Trong dự thảo Thông tư quy định chi tiết một số điều của Luật Địa chất và Khoáng sản đang được lấy ý kiến, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất yêu cầu các tổ chức, cá nhân khai thác và tận thu khoáng sản phải lắp đặt thiết bị camera thông minh tại các vị trí chiến lược để kiểm soát việc vận chuyển khoáng sản ra khỏi khu vực khai thác.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, camera thông minh là loại camera giám sát tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), có khả năng nhận diện chuyển động, hình ảnh biển số xe, phân tích dữ liệu và kết nối với hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản. Hệ thống này sẽ được lắp đặt tại các điểm vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai trường. Đối với hoạt động khai thác khoáng sản trên sông, hồ, biển, các tổ chức, cá nhân cũng phải lắp đặt camera thông minh để đảm bảo quan sát được toàn bộ quá trình khai thác.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng đề xuất lắp đặt hệ thống cân điện tử có khả năng kết nối, phân tích và chia sẻ dữ liệu tự động với hệ thống camera thông minh và hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản. Dữ liệu từ camera và trạm cân, bao gồm sản lượng khoáng sản nguyên khai, khoáng sản đưa vào chế biến và khoáng sản sau chế biến, sẽ được chuyển về máy chủ tại Sở Nông nghiệp và Môi trường địa phương với tần suất ít nhất một lần mỗi ngày.
Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh tình trạng thất thoát khoáng sản vẫn diễn ra phức tạp, thậm chí một số đơn vị đã bị xử lý hình sự. Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng việc áp dụng công nghệ camera thông minh sẽ giúp tăng cường giám sát liên tục thay vì chỉ dựa vào báo cáo định kỳ như hiện nay.
Hiện nay, các đơn vị khai thác khoáng sản phải lập bản đồ hiện trạng và vẽ mặt cắt khu vực khai thác từ khi bắt đầu đến khi đóng cửa mỏ. Sản lượng khai thác được cập nhật tối thiểu mỗi năm một lần đối với nước khoáng, nước nóng thiên nhiên, và khoáng sản làm vật liệu thông thường có công suất nhỏ hơn 50.000 m3. Các loại khoáng sản khác phải báo cáo 6 tháng một lần.
Dự thảo Thông tư dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7, nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và giám sát hoạt động khai thác khoáng sản, hạn chế tình trạng thất thoát tài nguyên và đảm bảo tính minh bạch trong ngành công nghiệp khai khoáng.