Ngày 22/5, Bộ trưởng Môi trường Canada, Catherine McKenna, cho biết Canada sẽ nhận lại số rác bị đổ ở Philippines. Ngoài ra, Canada sẽ chịu mọi chi phí trong quá trình này, từ khâu chuẩn bị, bốc rác, vận chuyển, xử lý và hoàn thành mọi công đoạn vào cuối tháng Sáu tới.

Mối quan hệ giữa Canada và Philippines đang vô cùng căng thẳng vì hàng chục container rác bốc mùi hôi thối mà Canada đã đưa sang nước này từ năm 2013.

"Là một quốc gia độc lập và có chủ quyền, Philippines không nên bị coi như bãi chứa rác của nước khác", phát ngôn viên của Tổng thống Philippines Duterte phát biểu tại một buổi họp báo ngày 22/5.

Đồng thời, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã ra lệnh thuê một công ty vận tải tư nhân chuyển 60 container rác thải đến vứt ở vùng biển của Canada nếu nước này từ chối nhận.

Năm 2013, 103 container chứa đầy 2.500 tấn rác thải được đánh dấu sai là nhựa để tái chế từ Canada đã đến Philippines. Trong số 103 container rác, 26 container đã bị đổ bất hợp pháp tại một bãi rác ở tỉnh Tarlac vào năm 2015, các phương tiện truyền thông địa phương cho hay. 77 container còn lại đang ở các bến cảng Manila và Subic.

Cục Hải quan Philippines (BOC) phát hiện ra các container thực sự chứa các túi nhựa, giấy bẩn, rác thải gia đình và tã lót người lớn đã sử dụng, và phân loại đó là những chất thải nguy hiểm.

Tuy nhiên, công ty có trụ sở tại Ontario vận chuyển những container trên tới Philippines đã bác bỏ mọi khiếu nại về chỗ rác trên, nói rằng chi phí vận chuyển rác thải đến Đông Nam Á sẽ nhiều hơn nhiều so với việc đổ chúng tại Canada.

Trước các áp lực đòi Canada hồi hương số rác trên, tại Hội nghị Thượng đỉnh Asean tại Manila năm 2017, Thủ tướng Trudeau nói có những rào cản pháp lý và hạn chế để chưa thể đưa số rác này về nước. Ông cho biết đó là một giao dịch tư nhân không liên quan đến chính phủ Canada.

Sau đó, Canada cho biết những quy định và trở ngại pháp lý đã được giải quyết nên về mặt lý thuyết có thể hồi hương được rác. Philippines đã cho Canada hạn chót đưa rác về là ngày 15/5/2019 nhưng Canada đã lỡ hẹn này khiến chính quyền của Tổng thống Duterte vô cùng tức giận.

Gần đây, Philippines đã triệu hồi hầu hết các nhà ngoại giao hàng đầu của Philippines về nước. Manila cáo buộc Ottawa đang không nghiêm túc xem xét lấy lại số rác trên hay không coi trọng Philippines.

Tổng thống Duterte từng dọa lấy một số rác trong đó đổ trước cửa Đại sứ quán Canada ở Manila nếu Canada không chịu nhận lại số rác trên.