TP.HCM tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí

Trước tình trạng chất lượng không khí có dấu hiệu suy giảm trong các tháng đầu năm 2025, TP.HCM đang tăng tốc triển khai nhiều giải pháp kiểm soát ô nhiễm, tập trung vào ba nhóm nguồn chính: giao thông, xây dựng và công nghiệp.

Theo ghi nhận từ hệ thống quan trắc môi trường không khí tại TP.HCM, trong quý I/2025 đã xuất hiện một số đợt ô nhiễm cục bộ, đặc biệt ở khu vực nội đô và các tuyến đường có mật độ giao thông cao. Cụ thể, tại trạm quan trắc đặt ở số 200 Lý Chính Thắng (quận 3), có bốn ngày ghi nhận chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức kém. Các đợt ô nhiễm này chủ yếu diễn ra vào sáng sớm, trùng với thời điểm thời tiết bất lợi và mật độ giao thông tăng cao.

Dù số ngày ô nhiễm chưa vượt ngưỡng đáng báo động, song các chuyên gia môi trường cảnh báo rằng TP.HCM cần có giải pháp kiểm soát tốt hơn để tránh tình trạng ô nhiễm không khí diễn biến phức tạp trong mùa khô kéo dài.

Nhằm khắc phục và phòng ngừa ô nhiễm không khí, TP.HCM đã ban hành kế hoạch tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí giai đoạn 2024–2025. Theo đó, thành phố đặt mục tiêu đến cuối năm 2025 sẽ kiểm soát tốt nguồn phát thải từ hoạt động giao thông vận tải, giảm thiểu tối đa mức độ ô nhiễm tăng thêm do lưu lượng phương tiện tăng nhanh trong đô thị.

Cụ thể, thành phố phấn đấu đảm bảo 90% công trình xây dựng thực hiện đầy đủ biện pháp giảm thiểu bụi, tiếng ồn và xử lý chất thải theo quy định. Trong lĩnh vực công nghiệp, mục tiêu là tối thiểu 97% cơ sở sản xuất có hệ thống xử lý khí thải đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Với lĩnh vực nông nghiệp và dân sinh, chính quyền yêu cầu chấm dứt tình trạng đốt rác, phụ phẩm nông nghiệp không đúng quy định trong khu dân cư, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng.

Một trong những giải pháp trọng tâm của TP.HCM là mở rộng mạng lưới quan trắc môi trường không khí. Dự kiến trong năm 2025, thành phố sẽ lắp đặt thêm các trạm quan trắc tự động tại nhiều điểm nóng về ô nhiễm, nhất là các nút giao thông lớn và khu vực đông dân cư. Hệ thống này không chỉ giúp cung cấp dữ liệu liên tục, mà còn hỗ trợ cảnh báo sớm để người dân chủ động bảo vệ sức khỏe.

Song song đó, TP.HCM cũng đẩy mạnh nghiên cứu mô hình dự báo chất lượng không khí theo thời gian thực và theo khu vực, hướng đến việc tích hợp dữ liệu môi trường vào ứng dụng đô thị thông minh, phục vụ công tác quản lý và phản ứng nhanh với các tình huống ô nhiễm.

Mặc dù chính quyền đã ban hành nhiều giải pháp đồng bộ, song giới chuyên gia nhận định rằng hiệu quả dài hạn vẫn phụ thuộc nhiều vào sự tham gia tích cực của người dân và doanh nghiệp. Các hành vi như sử dụng phương tiện cá nhân quá mức, không kiểm định khí thải xe, hay đốt rác tự phát đều góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm.

Việc nâng cao nhận thức cộng đồng, đồng thời gắn trách nhiệm môi trường với từng nhóm đối tượng cụ thể sẽ là bước đi quan trọng để cải thiện chất lượng không khí một cách bền vững tại TP.HCM trong những năm tới.