Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương ngày 10/9, các lưu học sinh bị ảnh hưởng cho biết, 8 trường đại học của Trung Quốc bị liên quan gồm Đại học Hàng không và Vũ trụ Bắc Kinh, Học viện Công nghệ Bắc Kinh, Đại học Bưu chính Viễn thông Bắc Kinh.... Một số du học sinh gần đây đã đăng tải trên Internet rằng họ sẽ chọn đến Campuchia để xin visa Mỹ và chọn cách đi đường vòng tới Mỹ để giải quyết vấn đề.

Một cư dân mạng tự nhận mình đã tốt nghiệp trường Trung học trực thuộc Đại học Bách khoa Tây Bắc cho biết, việc nhiều sinh viên của trường bị chính phủ Mỹ hủy visa gần đây đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch du học và sinh sống tại Mỹ, đề nghị các học sinh thận trọng cân nhắc kế hoạch đi Mỹ học tập và làm việc.

Một cư dân mạng hôm thứ Tư (9/9) đã đăng lên mạng rằng Đại sứ quán và Lãnh sự quán Mỹ tại Trung Quốc đã đưa ra thông báo: do dịch bệnh đang diễn ra nên tất cả các cuộc hẹn phỏng vấn xin thị thực nhập cư và thị thực không di dân vào Mỹ từ ngày 21/9 đến ngày 2/10 sẽ bị hủy bỏ.

Rất đông cư dân mạng đang chờ visa Mỹ và chuẩn bị du học Mỹ bày tỏ bị sốc và cảm thấy khó chấp nhận sau khi biết tin trên. Cũng có nhiều du học sinh cho biết, nếu lựa chọn tới Campuchia xin visa vào Mỹ, họ cần phải trực tiếp đến đó làm thủ tục, sau đó nếu hồ sơ được chấp thuận phải tự đến nhận hoặc tìm cơ quan môi giới giúp đỡ. Cũng có cư dân mạng mới xin visa tại lãnh sự quán Mỹ tại Trung Quốc, nhưng do lãnh sự quán đóng cửa nên không được hoàn tiền, khi nộp hồ sơ ở Campuchia lại phải nộp phí visa một lần nữa.

Về vấn đề này, tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, chiều ngày 10/9, người phát ngôn Triệu Lập Kiên cho biết, trong thời gian qua, “Mỹ đã áp dụng hàng loạt lời nói và hành động tiêu cực trong lĩnh vực giao lưu văn hóa giữa Trung Quốc và Mỹ, hoàn toàn đi ngược lại quan niệm tự do, cởi mở mà họ rêu rao và đi ngược lại với sự trao đổi nhân tài quốc tế giữa hai nước, tác động tiêu cực nghiêm trọng đến trao đổi và giao lưu nhân sự bình thường giữa Trung Quốc và Mỹ, phá hoại nghiêm trọng nền tảng xã hội của mối quan hệ song phương”.

Ông Triệu Lập Kiên cũng nói, “các biện pháp trắng trợn của chính phủ Mỹ đã gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của sinh viên Trung Quốc đang học tập tại Mỹ, là sự bức hại chính trị trần trụi và phân biệt chủng tộc, đồng thời vi phạm nghiêm trọng quyền con người của sinh viên Trung Quốc học tập tại Mỹ. Mỹ cầng chấm dứt nay việc lợi dụng các cớ để hạn chế và đàn áp không chính đáng các lưu học sinh Trung Quốc tại Mỹ. Chúng tôi ủng hộ sinh viên Trung Quốc du học tại Mỹ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của họ theo quy định của pháp luật”.

Ông Triệu Lập Kiên nhấn mạnh rằng “phía Mỹ nên dừng ngay lập tức các hành động nêu trên và Trung Quốc bảo lưu quyền đưa ra các phản ứng tiếp theo về vấn đề này”.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Tư (9/9), tính đến ngày 8/9, Mỹ đã thu hồi thị thực của hơn 1.000 công dân Trung Quốc. Đây là biện pháp của chính phủ Donald Trump nhằm siết chặt việc nhập cảnh của các lưu học sinh và nhà nghiên cứu có quan hệ với quân đội Trung Quốc.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong bức e-mail gửi tới hãng Reuters: “Chúng tôi tiếp tục hoan nghênh các sinh viên và học giả hợp pháp từ Trung Quốc đến, những người này không thúc đẩy hơn nữa các mục tiêu quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc”.

