Gian lận thi cử ở Sơn La: Vai trò của Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La đến đâu?

Khởi tố không đúng tội danh, làm lợi cho bị can?

Vụ án gian lận thi cử ở Sơn La đang thu hút sự quan tâm của đông đảo dư luận khi nhiều tình tiết mới xuất hiện.

Đáng chú ý nhất là 2 tình tiết được báo chí đăng tải. Đó là việc bị can Trần Xuân Yến - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La khai nhận chính Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La - Hoàng Tiến Đức đã đưa thông tin của 8 thí sinh để nhờ rút bài sửa nâng điểm và tình tiết một số bị can khai nhận mỗi trường hợp thí sinh nâng điểm có "giá" là 1 tỷ đồng.

Thông tin này mặc dù chưa được cơ quan chức năng công bố chính thức nhưng đã khiến dư luận được phen rất "sốc".

Sốc là bởi 1 tỷ đồng là số tiền không hề nhỏ, sốc là bởi việc làm gian lận của chính những cán bộ làm giáo dục hiện nay.

Được biết, trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại tỉnh Sơn La, bị can Trần Xuân Yến - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT được phân công là ủy viên ban chỉ đạo thi của tỉnh, Phó Chủ tịch Hội đồng thi, Trưởng ban vận chuyển và bàn giao đề thi, Phó trưởng ban thường trực ban coi thi, Phó trưởng ban thường trực ban chấm thi, Tổ trưởng tổ xử lý bài thi trắc nghiệm.

Và liệu rằng, ông Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La - Hoàng Tiến Đức có vô can trong vụ án như phân trần của ông này khi trả lời báo chí về lời khai của cấp phó không? Nhiều người cho rằng, Cơ quan điều tra cần làm rõ những thông tin này.

Trước đó, Cơ quan An ninh điều tra (Công an tỉnh Sơn La) vừa kết thúc điều tra, chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La đề nghị truy tố 8 bị can về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, theo Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Trao đổi với PV, luật sư Diệp Năng Bình – Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật nhận định:  Việc Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Sơn La vừa kết thúc điều tra vụ án gian lận thi cử, chuyển hồ sơ sang Viện KSND tỉnh Sơn La đề nghị truy tố 8 bị can về tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo điểm a, khoản 2, điều 356 Bộ luật hình sự là chưa đúng bản chất của vụ việc, chưa đúng với việc định tội danh.

”Việc định tội danh này theo Điều 356 là rất có lợi cho các bị can chỉ với mức án từ 5 năm đến 10 năm là không đảm bảo tính răng đe và phòng ngừa chung. Ở đây phải đề nghị truy tố các bị cáo và những người đưa tiền tội danh Đưa và nhận hối lộ”, Luật sư Bình nêu ý kiến.

Nhận 1 tỷ đồng để nâng điểm có thể bị xử tử hình?

Theo Luật sư Diệp Năng Bình, tại Điều 354 Bộ luật hình sự quy định người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích nào sau đây cho chính bản thân người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 07 năm.

“Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình”, Luật sư Bình nói và cho biết, các hành vi của bị cáo có đầy đủ yếu tố để cấu thành tội danh này.

“Ở đây không phải ngẫu nhiên mà các cháu tự nhiên được nâng điểm hoặc vì thương xót hoàn cảnh của cháu A, cháu B nghèo quá nên phải nâng điểm cho các cháu để các cháu có cơ hội được đổi đời, mà ở đây có một sự chuẩn bị và nhận tiền để thực hiện hành vi nâng điểm cho những gia đình có chức có quyền và có tiền.

Mỗi một trường hợp nâng điểm trung bình là 1 tỷ đồng nên nó không còn là việc lợi dụng chức vụ quyền hạn nữa rồi. Do đó cần phải thay đổi tội danh thì mới đúng tội”, Luật sư Bình nêu quan điểm.

Về tình tiết đối với Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La, theo Luật sư Bình, cần phải điều tra, khởi tố ngay nếu xác định có thực hiện việc chỉ đạo nâng điểm cho 8 trường hợp.

“Vụ việc này gây hoang mang dư luận, làm xấu ảnh hưởng đến uy tín của ngành giáo dục và các trường danh giá, làm ảnh hưởng đến tương lai cuộc đời của các cháu nhỏ, những bị can này lại nhận một số tiền rất lớn nên mới chấp nhận đánh đổi để thực hiện do đó cần phải xử lý nghiêm minh những người đưa, nhận và môi giới hối lộ”, Luật sư Diệp Năng Bình cho biết.

Trước đó, theo kết luận điều tra của Cơ quan An ninh Điều tra, Công an tỉnh Sơn La và kết quả chấm thẩm định của Bộ GD&ĐT: Sơn La có 44 thí sinh với 95 bài thi trắc nghiệm và 2 bài thi Ngữ văn có điểm chấm thẩm định thấp hơn so với điểm thi đã công bố trước đây.

Trong đó, thí sinh có điểm thi sau thẩm định giảm nhiều nhất là 26,55 điểm (tổng 3 môn). Bài thi có điểm giảm nhiều nhất là môn Toán với 9,00 điểm.

Theo qui định của Qui chế thi THPT quốc gia và xét công nhận tốt nghiệp THPT áp dụng cho năm 2018, kết quả chấm thẩm định này là kết quả chính thức của kì thi THPT quốc gia 2018; được sử dụng thay thế kết quả do các Hội đồng thi THPT quốc gia năm 2018 công bố trước đây để xét công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2018.