Phiên tòa sơ thẩm xét xử  vụ án Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng "vòi tiền" doanh nghiệp sắp được mở chưa ấn định diễn ra trong thời hạn bao lâu.

Trong vụ án này, 4 bị can bị truy tố gồm: Bà Nguyễn Thị Kim Anh (SN 1975, Phó trưởng Phòng Phòng chống tham nhũng) là Trưởng đoàn; ông Đặng Hải Anh (SN 1981, chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2); bà Nguyễn Thị Kim Liên (SN 1977, cán bộ Phòng Thanh tra xây dựng 3) và Nguyễn Thùy Linh (SN 1994, cán bộ Phòng Giám sát, kiểm tra và xử lý sau thanh tra) cùng bị truy tố về tội "Lạm dụng chức vụ quyền hạn, chiếm đoạt tài sản".

Theo Cáo trạng cho biết: Tháng 3/2019, bà Nguyễn Thị Kim Anh được điều động, luân chuyển làm phó Trưởng phòng Chống tham nhũng – Thanh tra Bộ Xây dựng và được giao làm Trưởng Đoàn Thanh tra tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.

Bà Kim Anh biết rõ đối tượng thanh tra theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng là UBND huyện Vĩnh Tường còn UBND các xã, thị trấn không phải là đối tượng thanh tra và không được thanh tra đối với các dự án công trình do UBND cấp xã làm chủ đầu tư.

Nhưng với mục đích trục lợi, trước khi về thanh tra tại huyện Vĩnh Tường, Kim Anh đã điện thoại cho một số cán bộ phòng Kinh tế hạ tầng của huyện yêu cầu tổng hợp, báo cáo toàn bộ các dự án công trình xây dựng do 29 xã, thị trấn làm chủ đầu tư từ 2013-2018.

Kim Anh không nói rõ đối tượng thanh tra mà chỉ nêu chung chung về nội dung phạm vi thanh tra, nhằm mục đích che giấu việc thanh tra vượt thẩm quyền, phạm vi (ngoài công vụ) để tiến hành thanh tra trực tiếp đến các dự án, công trình xây dựng do UBND 29/29 xã, thị trấn thuộc huyện Vĩnh Tường làm chủ đầu tư....

Cũng theo cáo trạng, bà Kim Anh đã gặp, bàn bạc riêng với một số thành viên trong Đoàn Thanh tra, thống nhất việc thu tiền và ăn chia số tiền thu được của các đơn vị bị kiểm tra.

Những nhà thầu do Hải Anh phụ trách, Hải Anh sẽ tự quyết định số tiền họ phải nộp theo tỉ lệ % số tiền trên hợp đồng. Hải Anh được chia 1/3 tổng số tiền thu được, còn lại bà Kim Anh được hưởng một nửa và một nửa để chi phí chung cho Đoàn Thanh tra.

Những dự án do bị can Thùy Linh phụ trách, Kim Anh bàn bạc thống nhất sẽ yêu cầu phải nộp 5% trên giá trị hợp đồng đối với nhà thầu tư vấn và 0,15% giá trị hợp đồng đối với nhà thầu thi công kiểm tra về điều kiện năng lực.

Tổng số tiền chia được sẽ chia cho Thùy Linh 1/3, số còn lại Kim Anh được hưởng một nửa và một nửa dùng làm chi phí cho đoàn.

Thậm chí bà Kim Anh và Hải Anh còn đưa ra các lý do để gây khó khăn cho doanh nghiệp, dọa nếu không thừa nhận vi phạm sẽ yêu cầu nhà thầu về Hà Nội để giải trình.

Do đó, một số nhà thầu, chủ đầu tư đã đề nghị trưởng đoàn thanh tra tạo điều kiện bỏ qua hoặc giảm nhẹ các lỗi vi phạm. Cả bà Kim Anh và Hải Anh đã "lật bài ngửa" yêu cầu những nhà thầu này phải đưa tiền cho đoàn thanh tra để bỏ qua lỗi vi phạm.

Khi trao đổi, yêu cầu về số tiền phải đưa, hai người này đều viết ra giấy hoặc đánh số trên máy tính đưa cho họ xem rồi xóa, rất ít khi nói bằng lời để tránh việc bị ghi âm.

Tương tự, những dự án do bà Kim Anh trực tiếp phụ trách sẽ yêu cầu phải nộp 5% trên giá trị hợp đồng đối với nhà thầu tư vấn và 0,15% giá trị hợp đồng đối với nhà thầu thi công kiểm tra về điều kiện năng lực.

Sau khi thu tiền từ các đơn vị, bà Kim Anh và đồng phạm cùng bóc phong bì, kiểm đếm rồi chia nhau theo tỉ lệ đã thỏa thuận. Số tiền còn lại được bà Kim Anh mang gửi ngân hàng hoặc cất giấu tại tủ gỗ trong phòng làm việc.

Với thủ đoạn như trên, từ cuối tháng 5/2019 đến 12/6/2019, các bị can Kim Anh, Hải Anh đã thu tiền của rất nhiều cá nhân, đơn vị liên quan đến hoạt động thanh tra. Do bức xúc với việc làm này, nhiều chủ doanh nghiệp, kế toán UBND xã đã tố cáo hành vi của đoàn thanh tra đến Cơ quan công an.

Quá trình điều tra, các bị can khai nhận tổng số tiền thu từ đại diện các doanh nghiệp, chủ đầu tư từ hoạt động thanh tra tại huyện Vĩnh Tường là hơn 2,153 tỉ.

Cơ quan điều tra đã chứng minh làm rõ số tiền những người này chiếm đoạt thu lợi bất chính là 2,057 tỉ, trong đó riêng bà Kim Anh, người được xác định là người chủ mưu chỉ đạo điều hành và trực tiếp thực hiện, chiếm đoạt hơn 1,3 tỉ.

"Hành vi của các bị can gây mất lòng tin trong quần chúng nhân dân đối với ngành thanh tra, làm giảm lòng tin của quần chúng nhân dân trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng khi các bị can là người đang thực hiện công vụ trong phòng chống tham nhũng nên cần xử lý nghiêm", cáo trạng của VKSND nêu rõ.