Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 đã hủy sơ tuyển một lần. Đến nay có 7/8 dự án thành phần đã có ít nhất 2 nhà đầu tư vượt qua vòng sơ tuyển và chỉ có 1 dự án không có nhà đầu tư vượt sơ tuyển.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc tiếp tục hủy sơ tuyển sẽ ảnh hưởng không tốt đến uy tín của Nhà nước, đến dư luận, tâm lý của nhà đầu tư và nhân dân, ảnh hưởng đến công tác quản lý và triển khai các đoạn tiếp theo của toàn tuyến sau này, nhất là trong bối cảnh Quốc hội đang xem xét, thông qua dự án Luật Đầu tư theo phương thức PPP.

Theo tạp chí Nhà đầu tư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội không tán thành với phương án chuyển đổi đầu tư cả 8 dự án thành phần theo hình thức PPP sang đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công như tờ trình của Chính phủ.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chuẩn bị lại tờ trình để báo cáo lần 2 về những dự án này tại đợt 3 phiên họp thứ 45 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (dự kiến tổ chức trong thời gian diễn ra kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng lưu ý tờ trình mới phải theo nguyên tắc đề xuất chuyển đổi sang hình thức đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công đối với dự án không có nhà đầu tư tham gia đấu thầu và số ít dự án thật sự cấp bách, quan trọng có nhà đầu tư tham gia nhưng khó có khả năng huy động vốn tín dụng và khả năng đấu thầu không thành công.

Theo báo Lao động, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), việc chuyển đổi hình thức đầu tư của 8 dự án cao tốc Bắc - Nam từ hình thức PPP sang đầu tư công sẽ đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, hỗ trợ cầu cho tăng trưởng GDP của nền kinh tế.

Nếu toàn bộ 8 đoạn dự án cao tốc Bắc - Nam được chuyển từ kêu gọi đầu tư BOT sang đầu tư công sẽ giảm từ 118.716 tỉ đồng theo phương án đầu tư BOT xuống còn khoảng 99.493 tỉ đồng nếu đầu tư công, tức tương ứng giảm khoảng 19.223 tỉ đồng.

Như vậy, việc chuyển sang đầu tư công sẽ tiết kiệm được phần chi phí lãi vay trong giai đoạn xây dựng (so với đầu tư BOT), giảm chi phí dự phòng trượt giá do đẩy nhanh tiến độ thực hiện…

Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, đến nay, công tác thiết kế kỹ thuật, dự toán của các dự án đã cơ bản hoàn thành, công tác giải phóng mặt bằng đạt trên 70%.

Theo tờ trình, nếu được chuyển đổi sang đầu tư công, sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các dự án triển khai thực hiện ngay trong năm 2020. Trong khi nếu tiếp tục triển khai theo hình thức PPP, với những khó khăn về khả năng huy động vốn tín dụng, cũng như việc lựa chọn nhà đầu tư sẽ không bảo đảm được tiến độ theo yêu cầu.

Trường hợp thuận lợi, đến giữa năm 2021 mới có thể huy động được tín dụng và bắt đầu triển khai thi công, không thể hoàn thành dự án theo đúng tiến độ yêu cầu tại Nghị quyết 52/2017 của Quốc hội.

Tiếp đến, nếu nhà đầu tư không huy động được vốn tín dụng, sẽ phải chấm dứt hợp đồng và thực hiện các thủ tục theo quy định để chuyển đổi hình thức đầu tư, có thể đến năm 2022 mới bắt đầu triển khai thi công.

Đại diện Bộ GTVT cho rằng, việc sớm triển khai thực hiện, hoàn thành và đưa vào khai thác các dự án cao tốc sẽ đem lại hiệu quả rất lớn về kinh tế xã hội, tác động lan tỏa đến sự phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực, các địa phương liên quan và vùng kinh tế.

Đồng thời, việc chuyển đổi hình thức đầu tư sang đầu tư công còn thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, thúc đẩy sản xuất, cung ứng vật liệu xây dựng cho các dự án, giải quyết về công việc và nguồn thu nhập đối với người lao động, đặc biệt là các doanh nghiệp trong nước sẽ trực tiếp thi công xây dựng dự án... góp phần thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế.

Do đó, việc chuyển đổi sang hình thức đầu tư công còn bảo đảm sự chắc chắn thành công trong quá trình triển khai dự án, giảm tổng mức đầu tư do giảm chi phí lãi vay trong giai đoạn xây dựng, giảm chi phí dự phòng trượt giá do đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Tổng mức đầu tư sau khi được điều chỉnh là khoảng 99.493 tỉ đồng (trong đó bao gồm 55.000 tỉ đồng thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2016 - 2020). Theo đó, tổng mức đầu tư dự án sẽ giảm được khoảng 19.223 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư đã được phê duyệt tại Nghị quyết 52 (118.716 tỉ đồng.