Trung Quốc bị Malaysia đòi 2 tỷ USD vì dự án thiếu minh bạch

Thứ năm, 03/10/2019, 09:12 AM

Bộ trưởng Tài chính Malaysia cho biết chính phủ cựu Thủ tướng Najib Razak đã trả 88% tổng giá trị hai dự án đường ống cho nhà thầu Trung Quốc dù dự án mới hoàn thành 15%.

Bộ trưởng Tài chính Malaysia Lim Guan Eng đang xem xét đòi lại nhà thầu Trung Quốc 2 tỷ USD vì dự án chưa hoàn thành.
Bộ trưởng Tài chính Malaysia Lim Guan Eng đang xem xét đòi lại nhà thầu Trung Quốc 2 tỷ USD vì dự án chưa hoàn thành.

Bộ trưởng Tài chính Malaysia Lim Guan Eng công bố kế hoạch báo cáo cho cơ quan chống tham nhũng về việc chính quyền trước đã thanh toán trước cho nhà thầu Trung Quốc 2 tỷ USD ngay từ khi hai dự án đường ống mới chỉ bắt đầu, Reuters ngày 3/10 đưa tin.

Ông cho biết khoản thanh toán 2 tỷ USD tương đương 88% tổng giá trị của hai dự án đường ống được trao cho Công ty Đường ống Dầu khí Trung Quốc (CCPB). Việc thanh toán được tiến hành ngay khi dự án mới bắt đầu.

“Chúng tôi phát hiện ra rằng lịch trình thanh toán cho các hợp đồng nói trên hầu như hoàn toàn dựa trên các mốc thời gian chứ không dựa trên các mốc hoàn thành tiến độ công việc”, ông Lim cho biết trong một tuyên bố.

“Khi chúng tôi xuống xem công trình, chúng tôi không tìm thấy nổi một chiếc ốc vít. Vậy mà họ được trả tới 8,3 tỷ ringgit. Tại sao có thể trả tiền cho một công việc chưa hoàn thành? Cho đến bây giờ, họ vẫn chưa đưa ra bất kỳ lời giải thích nào”, ông Lim cho biết.

Theo ông Lim, ông Daim Zainuddin, cố vấn hàng đầu của Thủ tướng Mahathir Mohamad, sẽ là nhà đàm phán trưởng trong cuộc đàm phán với Trung Quốc về việc đòi lại 2 tỷ USD đã chuyển cho CCPB.

Vào tháng 11/2016, CCPB đã giành được hợp đồng xây dựng đường ống dẫn xăng dầu dài 600km dọc theo bờ biển phía tây của Bán đảo Malaysia và Đường Ống dẫn khí Trans-Sabah 66 km ở phía đông bang Sabah.

Theo ông Lim, hợp đồng đã được đàm phán trực tiếp bởi văn phòng của cựu Thủ tướng Najib và cựu thủ tướng đã phớt lờ những cảnh báo mà văn phòng tổng chưởng lý đưa ra đối với cả hai thỏa thuận.

Tháng 3/2017, Bộ Tài chính Malaysia đã vay 85% giá trị dự án từ Ngân hàng EXIM Trung Quốc thông qua công ty con Suria Strategic Energy Resources (SSER).

Sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 5/2018, Thủ tướng Mahathir đã hủy cả hai dự án sau khi phát hiện ra rằng, 80% khoản vay từ ngân hàng Exim Bank của Trung Quốc đã được chính quyền Malaysia tiền nhiệm giải ngân để thực hiện dự án, nhưng nhà thầu Trung Quốc mới chỉ hoàn thành 15% dự án.

Cựu Thủ tướng Najib và gia đình ông đang bị xét xử với cáo buộc biển thủ hàng tỷ USD từ quỹ 1Malaysia Development Berhad (1MDB).