Cận cảnh địa chỉ văn hóa truyền thống xuống cấp, mối mọt làm hư hỏng cột kèo
Viết Thiệp
Châu Hương Viên, nơi danh nhân Ưng Bình Thúc Giạ Thị từng sinh sống giờ đây trở nên xuống cấp nghiêm trọng, hoang phế và hư hỏng theo thời gian.
Châu Hương Viên (ở kiệt 355, đường Nguyễn Sinh Cung, TP Huế) là địa chỉ văn hóa truyền thống, vốn là thi đàn của “Hương Bình thi xã”, là nơi danh nhân Ưng Bình Thúc Giạ Thị từng sinh sống.Theo tìm hiểu, danh nhân Ưng Bình Thúc Giạ Thị tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Bình (1877 - 1961). Ông là người có công lao to lớn trong việc hình thành, phát triển ca Huế thính phòng.Ông là một nhà thơ nổi tiếng vào thời kỳ cận đại và đã để lại cho đời gần 2.000 bài thơ chữ Việt và Hán, cùng nhiều vở tuồng nổi tiếng, trong đó, có vở “Lộ Địch”.Sau khi về hưu, ông đã sinh sống tại ngôi nhà cổ này. Đến năm 1961, ông qua đời nên Châu Hương Viên được giao lại cho con trai trưởng của ông quản lý.Đến năm 1968, người này chuyển vào TP. Hồ Chí Minh sinh sống nên ngôi nhà không còn ai trông coi.Từ đó, ngôi nhà cổ này trở nên hoang phế, xuống cấp. Đất vườn cũng dần bị lấn chiếm, do đô thị hóa nên ngày nay ngôi nhà cổ đã nằm lọt thỏm giữa những căn nhà hiện đại.Theo quan sát, căn nhà năm xưa không còn là ngôi nhà cổ giữa khu vườn rộng, mà chỉ còn lại ngôi nhà rường ba gian, hai chái cùng khu nhà bếp liền kề hoang phế, đổ nát… khiến bất cứ ai chứng kiến cũng chạnh lòng.Nhìn bên ngoài, người dân dễ dàng nhận ra sự xuống cấp của ngôi nhà cổ này, bởi mái ngói mục nát, rơi rụng, cột gỗ mục nát, bức tường loang lổ.Tường hư hỏng.Bước vào bên trong, chúng tôi nhận thấy nhiều mảnh ngói rơi xuống nền nhà, các cột gỗ bị mối mọt ăn mòn, các cấu kiện gỗ bị mối mọt…Mối mọt ăn dần các cột.Các kết cấu gỗ không còn liên kết với nhau.Cánh cửa cũ kĩ.Ngói rơi xuống nền.Căn nhà cổ này đứng trước nguy cơ có thể đổ sụp bất cứ lúc nào.Ở giữa căn nhà có chiếc bàn thờ được dựng tạm để đặt di ảnh làm nơi hương khói cho danh nhân Ưng Bình.Trao đổi với báo chí, nhà văn Tô Nhuận Vỹ xót xa: “Châu Hương Viên là một địa chỉ văn hóa truyền thống, đặc biệt đối với những nghệ sĩ và người yêu ca Huế nhưng nay lại tan hoang đổ nát thật xót xa. Tôi và nhiều nghệ nhân, nghệ sĩ đã không cầm được nước mắt khi đứng cúi lạy cụ trước bàn thờ tạm này”.Sau khi kiểm tra và thắp hương cho danh nhân Ưng Bình Thúc Giạ Thị, ông Phan Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã chỉ đạo các đơn vị liên quan cần xác định lại cụ thể và chính xác diện tích Châu Hương Viên.Đồng thời, nghiên cứu, khảo sát, đánh giá lại toàn bộ công trình để sớm có phương án trùng tu phù hợp để “cứu” lấy một địa chỉ văn hóa bị xuống cấp.
