Ô nhiễm không khí mang đến nhiều căn bệnh kinh khủng

Thứ hai, 30/09/2019, 17:15 PM

Mức độ ô nhiễm không khí tại các thành phố như Hà Nội và Hồ Chí Minh đang vượt mức cho phép, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ con người, đặc biệt là nhóm nhạy cảm.

o-nhiem-khong-khi-mang-den-nhieu-can-benh-kinh-khung-hon-ban-nghi-rat-nhieu
Con đường bị bao vây bởi khói bụi tại Hà Nội. (Ảnh Chí Hiếu)

Ô nhiễm không khí được coi là kẻ giết người thầm lặng

Liên tục trong nhiều tuần qua, chất lượng không khí tại 2 thành phố lớn là  Hà Nội và Hồ Chí Minh đang ở mức kém và duy trì chỉ số về ô nhiễm không khí đã vượt mức cho phép theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) gần như cả ngày từ sáng sớm đến tối muộn. 

Chất lượng không khí xấu đi ảnh hưởng trực tiếp đến người dân sinh sống và di chuyển trực tiếp trên đường phố mỗi ngày, đặc biệt hơn cả ô nhiễm không khí ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhóm nhạy cảm bao gồm người già, phụ nữ có thai, trẻ em và những người đang mắc bệnh về hô hấp, phổi tắc nghẽn, tim mạch...

Trong các thành phần của không khí ô nhiễm thì các hạt bụi có vai trò quyết định chất lượng không khí. Thông thường các hạt bụi mà chúng ta nhìn thấy hay cảm nhận được là các hạt bụi kích thước lớn. Còn các hạt bụi siêu mịn, kích thước dưới 2,5 micromet thì chúng ta sẽ không cảm nhận được rõ ràng, khi hít vào phổi, chúng sẽ đi theo đường máu đến các cơ quan trong cơ thể và gây ra phản ứng viêm và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan khác nhau.

Theo WHO, ô nhiễm không khí được coi là kẻ giết người thầm lặng. Ước tính có khoảng 30% các trường hợp tử vong do ung thư phổi có liên quan đến ô nhiễm không khí. Tương tự như vậy, tỷ lệ đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch chiếm khoảng 25%.

Riêng đối với bệnh lý hô hấp, các đối tượng bị ảnh hưởng sẽ nhiều hơn rất nhiều, ước tính khoảng 43% các trường hợp tử vong do các bệnh lý hô hấp có liên quan đến ô nhiễm không khí. Do đó WHO đã khuyến cáo nếu chúng ta không có biện pháp để bảo vệ môi trường, giữ cho bầu không khí trong lành, chất lượng không khí tốt thì con người sẽ là đối tượng đầu tiên phải gánh chịu hậu quả và tiếp theo sẽ là thế hệ tương lai của chúng ta.

Chất lượng không khí kém ảnh hưởng rõ rệt nhất với nhóm nhạy cảm

Trước những lo ngại về chất lượng không khí đến sức khoẻ, PGS. TS. BS Vũ Văn Giáp - Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam, Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, BV Bạch Mai cho biết: "Khi chất lượng không khí kém, khói bụi trong môi trường nhiều thì người ảnh hưởng đầu tiên và rõ rệt nhất là những bệnh nhân có sẵn bệnh lý về hô hấp.

Người bệnh sẽ thấy khó thở nhiều hơn, ho nhiều hơn, kèm theo tức nặng ngực và các dấu hiệu của đợt cấp sẽ xuất hiện. Các nghiên cứu cho thấy ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc có ô nhiễm không khí cao thì tần suất bệnh nhân nhâp viện do các căn nguyên về hô hấp và tim mạch tăng cao hơn. Do vậy chúng tôi khuyến cáo những người đã mắc bệnh về hô hấp không nên ra ngoài khi không có việc thật sự cần thiết trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng".

Với bệnh nhân hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cần phải tuân thủ và duy trì thuốc hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ. Khi có các dấu hiệu hoặc triệu chứng khó chịu, khó thở cần phải tăng liều thuốc giãn phế quản theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu bệnh nhân vẫn khó thở - không thể tự kiểm soát được thì cần liên lạc với bác sĩ điều trị, bác sĩ gia đình hoặc cơ sở y tế để được hỗ trợ, hướng dẫn các giải pháp khắc phục, phòng ngừa và cấp cứu cơn khó thở, tránh nguy hiểm cho tính mạng người bệnh.

Đối với những người bệnh trong nhóm nhạy cảm, nếu bắt buộc phải đi ra ngoài đường cần có khẩu trang (loại đặc biệt ngăn được bụi mịn) để giảm thiểu việc hít phải bụi PM 2.5 rất có hại với cơ thể con người.

Giảm ô nhiễm từ thói quen của mỗi cá nhân

Để khắc phục chất lượng không khí, từ những việc làm nhỏ của mỗi người cũng có thể góp phần giúp cho không khí dần trong lành trở lại. 

Bằng việc người dân nhừng đốt vàng mã, đặc biệt vào các dịp ngày rằm và mồng 1; việc đốt nhang cũng không tốt cho sức khỏe. Không những thế khu ngoại thành Hà Nội, mấy ngày gần đây vào vụ thu hoạch người dân lại đốt rơm rạ khiến bầu không khí của thủ đô thêm ngột ngạt và ô nhiễm nặng nề hơn.

Bác sỹ cũng khuyến cáo người dân thủ đô nên chuyển sang sử dụng nhiên liệu sạch để đun nấu, thay bếp than tổ ong bằng bếp điện, bếp từ. Khi dừng đèn đỏ, hãy tắt các phương tiện giao thông, thấy xe ô tô nào phát thải nhiều khói bụi, công trình xây dựng nào không che chắn kỹ, chúng ta cần lên tiếng nhắc nhở.

Mỗi công dân thủ đô hãy là một thành viên tích cực, có ý thức bảo vệ môi trường: hãy trồng thêm cây xanh, không đốt vàng mã, sử dụng nguyên liệu sạch… Mỗi người có ý thức một chút sẽ góp phần bảo vệ môi trường trong lành cũng là bảo vệ lá phổi của chúng ta.