Isabel dos Santos.

Isabel Dos Santos đã vơ vét đất đai, dầu mỏ, kim cương khi cha cô là tổng thống của Angola, một quốc gia miền Nam châu Phi giàu tài nguyên thiên nhiên, các tài liệu được Hiệp hội Nhà báo Điều tra Quốc tế (ICIJ) công bố cho hay.

Theo điều tra của ICIJ, bà Dos Santos và chồng được phép mua tài sản nhà nước có giá trị trong một loạt các thỏa thuận đáng ngờ.

Một trong những thỏa thuận đáng ngờ nhất liên quan đến một công ty con tại Anh của công ty dầu mỏ nhà nước Sonangol của Angola. Bà Santos được giao quản lý công ty này vào năm 2016 nhờ một sắc lệnh từ cha mình.

Tài liệu cho thấy trước khi rời Sonangol vào năm 2017 sau khi cha nghỉ hưu, bà Santos đã phê duyệt khoản thanh toán đáng ngờ trị giá 58 triệu USD cho công ty tư vấn Matter Business Solutions ở Dubai.

Bà Santos khẳnng định không có lợi ích tài chính tại công ty Matter nhưng tài liệu của ICIJ cho thấy người quản lý kinh doanh của bà là người điều hành Matter và công ty này thuộc sở hữu của một người bạn của bà.

Mánh khóe kiếm loại tương tự cũng xảy ra trong ngành công nghiệp kim cương. Chồng bà Santos, ông Sindika Dokolo, đã ký thỏa thuận một phía với công ty kim cương nhà nước Angola là Sodiam vào năm 2012.

Theo đó, họ là đối tác 50-50 trong một thỏa thuận mua cổ phần của công ty kim hoàn xa xỉ De Grisogono của Thụy Sĩ.

18 tháng sau thỏa thuận, Sodiam đã trả tới 79 triệu USD trong khi ông Dokolo chỉ bỏ ra 4 triệu USD.

Sodiam cũng đã thưởng cho ông Dokolo khoảng 5,5 triệu USD vì đã đứng ra môi giới cho thỏa thuận. Tóm lại, ông Dokolo vẫn có cổ phần của De Grisogono nhưng không mất đồng nào mà còn kiếm thêm được 1,5 triệu USD.

Santos và chồng đã bị chính quyền ở Angola điều tra hình sự vì tham nhũng và tài sản của bà ở nước này đã bị đóng băng.

Dos Santos, 46 tuổi, nói rằng những cáo buộc chống lại bà hoàn toàn sai sự thật và rằng đó là một “cuộc săn phù thủy” có động cơ chính trị của chính phủ Angola.

Tuy nhiên, ICIJ cá‌o buộc các công ty tài chính, tư vấn đã tiếp tay cho hành động ăn cắp của Dos Santos. “Dựa vào bộ hồ sơ hơn 715.000 file, điề‌u tr‌a của chúng tôi cho thấy một hệ thống kiểm soát quốc tế đầy lỗ hổng, đã cho phép các công ty dịc‌h vụ tiếp tay cho những kẻ quyền lực”, ICIJ viết.

120 phóng viên từ 20 nước đã lần ra cách các công ty tài chính, luật sư, kế toán, quan chức chính phủ, và các nhà tư vấn quản lý tài phương Tây giúp Dos Santos ch‌e giấ‌u tài sả‌n.

Theo ông Andrew Feinstein, người đứng đầu tổ chức theo dõi tham nhũng Corruption Watch, nói rằng các tài liệu phơi bày cách bà Santos bóc lột đất nước mình.

"Mỗi lần bà ta xuất hiện trên bìa của một số tạp chí ở đâu đó trên thế giới, mỗi lần bà ta tổ chức một trong những bữa tiệc sang trọng của mình ở miền Nam nước Pháp, bà ta đều làm được nhờ chà đạp lên khát vọng của người dân Angola", ông Feinstein nói.

Santos đang sinh sống ở Anh và sở hữu các tài sản đắt tiền tại trung tâm London. Forbes ước tính tài sản bà dos Santos lên tới 2,2 tỷ USD.