Khai thác cát, sỏi trái phép khiến suối A Lin tan hoang

Khai thác cát, sỏi trái phép

Theo tìm hiểu, suối A Lin là con suối khá nổi tiếng ở huyện A Lưới (tỉnh Thừa Thiên Huế). Con suối này bắt nguồn từ chân dãy núi Trường Sơn và chảy qua địa bàn các xã Hồng Trung, Hồng Vân, Hồng Bắc trước khi đổ vào sông A Sáp.

Trước đây, suối A Lin còn hoang sơ và nguồn sa khoáng khá dồi dào. Thế nhưng, trong những năm trở lại đây, tình trạng khai thác cát sỏi có phép lẫn trái phép ồ ạt khiến nhiều đoạn suối bị tan hoang.

Đặc biệt, đoạn suối chảy qua một bên là thôn A Niêng – Lê Triêng 1, một bên là thôn Đụt – Lê Triêng 2 đã bị dùng máy múc và xe ô tô cỡ lớn khai thác cát trái phép ngày đêm.

Tình trạng này khiến một đoạn suối dài khoảng hơn 2km từ chân đập dâng, tràn xã lũ thuộc cụm đồi mối A Lin3 – Thủy điện A Lin B1 xuôi về phía hạ nguồn tan hoang.

Qua phản ánh của báo chí về tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép tại suối A Lin, đoàn kiểm tra liên ngành của UBND huyện A Lưới đã tiến hành kiểm tra thực tế.

Qua kết quả kiểm tra, đoàn liên ngành phát hiện tại khu vực suối A Lin có dấu vết do quá trình khai thác cát, sỏi để lại còn rất rõ. Khu vực khai thác chạy dọc theo tuyến sông A Lin thuộc địa phận xã Hồng Trung quản lý với chiều dài khoảng 1km.

Hiện nhà máy thủy điện A Lin B1 đang trong giai đoạn thi công, chưa tích nước nên mực nước tại đây khá thấp. Vì vậy, các đối tượng đã tiến hành bồi lấp làm đường dẫn ngay tại lòng sông để tiến hành khai thác cát sỏi, trái phép.

Trước thực trạng trên, UBND huyện A Lưới đã chỉ đạo các công ty thủy điện trên địa bàn chỉ đạo các đơn vị thi công, các nhà thầu không được khai thác cát, sỏi ở các khu vực chưa được cấp phép xung quanh để phục vụ xây dựng công trình thủy điện của mình. Đồng thời, nếu phát hiện tổ chức, cá nhân nào khai thác thì báo cáo cho chính quyền địa phương xử lý theo quy định.

Thành lập đoàn thanh tra việc thực hiện khai thác cát, sỏi

Trước sự việc này, ông Phan Thiên Định, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có chuyến khảo sát thực tế và làm việc với UBND huyện A Lưới, các đơn vị liên quan cùng chủ dự án nhà máy thủy điện A Lin B1 (Công ty cổ phần thủy điện Trường Phú) về tình hình khai thác cát, sỏi trái phép tại suối A Lin.

Sau khi đi kiểm tra thực tế tại lòng hồ A Lin và nghe báo cáo của UBND huyện A Lưới cũng như chủ dự án, ông Phan Thiên Định cho rằng, việc khai thác cát, sỏi trái phép tại suối A Lin có quy mô tương đối lớn, địa bàn phức tạp, hẻo lánh. Vì vậy, để làm rõ và xử lý dứt điểm, cần có sự phối hợp tích cực giữa UBND huyện A Lưới, Sở TN&MT, Phòng cảnh sát môi trường và chủ dự án.

Tuy nhiên, qua vụ việc trên cho thấy rằng, việc quản lý khai thác cát, sỏi khu vực dự án cũng như khu vực xung quanh dự án của Công ty cổ phần Thủy điện Trường Phú là chưa chặt chẽ và thiếu trách nhiệm. Việc khai thác cát sỏi ở đây chỉ phục vụ cho công trình Thủy điện nên trách nhiệm ở đây là của chủ đầu tư.

Vừa qua, huyện đã có kiểm tra, xử phạt hành chính, nhưng theo ông Định như thế vẫn là chưa đủ. Phải làm rõ hơn về khối lượng khai thác, khai thác ngoài phạm vi của mỏ được cấp phép là bao nhiêu, nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước đến đâu, trách nhiệm của đơn vị khai thác ra sao để có chế tài xử lý cụ thể hơn.

Ông Định đề nghị Sở TN&MT phối hợp với Cảnh sát môi trường, chính quyền địa phương thành lập đoàn thanh tra việc thực hiện khai thác cát, sỏi tại khu vực này có đúng theo giấy phép của UBND tỉnh cấp cho công ty Trường Phú hay chưa, đã khai thác bao nhiêu và sử dụng vào công trình như thế nào.

Đồng thời, thanh tra việc sử dụng khoáng sản của các đơn vị đang thi công, cụ thể việc nhập khoáng sản để thi công phải có chứng từ, hóa đơn rõ ràng, chứng minh nguồn gốc khai thác để có cơ sở xử lý. Đối với phần khai thác ngoài mỏ được UBND tỉnh cấp phép khai thác, phải thực hiện truy thu, xử phạt.

Đề nghị Thủy điện Trường Phú báo cáo lại nhu cầu sử dụng vật liệu cát, sỏi từ đây cho đến khi hoàn thành công trình và đề xuất rõ nhu cầu sử dụng. Đồng thời, Thủy điện Trường Phú phải nâng cao vai trò trách nhiệm hơn nữa để đảm bảo chất lượng công trình cũng như phát huy vai trò của chủ đầu tư, chịu trách nhiệm tổng thể trong việc quản lý khu vực triển khai dự án. Nếu để tình trạng trên tiếp tục tiếp diễn và ngày càng nghiêm trọng, tỉnh sẽ có biện pháp đình chỉ, tạm ngưng hoạt động của dự án để xử lý.