Cục diện Syria sẽ thế nào khi Thổ Nhĩ Kỳ tấn công người Kurd?

Thứ ba, 08/10/2019, 12:55 PM

Bởi người Kurd đang kiểm soát một vùng phía Bắc Syria rộng lớn nên việc họ bị Thổ Nhĩ Kỳ tấn công sẽ có thể tác động mạnh đến cục diện Syria. Nó cũng được cho là sẽ hồi sinh tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) bởi người Kurd đang giam giữ hàng ngàn tù nhân của tổ chức này.

Phần màu vàng là phần người Kurd đang kiểm soát ở phía Bắc Syria.
Phần màu vàng là phần người Kurd đang kiểm soát ở phía Bắc Syria. Màu đỏ là của chính phủ. Màu xanh ngọc là khu vực do người Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân chiếm đóng.

Cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ ảnh hưởng gì đến ông Assad?

Người Kurd đang nỗ lực để đạt được một mức độ tự trị ở miền Bắc Syria. Mặc dù lãnh thổ của người Kurd nằm ngoài sự kiểm soát của chính phủ Syria, một vụ tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ có nghĩa là khu vực này sẽ chuyển từ một lực lượng dù không thân thiết nhưng không thù địch, sang Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân, những lực lượng luôn tìm cách lật đổ Tổng thống Assad. Điều này có thể khiến Damacus lo lắng.

Damascus từ lâu đã xem Thổ Nhĩ Kỳ là một cường quốc có mưu đồ xâm chiếm ở phía Bắc Syria. Đôi khi chính phủ Syria cũng đề nghị sẵn sàng đạt được thỏa thuận với người Kurd, dù các cuộc đàm phán cuối cùng của họ không đi đến đâu.

Mặc dù mối quan hệ giữa người Kurd và chính phủ Syria không tốt đẹp, một số nhà phân tích suy đoán rằng người Kurd sẽ bị buộc phải nhờ tới sự bảo vệ chính phủ Assad khi bị Thổ Nhĩ Kỳ tấn công.

Số phận của IS

Video quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tấn công người Kurd ở Bắc Syria.

Kể từ khi sào huyệt của IS bị tiêu diệt vào đầu năm nay, SDF, liên minh do người Kurd dẫn đầu đã tiếp tục truy lùng tàn quân IS, đồng thời củng cố mạng lưới các hội đồng địa phương được thành lập để cai trị các khu vực được giải phóng khỏi IS.

Các lực lượng người Kurd cũng đã trở thành những người bảo vệ thực tế của hàng chục ngàn cư dân từng ở các vùng bị IS chiếm đóng và canh giữ hàng ngàn tù nhân IS ở Bắc Syria.

Nếu một cuộc xung đột mới nổ ra, sự hỗn loạn và sự suy yếu của SDF khi bị Thổ Nhĩ Kỳ tấn công có thể là cơ hội để hồi sinh của IS.

Các nhà lãnh đạo người Kurd Syria từ lâu đã cảnh báo rằng SDF có thể không thể tiếp tục giam giữ các tù nhân IS nếu tình hình bị mất ổn định bởi một cuộc xâm lược của Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo bộ phận đối ngoại của chính quyền lãnh đạo người Kurd ở miền bắc Syria, SDF đang giữ 5.000 tù binh IS có quốc tịch Syria và Iraq và hơn 1.000 người nước ngoài từ hơn 55 quốc gia khác.

Nga và Iran có ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ?

Nga và Iran, hai cường quốc nước ngoài lớn khác ở Syria, ủng hộ mạnh mẽ Tổng thống Bashar al-Assad, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đều kêu gọi ông Assad từ chức và hỗ trợ phiến quân chiến đấu để lật đổ ông.

Nga từng nói Thổ Nhĩ Kỳ có quyền tự vệ, nhưng phát ngôn viên của Điện Kremlin, Dmitry Peskov hôm 7/10 nói rằng toàn vẹn lãnh thổ của Syria phải được bảo tồn và tất cả các lực lượng quân sự nước ngoài "có sự hiện diện bất hợp pháp" nên rời khỏi Syria.

Nếu Mỹ rút toàn bộ quân đội khỏi vùng Đông Bắc Syria, chính quyền Damascus - được Nga hậu thuẫn - có thể cố gắng giành lại quyền kiểm soát phần lớn khu vực không bị Thổ Nhĩ Kỳ chiếm giữ.

Phản ứng của phương Tây đối với kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ là gì?

Không có sự hỗ trợ công khai từ các đồng minh phương Tây của Thổ Nhĩ Kỳ cho kế hoạch đưa 2 triệu người Syria tị nạn trở về Đông Bắc Syria. Mối quan tâm chính của phương Tây là một dòng người Syria gốc Arab Sunni đổ vào vùng Đông Bắc của người Kurd sẽ thay đổi nhân khẩu học của khu vực.

Điều phối viên khu vực của Liên Hợp Quốc về cuộc khủng hoảng Syria cho biết tất cả các bên nên tránh sự dịch chuyển lớn của thường dân nếu Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành một cuộc tấn công.