UBND TP HCM vừa giao Viện Nghiên cứu Phát triển Thành phố (TP) tiếp tục lấy ý kiến, đánh giá tác động của dự thảo quy định diện tích nhà ở bình quân để đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ của cá nhân, tổ chức so với quy định cũ (5m2 sàn/người theo Nghị định số 107/2007/NĐ-CP đã hết hiệu lực thi hành).

Đồng thời, bổ sung mối tương quan giữa quy định này với chỉ tiêu diện tích nhà ở bình quân người đến năm 2020 (19,8m2/người theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP HCM lần thứ X).

Trước đó, Sở Xây dựng TP đã có cuộc họp với các sở, ngành để góp ý cho dự thảo “Nghị quyết quy định diện tích ở bình quân/người để đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ của tổ chức, cá nhân tại TP HCM”.

Theo báo cáo dự thảo của Sở này, sau khi nghiên cứu và làm việc với đơn vị liên quan, Tổ công tác liên ngành thành phố thống nhất đề xuất diện tích bình quân để đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ của tổ chức, cá nhân tại TP được tính chung là 20 m2 sàn/người.

Tuy nhiên, xét trên điều kiện thực tế cuộc sống của người dân thành phố hiện nay, dự thảo đã khiến nhiều người lo ngại sẽ khó áp dụng, gây xáo trộn cuộc sống của hầu hết người dân nhập cư, có thu nhập thấp.

Tại buổi phản biện xã hội về dự thảo quy định diện tích nhà ở bình quân để đăng ký thường trú do MTTQ Việt Nam TP HCM tổ chức đã có nhiều ý kiến trái chiều.

Bởi lẽ, tiêu chuẩn 20 m2 sàn/người nằm ngoài khả năng của nhiều người nhập cư, các khu trọ gần Khu công nghiệp chủ yếu thuê các phòng có diện tích 20 m2 và vừa đủ cho gia đình từ ba thành viên với giá khoảng bốn triệu đồng/tháng, trong đó thu nhập của họ tầm 20 triệu đồng/tháng. Họ cần đăng ký thường trú cho con cái đi học, và mức thu nhập này để họ ổn định cuộc sống. Khi tăng diện tích tối thiểu 20 m2 sàn/người thì họ cần thuê căn hộ có diện tích lên đến 60 m2.

Theo đó, chi phí thuê nhà tăng lên 10 triệu đồng/tháng. Với mức lương này, họ không trang trải được cuộc sống.

Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, diện tích bình quân đầu người 20 m2 sàn là quá cao và không phù hợp thực tiễn. Ông Hậu cho rằng đối tượng chịu ảnh hưởng của quy định này là người lao động nhập cư, cũng là một nguồn lực đóng góp cho sự phát triển của thành phố Nếu quy định 20 m2 thì sẽ khiến người lao động gặp khó khăn khi nhập cư vào thành phố.

Trong khi đó, LS Trương Thị Hòa nhận xét đối tượng bị ảnh hưởng bởi quy định này khoảng 27.000/78.000 hộ dân với số nhân khẩu chưa tới 100.000 người là không nhiều. Theo LS Hòa, việc phải ban hành quy định để đảm bảo trật tự xã hội cũng như quyền lợi của người dân là cần thiết và cũng phù hợp với quy định pháp luật hiện hành.

Mặc dù vậy theo bà Hòa, Sở Xây dựng đang căn cứ vào chỉ tiêu diện tích bình quân nhà ở của thành phố trong Chương trình phát triển nhà ở thành phố là 20 m2. Trong khi đó, chỉ tiêu này của quốc gia chỉ là 12 m2. Do đó, nên lấy bình quân của hai chỉ tiêu này để tính diện tích bình quân nhà ở để đăng ký hộ khẩu thường trú cho các đối tượng ở thuê, mượn hoặc ở nhờ của các tổ chức, cá nhân.

Đáng chú ý, PGS-TS Phương Ngọc Thạch cho rằng tình hình an ninh trật tự của đô thị lớn như thành phố ngày càng phức tạp. Thành phố phải ưu tiên các lao động có chất xám và trình độ cao để góp phần thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của thành phố. Do đó, quy định “siết” điều kiện nhập hộ khẩu là rất cần thiết.