Cụ thể, trong thông báo kết quả hội nghị giao ban UBND TP Hà Nội tháng 7 do ông Nguyễn Đức Chung - Chủ tịch UBND TP Hà Nội chủ trì mới đây.

Vietnamnet cho biết, thông báo nêu rõ, qua vụ việc tại các dự án phát triển nhà ở do doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên làm chủ đầu tư, UBND TP Hà Nội giao Sở TN&MT phối hợp với Sở Xây dựng tiếp tục thống kê, rà soát các trường hợp căn hộ không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận thuộc các dự án nhà ở vi phạm trật tự xây dựng, quản lý đất đai trên địa bàn thành phố.

Ngoài ra, đối chiếu việc xử lý vi phạm trong thời kỳ trước và sau khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính, báo cáo UBND TP Hà Nội chỉ đạo giải quyết các tồn tại nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các hộ dân đã hoàn thành các nghĩa vụ với chủ đầu tư. Đồng thời có phương án xử lý dứt điểm các vi phạm tồn đọng.

Mới đây, tại cuộc họp báo công tác tư pháp quý II/2019, trả lời câu hỏi của báo chí liên quan tới việc thu hồi sổ hồng của người dân đã mua nhà tại dự án do doanh nghiệp ông Lê Thanh Thản đầu tư ông Lê Đại Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự kinh tế (Bộ Tư pháp) cho biết, việc giải quyết, trả lời vướng mắc liên quan đến thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và các tài sản khác gắn liền với đất của người mua nhà tại dự án Mường Thanh thuộc trách nhiệm của UBND thành phố Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Theo quy định của Luật đất đai năm 2013, việc thu hồi phải có những căn cứ pháp lý. Cụ thể, Điều 106, Luật đất đai 2013 có quy định: Giấy chứng nhận cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích sử dụng được cấp, không đúng điều kiện được cấp… thì sẽ được thu hồi.

Theo đó, ai có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận thì cơ quan đó có thẩm quyền thu hồi lại.

Tuy nhiên ông Hải cho rằng, cần có sự phân biệt tách bạch giữa quyền sở hữu của người mua nhà và trách nhiệm pháp lý của người có hành vi vi phạm. Trong trường hợp dự án Mường Thanh, cần có sự phân biệt, tách bạch giữa quyền sở hữu của người mua nhà và trách nhiệm pháp lý của người có hành vi vi phạm. Giả thuyết, trong vụ việc này phía Mường Thanh sai phạm, hành vi vi phạm là chủ của dự án, người dân mua nhà sẽ không có sai phạm gì.

Do đó, chiếu theo quy định của Bộ luật Dân sự, trường hợp người mua nhà đất trên cơ sở người bán đã có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thực hiện dự án và bán nhà cho người dân. Như vậy, sau khi quyết định ấy có vấn đề bị sửa đổi, bổ sung, thay thế hay hủy bỏ không ảnh hưởng gì đến quyền của người mua nhà đất đã được cấp phép, điều này được pháp Luật Đất đai hiện nay quy định rất rõ trên cơ sở của pháp luật hiện hành.

Theo quy định của Bộ luật Dân sự, trường hợp người mua nhà đất, trên cơ sở người bán (chủ dự án) đã có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thực hiện dự án và bán cho người dân; sau khi quyết định đó có vấn đề, bị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ thì không ảnh hưởng đến quyền của người mua nhà, đất đã được cấp phép.

Đối với 400 sổ đỏ bị thu hồi trong dự án Mường Thanh, ông Lê Đại Hải cho rằng, khi thu hồi chắc chắn cơ quan nhà nước đã có quyết định hành chính (tức là quyết định thu hồi). Theo quy định pháp luật, nếu quyết định hành chính không đúng thì người dân có quyền khiếu nại, khiếu kiện để trả lại sổ và nếu ảnh hưởng thì phải bồi thường.

Như vậy nếu thu hồi không đúng thì phải trả lại cho người dân, thậm chí có thể phải bồi thường trong trường hợp gây ra thiệt hại cho người dân.

Trong bài viết trên Zing, GS. Đặng Hùng Võ nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, việc thu hồi sổ đỏ của người dân khi phát hiện hồ sơ pháp lý nhà đất có sai sót là việc làm không thường xuyên nhưng được pháp luật quy định. Trong trường hợp cơ quan cấp sổ đỏ, giấy chứng nhận về đất đai và tài sản phát hiện mình cấp sai thì có quyền thu hồi lại sổ và giấy chứng nhận đã cấp.

Việc thu hồi lại theo pháp luật đất đai của Việt Nam là phù hợp, nhưng theo các chuyên gia nước ngoài, đây là quy định quá lạc hậu. Thậm chí, họ cho rằng vừa cấp phép vừa thu hồi chính là quy định thuộc loại "lạc hậu nhất thế giới hiện nay".

Ngoài trách nhiệm không thể chối cãi của chủ đầu tư thì việc quản lý không tốt của chính các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, ở đây là Văn phòng đăng ký đất đai và Sở TN&MT Hà Nội chính là nguyên nhân gây ra hệ lụy này, khiến người dân đang phải gánh chịu hậu quả.

Việc khẳng định có tiền bôi trơn, có lợi ích nhóm hay không phải dựa trên chứng cứ.

Xảy ra việc này, chắc hẳn nhiều người đặt câu hỏi tại sao chính cơ quan cấp sổ đỏ cho dân giờ lại ra quyết định thu hồi? Vì sao trong quá trình thẩm định hồ sơ, giấy tờ đất đai không phát hiện sai sót và xử lý ngay? Liệu có phải có tiền bôi trơn nên mới làm được sổ đỏ?...