Sau Hà Nội đến lượt TP HCM đề xuất cấm xe máy vào nội thành: Chuyên gia nói không khả thi

Đề xuất cấm xe máy vào năm 2030

Mới đây, Sở Giao thông vận tải  (GTVT) TP HCM đã trình UBND TP đề án “Tăng cường vận tải giao thông công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cơ giới giao thông ở TP HCM”, do Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải thực hiện.

Theo đề án việc hạn chế xe máy tại trung tâm thành phố được thực hiện theo 3 giai đoạn và tiến tới cấm hẳn vào năm 2030.

Giai đoạn 1: Từ nay tới năm 2020, hạn chế xe máy trong giờ cao điểm trên đường Trường Sơn (quận Tân Bình), đường Nguyễn Thị Minh Khai (quận 1). Hạn chế xe máy từ 7-19h trên đường Pasteur (đoạn từ Lý Tự Trọng đến Điện Biên Phủ), đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa (đoạn từ Điện Biên Phủ đến Lý Tự Trọng).

Giai đoạn 2: Từ 2021-2025, hạn chế xe máy đi vào quận 1 từ các tuyến đường Võ Văn Kiệt - Đinh Tiên Hoàng - Điện Biên Phủ - Hai Bà Trưng - Nguyễn Thị Minh Khai - Nguyễn Văn Cừ.

Giai đoạn 3: Từ 2026 - 2030, hạn chế tiến tới cấm hẳn xe máy đi vào các quận 1, 3, 5, 10, từ các tuyến đường Võ Văn Kiệt, Châu Văn Liêm - Hồng Bàng - Lý Thường Kiệt - Bắc Hải - Cách Mạng Tháng Tám - Võ Thị Sáu - Đinh Tiên Hoàng - Tôn Đức Thắng.

Cùng với việc hạn chế xe máy, Sở GTVT đề xuất kiểm soát việc đỗ ô tô trong khu vực trung tâm thành phố; xây dựng khung giá dịch vụ giữ xe theo giờ và theo khu vực; hạn chế cấp phép giữ xe ở lòng đường, vỉa hè, đặc biệt là khu vực trung tâm; tăng lệ phí trước bạ đối với ôtô đến 9 chỗ; thu phí ùn tắc giao thông vào giờ cao điểm đối với ô tô...

Trong thời gian xe máy bị hạn chế, vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt sẽ giữ vai trò chủ đạo cho đến khi hệ thống vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn (metro, monorail) hình thành (theo quy hoạch đến năm 2030).

Về giải pháp phát triển xe buýt, đơn vị lập đề án đề xuất đến năm 2020 xe buýt đáp ứng được 8,9-12,2% nhu cầu đi lại của người dân TP HCM, trong đó đáp ứng 25-30% nhu cầu đi lại ở khu vực trung tâm.

Để thực hiện điều này, TP HCM cần phát triển thêm 55-120 tuyến xe buýt, nâng tổng số toàn mạng lưới lên 192-255 tuyến với khoảng 4.200-4.800 xe hoạt động. 

Theo thống kê của Sở GTVT TP.HCM, tính đến tháng 3/2018, thành phố đang quản lý gần 7,3 triệu xe máy và gần 640.000 ôtô, chưa tính khoảng một triệu xe mang biển số tỉnh đang lưu thông ở thành phố. Mỗi ngày có thêm khoảng 1.000 ô tô và xe máy đăng ký mới.

Không khả thi?

Trước TP HCM, Hà Nội cũng đã thông qua đề án "Tăng cường quản lý phương tiện giao thông nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường, giai đoạn 2017-2020 tầm nhìn 2030" vào tháng 7/2017. Theo đó, sẽ dừng hoạt động của xe máy tại các quận nội thành vào năm 2030.

Tuy nhiên, đề xuất cấm xe máy sau đó bị nhiều chuyên gia đánh giá thiếu thiết thực bởi hệ thống phương tiện công cộng ở Hà Nội còn yếu kém, chưa đồng bộ.

Theo chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy, xe máy là phương tiện "thiết yếu" của người dân. Vừa tiện lợi mưu sinh, vừa đáp ứng đi lại trong các tuyến phố nhỏ. Chuyên gia còn cho rằng, để thực hiện cấm xe máy vào nội thành thì Hà Nội còn cần quỹ đất để làm các bãi đỗ xe máy cho người dân...

Chuyên gia giao thông đô thị Phạm Sanh cho rằng: Đề xuất cấm phương tiện của TP HCM là chưa phụ hợp bởi nếu cấm như đề xuất thì người dân sẽ đi bằng phương tiện nào? "Xe buýt đã đảm bảo phục vụ người dân chưa? Bên cạnh đó, các tuyến đường kết nối với tàu điện đã phù hợp chưa? Rồi người dân gửi xe ở đâu trong khi lòng, lề đường chưa giải quyết được?", ông Sanh bày tỏ.

Theo chuyên gia này, trước khi đưa ra đề án thì TP phải làm tốt những công việc như phát triển hạ tầng giao thông kết nối, phương tiện giao thông công cộng, tổ chức giao thông hợp lý, giành lại lề đường cho người đi bộ...Vì vậy, trước khi thực hiện đề án này thì phải có thời gian chuẩn bị cho các công việc trên, sau đó mới từng bước thực hiện. Có như vậy đề án mới thực sự có hiệu quả và người dân mới ủng hộ.

TS Lương Hoài Nam cho rằng, TPHCM phải xem xe buýt là loại hình giao thông công cộng chiến lược và chủ lực từ nay đến năm 2030, từ đó có chính sách đầu tư và phát triển. Để hạn chế xe máy, ông Nam cho rằng, TPHCM cần phải mang lại cho người dân hệ thống giao thông công cộng hiện đại, an toàn văn minh và rẻ hơn xe máy. Đồng thời, cần phải có lộ trình và chiến lược cụ thể để phát triển xe buýt cũng như nghiên cứu thay đổi giờ học, giờ làm việc.