Cùng ngày, Quyền Bộ trưởng An ninh nội địa Chad Wolf tuyên bố rằng Mỹ đang ngăn cản một số nghiên cứu sinh và nhà nghiên cứu Trung Quốc xin thị thực vào Mỹ để ngăn họ đánh cắp các kết quả nghiên cứu nhạy cảm.

Ông Wolf nói: “Chúng tôi đang chặn thị thực của một số nghiên cứu sinh và nhà nghiên cứu Trung Quốc có liên quan đến chiến lược kết hợp quân sự-dân sự của Trung Quốc để ngăn họ đánh cắp hoặc chiếm đoạt các kết quả nghiên cứu nhạy cảm của Mỹ”.

Cục Điều tra Liên bang (FBI) và Bộ Tư pháp Mỹ đã nhiều lần khuyến cáo các trường đại học Mỹ rằng sinh viên Trung Quốc, đặc biệt là những sinh viên đang nghiên cứu khoa học, có thể gây thành mối đe dọa an ninh cho nước Mỹ.

Các quan chức Mỹ tuyên bố rằng các trường quân sự của Trung Quốc có quan hệ chặt chẽ với PLA, khác xa với việc tuyển dụng thuần túy trong các trường. Trong nhiều trường hợp, quân đội Trung Quốc chọn những học sinh có thể đi học ở nước ngoài và trả học phí cho họ, còn những học sinh được chọn đi phải thu thập thông tin cho ở nước ngoài cho họ.

New York Times đưa tin lần đầu tiên vào ngày 28/5 rằng các quan chức Mỹ tiết lộ rằng chính quyền Trump sẽ thông báo rằng họ sẽ hủy bỏ thị thực của sinh viên và nhà nghiên cứu Trung Quốc liên quan trực tiếp đến các trường đại học quân sự của Trung Quốc và trục xuất họ khỏi Mỹ. Việc này sẽ liên quan đến hàng nghìn công dân Trung Quốc.

Reuters cũng dẫn lời hai người quen thuộc với vấn đề này (một trong số họ là một quan chức hiện tại của Mỹ) nói rằng động thái này có thể ảnh hưởng đến 3.000 đến 5.000 sinh viên Trung Quốc và kế hoạch có thể được công bố sớm nhất là trong tuần này.

Những người quen thuộc với vấn đề này cho biết những sinh viên Trung Quốc có liên quan ở Mỹ sẽ bị hủy visa và trục xuất; những sinh viên Trung Quốc ở ngoài Mỹ sẽ không được phép quay trở lại nước Mỹ.

Tổng thống Donald Trump ngày 29/5 đã ban hành thông báo của tổng thống (Proclamation), kể từ 12 giờ trưa ngày 1/6, sẽ tạm dừng và hạn chế cấp thị thực cho hai loại visa F và J có liên quan đến việc phát triển quân sự của Trung Quốc.

Sau đó, FBI đã gọi phỏng vấn tất cả những người đã được cấp visa Mỹ bị nghi ngờ là quân nhân nhưng không khai báo ở khắp 25 thành phố Mỹ, chất vấn về công việc của họ và quan hệ lệ thuộc với đơn vị PLA.\

Cho đến nay, Mỹ đã bắt giữ 6 nhân viên quân đội Trung Quốc bị nghi ngờ lừa đảo visa hoặc bị nghi lấy cắp công nghệ của Mỹ; trong đó ít nhất 3 người bị chặn bắt ở sân bay khi lên máy bay để trở về Trung Quốc. Trong số họ,có người bị cáo buộc lừa đảo visa, che giấu nhân thân là quân nhân PLA; có người bị nghi phá hoại chứng cớ, cản trở việc điều tra của FBI.

Bài liên quan

>>Báo Hoa ngữ nói về vụ ẩu đả giữa quân đội Trung - Ấn: như cuộc chiến man rợ thời tiền sử