang dư thừa cũng như rủi ro về giá cũng đang đặt ra không ít thách thức cho các DN.

Với lĩnh vực khai thác dầu khí, nếu giá dầu giảm 1 USD/thùng, doanh thu sẽ giảm khoảng 2.200 tỉ đồng/năm. Với giá dầu ở mức 30 USD/thùng, doanh thu sẽ giảm khoảng 55.000 tỉ đồng/năm (so với giá dầu kế hoạch là 60 USD/thùng).

Không cho biết "có mua trữ dầu ở thời điểm này hay không", ông Nguyễn Quang Dũng - Phó tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho hay, lượng tồn kho của các doanh nghiệp chứ không riêng Petrolimex đều đang lớn do xu hướng giảm giá liên tục và sâu. Chưa kể phần lớn hàng trong kho đã mua ở mức giá cao trước đó.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu luôn phải có một lượng hàng tối thiểu đảm bảo tồn kho, phục vụ thị trường theo quy định Nghị định 83 kinh doanh xăng dầu.

Giá dầu giảm mạnh nhưng các giếng dầu vẫn phải hoạt động. Trong ảnh: mỏ Bạch Hổ - Ảnh: Tuổi trẻ.

Giá dầu giảm mạnh nhưng các giếng dầu vẫn phải hoạt động. Trong ảnh: mỏ Bạch Hổ - Ảnh: Tuổi trẻ.

"Đặc biệt, hạ tầng kho chứa còn hạn chế, dầu thô không có kho dự trữ quốc gia. Đến nay chỉ có 2 kho chứa dầu thô của 2 nhà máy lọc dầu Dung Quất và Nghi Sơn phục vụ cho sản xuất của các nhà máy này. Trong khi việc thuê tàu trữ dầu không khả thi do tiềm lực tài chính còn khó khăn. Việc mua vào dự trữ dầu được đánh giá hợp lý nhưng khó khả thi", một lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) khẳng định trên Tuổi trẻ.

Trong khi đó, trả lời trên Vnexpress, ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) cho rằng không nên lấy lý do không có đủ kho chứa, bể chứa để hạn chế nhập khẩu xăng dầu. Mỗi năm ngành điện sử dụng khoảng 2,5-3 triệu tấn dầu DO, FO làm nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện, bù đắp thêm vào nguồn nguyên liệu than của họ.

Một số nhà máy nhiệt điện cũng sử dụng 100% là nhiên liệu dầu để phát điện và đều có kho chứa, bể chứa để dự trữ nhiên liệu dầu phục vụ phát điện. Vì thế, theo ông, Bộ Công Thương cần cấp hạn ngạch cho các doanh nghiệp nhập khẩu, nắm bắt cơ hội khi giá đang quá tốt.

Ông Ngô Thường San, Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam cho rằng, việc giá dầu xuống thấp và nhập dầu thô vào dự trữ là một phương án, song cũng không dễ. Bởi 2 nhà máy lọc dầu đều có kho chứa nhưng kho chứa dầu thô không như kho chứa xăng dầu, trong khi việc sử dụng kho chứa xăng dầu là không khả thi, chưa kể các kho chứa này cũng đang đầy do lượng hàng tồn tăng mạnh.

Trong bối cảnh giá bán giảm mạnh, sản xuất và tiêu thụ khó khăn, biện pháp ưu tiên hàng đầu là giảm giá thành chi phí đầu vào, chi phí sản xuất, vận hành các mỏ, ứng dụng công nghệ, chứ không phải là tạm dừng khai mỏ. Vì vậy, vẫn có một lượng dầu thô được khai thác cần đưa vào kho chứa nên không có nhiều kho dầu dư thừa để có thể mua dự trữ.

Trả lời Tuổi Trẻ, đại diện Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết lượng tồn kho xăng dầu tăng cao ở cả nhà máy lọc dầu Bình Sơn, Nghi Sơn và các DN kinh doanh xăng dầu do tiêu thụ kinh doanh xăng dầu giảm mạnh. Để hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm xăng dầu sản xuất trong nước, Bộ Công thương đã có văn bản chỉ đạo, gửi các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, đề nghị các DN kinh doanh xăng dầu điều chỉnh kế hoạch kinh doanh và ưu tiên mua hàng từ nguồn sản xuất trong nước.

Cũng theo vị này, Bộ Công thương đã tạo điều kiện cho DN sản xuất xăng dầu trong nước xuất khẩu bổ sung 136.000 tấn xăng RON95 trong trường hợp không tiêu thụ hết tại thị trường nội địa.

Tuy nhiên, với kiến nghị tạm dừng nhập khẩu xăng dầu, vị này cho rằng, cần phải rà soát tổng thể, kỹ lưỡng các quy định hiện hành về cạnh tranh, dự trữ quốc gia, kinh doanh xăng dầu, việc bảo vệ người tiêu dùng... ở trong nước và các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Trong thời gian tới, vị này khẳng định Bộ Công thương sẽ bám sát diễn biến giá dầu thế giới, điều hành trên nguyên tắc hỗ trợ đời sống của người dân cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN.

Bài liên quan