Ai chịu trách nhiệm?

Diễn biến mới nhất về vụ việc khách sạn Panorama hay còn gọi với cái tên tòa bê tông 7 tầng "vô phép" án ngữ ở hông đèo Mã Pì Lèng (hay còn có tên gọi là Mã Pí Lèng, huyện Mèo Vạc, Hà Giang) đang gây xôn xao dư luận.

Được biết, chủ đầu tư của công trình được ví như "cái răng sâu" hay "cái gai" trên Mã Pì Lèng này chính là một phụ nữ ở TP Hà Giang tên Vũ Thị Ánh.

Theo thông tin ban đầu, bà chủ tòa bê tông 7 tầng trên đỉnh Mã Pì Lèng đã được cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất với mục đích sử dụng là Đất trồng cây hàng năm khác chưa phải đất thổ cư, đất xây dựng. Công trình chưa có Giấy phép xây dựng...

Về trách nhiệm, theo ông Trương Văn Quảng - Phó Tổng thư ký Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam: Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch tổng thể về phát triển du lịch, khai thác giá trị.

Do đó, tất cả những công trình xây dựng trong khu vực này phải căn cứ vào quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Trong khi đó, quy hoạch nơi đây không cho phép xây dựng tại đèo Mã Pí Lèng mà chủ yếu khai thác cảnh quan kết hợp du lịch sinh thái, du lịch mạo hiểm…

Sở VHTT&DL Hà Giang thì cho rằng, khách sạn 7 tầng này nằm ngoài vùng bảo vệ II của danh thắng Mã Pí Lèng, nhưng theo Luật Di sản văn hoá, công trình ảnh hưởng xấu đến cảnh quan và môi trường thì phải có ý kiến thẩm định của cơ quan quản lý văn hoá. Bên cạnh đó cho rằng, trách nhiệm thuộc về UBND huyện Mèo Vạc và chủ đầu tư.

Chủ khách sạn 7 tầng có thể bị xử phạt, buộc tháo dỡ

Trao đổi với PV, Luật sư Diệp Năng Bình (Trưởng văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật) cho rằng, ngoài việc được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia thì khu vực Mã Pì Lèng còn nằm trong Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, được UNESCO trao danh hiệu vào năm 2016.

Chính vì vậy, nơi đây phải tuân thủ theo quy định của quốc tế để bảo vệ giá trị cảnh quan của cao nguyên đá mang tính toàn cầu. Nơi đây cũng đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch tổng thể về phát triển du lịch, khai thác giá trị.

"Tuy nhiên, qua thông tin trên báo chí chúng ta được biết công trình này của một phụ nữ tên Vũ Ngọc Ánh (ở thành phố Hà Giang) chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, được xây dựng trên đất nông nghiệp chưa được chuyển đổi từ năm 2018 và hoàn thành từ đầu năm 2019.

Dự án chưa được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, cũng chưa được cấp phép xây dựng, nó đồng nghĩa với việc đây là công trình xây trái phép. Công trình này sẽ phá vỡ cảnh quan, tổng thể phát triển du lịch và đặc biệt là không tuân thủ quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ..."

Từ những căn cứ trên, luật sư Diệp Năng Bình cho biết, về hình thức xử lý, có thể áp dụng đối với chủ đầu tư của công trình này là xử phạt đến 50.000.000 đồng theo quy định tại điểm a, khoản 7, Điều 13 Nghị định 121/2013/NĐ-CP về xây dựng với hành vi xây dựng công trình trên đất không được phép xây dựng.

Ngoài ra, công trình này còn vi phạm quy định về sử dụng đất và có thể bị áp dụng Nghị định 102/2014/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai, mức xử phạt cũng lên tới 50.000.000 đồng.

Thẩm quyền giải quyết xử lý công trình vi phạm trật tự xây dựng này thuộc về UBND huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang.

"Hành vi vi phạm luật đất đai, vi phạm luật xây dựng (xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp chưa được chuyển đổi) ngoài việc bị xử phạt hành chính còn bị buộc tháo dỡ công trình.

Những người có trách nhiệm quản lý di tích ở các địa phương để xảy ra những vụ xâm hại di tích nghiêm trọng cũng cần xem xét xử lý nghiêm minh. Trong đó, lãnh đạo Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn cũng phải chịu trách nhiệm”, luật sư Bình phân tích.

Đồng thời, luật sư Diệp Năng Bình nói rằng, lâu nay chúng ta quan ngại về hiện tượng hình sự hóa các quan hệ dân sự nhưng tình trạng không xử lý hình sự những vụ việc có dấu hiệu hình sự chính là bỏ lọt tội phạm, khiến đối tượng mà pháp luật hình sự bảo vệ bị xâm hại ngày càng nghiêm trọng hơn. Do đó, cần phải xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự xây dựng nêu trên để răn đe, không còn tái diễn những vụ việc tương tự.

Cùng trao đổi, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, việc để công trình Panorama 7 tầng xây dựng kiên cố xây dựng và tồn tại cả năm trời tại Mã Pí Lèng không thể nói rằng chính quyền không biết.

"Pháp luật quy định cả một bộ máy để quản lý trật tự xây dựng... Do đó, cơ quan chức năng sẽ làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan đối với việc để công trình xây dựng trái phép ngang nhiên tồn tại trong một thời gian dài mà không bị xử lý", luật sư Cường nhấn mạnh.