Ngày 11/2, Bộ Ngoại giao Philippines gửi thông báo cho Đại sứ quán Mỹ ở Manila về việc nước này hủy Thỏa thuận Các lực lượng Thăm viếng (VFA).

Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin sau đó viết trên Twitter rằng phó đại sứ Mỹ tại Manila đã nhận được thông báo. Kể từ ngày thông báo được gửi đi, VFA sẽ hết hiệu lực sau 180 ngày nếu hai bên không đạt thỏa thuận để đảo ngược hoặc trì hoãn quá trình chấm dứt thỏa thuận.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Tổng thống Philippines Salvador Panelo tuyên bố: "Tổng thống sẽ không xem xét những đề xuất của Washington nhằm cứu vãn VFA, cũng như không nhận lời mời thăm chính thức đến Mỹ".

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho rằng quyết định của Manila là "đáng tiếc".

Tổng thống Rodrigo Duterte đưa ra quyết định trên sau khi Mỹ từ chối cho thượng nghị sĩ Philippines Ronaldo dela Rosa nhập cảnh. Washington không giải thích lý do từ chối cho thượng nghị sĩ Rosa nhập cảnh, nhưng nó được cho là bắt nguồn từ những cáo buộc giết người không qua xét xử trong hơn hai năm Rosa giữ chức tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Philippines.

VFA có từ năm 1999. Thỏa thuận này cung cấp cơ sở pháp lý cho sự hiện diện của hàng nghìn lính Mỹ đồn trú luân phiên tại Philippines.

Điều khoản chính của VFA là cho phép Washington duy trì quyền xét xử với binh sĩ Mỹ phạm pháp tại Philippines, trừ một số trường hợp đặc biệt. Nó cũng giúp lính Mỹ không phải tuân thủ những yêu cầu về hộ chiếu và thị thực tại Philippines.

Tổng thống Philippines cáo buộc Mỹ lợi dụng VFA để thực hiện các hoạt động bí mật như gián điệp và tích trữ vũ khí hạt nhân, khiến Philippines trở thành mục tiêu của Trung Quốc.

Trong khi đó, giới chuyên gia cho rằng VFA bị hủy sẽ gây hại cho cả Philippines và Mỹ. Trong khi Mỹ khó trong duy trì hiện diện quân sự tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương,  Philippines sẽ khó có cơ hội diễn tập chung, nhận viện trợ quân sự từ Mỹ.

Ngoài ra, Mỹ có thể đáp lại bằng cách hủy nhiều thỏa thuận quân sự song phương khác, bao gồm Hiệp ước Phòng thủ Chung và Thỏa thuận Hợp tác Cải thiện Quốc phòng.

Bài liên quan

>>Chuyên gia Trung Quốc: Dịch virus corona có thể kết thúc vào tháng 4/2020