Trao đổi với phóng viên, Chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Trí Hiếu cho biết, việc ông Donald Trump “ra lệnh” cho các công ty Mỹ rời khỏi Trung Quốc là động thái leo thang trong cuộc chiến tranh thương mại giữa hai quốc gia này. “Lệnh” của Donald Trump chỉ mang tính biểu tượng, không có tính pháp lý bởi Mỹ là nền kinh tế thị trường, tổng thống không thể ra lệnh cho các công ty hoạt động theo mệnh lệnh hành chính khi họ không làm sai”, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho hay.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, “lệnh” của ông Donald Trump là lời kêu gọi mang tính biểu tượng. “Tuy nhiên, cũng không phải chỉ là lời kêu gọi suông, người đứng đầu Nhà Trắng cũng có những công cụ để ép buộc doanh nghiệp Mỹ rời khỏi Trung Quốc, chẳng hạn những chính sách về thuế, hoặc trước đây Chính phủ Mỹ có chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp nhưng nay vì doanh nghiệp không tuân thủ theo “lệnh” tổng thống thì họ có thể bị lấy lại ưu thế, nói cách khác bị chừng phạt”, TS Hiếu nói.

Về vấn đề các doanh nghiệp Mỹ đang đầu tư tại Trung Quốc có đồng loạt rời bỏ nước này không? Theo TS. Hiếu rất khó có thể xảy ra việc đồng loạt doanh nghiệp Mỹ rời bỏ Trung Quốc. Bởi rời bỏ họ sẽ đầu tư ở đâu?

“Các công ty đó khó có thể trở về Mỹ vì với giá nhân công rất đắt tại đây. Mặt khác, một khi doanh nghiệp của Mỹ đã xây dựng dây truyền sản xuất ở nước ngoài chẳng hạn như Trung Quốc họ lợi dụng giá nhân công ở đó, điều kiện kinh tế, điều kiện tài chính của nước đó sản xuất bán hàng hóa bán sang Mỹ hay tiêu thụ ở chính nước đó thành ra việc trở lại Mỹ ào ạt không xảy ra.

Tuy nhiên vẫn sẽ có một số doanh nghiệp trở lại Mỹ hoặc tìm kiếm môi trường đầu tư khác như Việt Nam hay một số nước”, TS. Hiếu đánh giá.

Chuyên gia kinh tế Nguyên Trí Hiếu phân tích, khi doanh nghiệp Mỹ rời bỏ Trung Quốc, vấn đề đặt ra, liệu Việt Nam có thu hút được số doanh nghiệp này không?

“Chắc chắn sẽ có một lượng doanh nghiệp Mỹ rời bỏ Trung Quốc tìm đến đầu tư thị trường khác trong đó có Việt Nam. Đây điều tốt cho Việt Nam tuy nhiên nó cũng có những rủi ro, rủi ro của việc công ty Mỹ vào Việt Nam nằm ở chỗ có thể họ vào thị trường Việt Nam chỉ mang tính chất đối phó, còn trong tương lại tình hình trở nên tốt đẹp hơn. Chẳng hạn chiến tranh thương mại Mỹ và Trung Quốc chấm dứt,  ông Donald Trump không trúng cử kỳ bầu cử mới. Lúc đó có thể công ty Mỹ sẽ rời bỏ Việt Nam trở lại Trung Quốc, điều này hoàn toàn có thể xảy ra.

So sánh các điều kiện thu hút đầu tư của Việt Nam và Trung Quốc có thể thấy chúng ta không bằng nước bạn.

Thứ nhất, với gần 2 tỷ người lực lượng lao động Trung Quốc đông đảo, tay nghề, năng lực lao động Trung Quốc cao hơn. Thứ hai, nhà đầu tư Mỹ đổ vốn vào Trung Quốc họ sản xuất ra không chỉ xuất khẩu bán ra nước ngoài mà còn bán ở chính thị trường nội địa Trung Quốc. Với gần 2 tỷ dân sức mua thị trường nội địa Trung Quốc rất lớn. Thành ra các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Trung Quốc không chỉ nhắm vào lực lượng lao động mà cái chính là thị trường tỷ dân nước này”, TS. Hiếu chỉ rõ.