Phơi bày bí mật cuối cùng của Titanic

Là một trong những thảm họa lâu đời nhất trong lịch sử, vụ chìm tàu Titanic đã truyền cảm hứng cho vô số cuốn sách phân tích mọi chi tiết có thể hình dung.

Tuy nhiên, giấy tờ cá nhân của thẩm phán Lord Mersey - người tiến hành cuộc điều tra ban đầu chỉ vài tuần sau đó - chưa bao giờ được biết tới. Giờ đây, hậu duệ của Lord Mersey lần đầu tiên đưa chúng vào bộ phim tài liệu lớn sắp ra mắt.

Các ghi chép của thẩm phán tiết lộ suy nghĩ của ông khi lắng nghe hàng trăm nhân chứng. Chúng cho thấy mức độ mà ông lo lắng bởi việc tàu Titanic thiếu các cuộc tập dượt cứu hộ và nó không thể giảm tốc độ, mặc dù di chuyển vào ban đêm và đã nhận được cảnh báo về băng.

Tàu chở hàng gần đó, SS Californian, đã không nghe thấy tín hiệu khẩn cấp của Titanic vì tín hiệu không dây của tàu bị tắt trong đêm. Khi SS Californian cách vị trí của Titanic 19,5 dặm về phía bắc, nó đã gửi tín hiệu cảnh báo về tảng băng, nhưng những người phụ trách sóng radio không dây của Titanic - phần lớn làm việc chuyển tiếp thông điệp của hành khách - thậm chí còn mắng họ vì gây gián đoạn.

Trong bộ phim tài liệu, có tựa đề Titanic's Lost Evidence (Bằng chứng mất tích của Titanic), cháu của cố thẩm phán, Ned Bigham, Tử tước Mersey thứ năm, mở một chiếc hộp chứa nhật ký đóng bìa da màu đỏ mà Lord Mersey đã giữ bên mình trong suốt cuộc điều tra, ghi chép những quan sát và sơ đồ.

Trong nhận định của mình, Lord Mersey ghi nhận tốc độ quá mức của Titanic, nhưng tuyên bố ông "không thể đổ lỗi cho Thuyền trưởng (Edward) Smith". Ông chỉ trích Thuyền trưởng Stanley của SS Californian, người tin rằng con tàu đã đủ gần để có thể đến hỗ trợ Titanic.

Nhưng những ghi chép riêng cho thấy, Lord Mersey rất lo lắng về lý do tại sao các động cơ của Titanic lại hoạt động gần hết công suất, bất chấp cảnh báo về tảng băng trôi và lý do tại sao các cuộc diễn tập xuồng cứu sinh chưa được thực hiện.

"Hai con tàu thông báo cho Titanic: Tảng băng trôi, núi băng, tảng băng nổi". Ông đã phác thảo những hình ảnh, cố gắng hình dung ra những tảng băng trôi mà tàu Titanic có thể từng nhìn thấy trước khi va vào tảng băng khổng lồ cao 18 mét và dài 122 mét.

Trong một đoạn, ông gạch chân dòng chữ "không giảm tốc độ", bổ sung: "Tốc độ, 21 hải lý/giờ. Và không hề giảm tốc cho đến thời điểm va chạm, mặc dù đã được cảnh báo rằng các tảng băng trôi ở gần đó và tàu có khả năng đâm vào băng”.

Craig Sopin, một chuyên gia về Titanic và một luật sư ở Philadelphia, nói với tờ The Sunday Telegraph: "Những suy nghĩ cá nhân (của Lord Mersey) đã được ghi lại đồng thời với lời khai. Tôi đã hành nghề luật hơn ba thập kỷ. Bạn không thể thấy ghi chú của một thẩm phán. Bạn chỉ thấy ý kiến cuối cùng... Đó là điều quan trọng (ở đây)”.

Sopin nói thêm: "Ví dụ, ông ấy đặt câu hỏi tại sao tàu Titanic đi nhanh như vậy..., tại sao cuộc diễn tập trên xuồng cứu sinh bị hủy, tại sao chỉ có hai chiếc xuống được hạ xuống một nửa ở Southampton... Lord Mersey có kiến thức về hàng hải, khi ông ấy viết một điều gì đó đáng nghi vấn thì đó là xuất phát từ kinh nghiệm của mình”.

Tàu Titanic có 20 thuyền cứu sinh. Khi sử dụng hết công suất, chúng chỉ có thể chứa một nửa trong số 2.240 hành khách. Ghi chú của Lord Mersey cho thấy sự lo lắng của ông rằng, thủy thủ đoàn có thể đã không được đào tạo đầy đủ để sử dụng những chiếc thuyền cứu sinh đó.

Cuộc điều tra của Mersey đã dẫn đến những thay đổi trong ngành vận tải biển, bao gồm nhiều xuồng cứu sinh hơn cho tàu chở khách và liên lạc vô tuyến 24 giờ.