Nguồn gốc ngày lễ Halloween

Thánh Lễ được truyền giảng vào ngày này gọi là Allhallowmas. Thời gian đêm trước ngày "Các Thánh" hay Chư Thánh đã được xem như là All Hallow Evening hay Halloween. Nguyên nghĩa chữ "Hallow" là "Holy", nghĩa là Thánh. Halloween là lối viết tắt của "Allhalows' Evening."

Vào ngày 1/11 hàng năm, người Celt sẽ tổ chức lễ hội Samhain để đánh dấu cho sự kết thúc của mùa hè và thời tiết chuyển sang đông, đây cũng là thời điểm để khởi đầu một năm mới.

Họ tin rằng khi mùa hè kết thúc và mùa đông lạnh lẽo, tràn đầy bóng tối bắt đầu thì vào đêm trước của năm mới (tức ngày 31/10) ranh giới giữa sự sống và cái chết trở nên mờ nhạt. Điều này khiến cho những linh hồn đã khuất có thể tìm được đường về cõi người sống.

Các linh hồn sẽ trở về thế gian tìm kiếm thân xác để hồi sinh. Do đó vào ngày này, người dân thường dập tắt các đám lửa trong nhà của họ, biến bản thân trở nên lạnh lẽo và hy vọng các linh hồn sẽ bỏ qua.

Đồng thời, họ cũng có tục lệ mặc các trang phục mô phỏng ma quỷ, diễu hành ồn ào quanh các khu phố để trấn an nỗi lo sợ các linh hồn.

Trải qua nhiều biến động mà Halloween trở thành một lễ hội vui chơi và không còn mang đậm màu sắc tôn giáo như ban đầu.

Có tài liệu cho rằng, lễ hội Halloween ngày nay chịu ảnh hưởng nhiều từ lễ Samhain của dân tộc Celt, một dân tộc sống cách đây hơn 2.000 năm trên các vùng đất bây giờ là Anh quốc, Ai-len (Ireland) và miền Bắc nước Pháp…

Halloween đến nước Mỹ do những di dân đầu tiên, nhưng đa số từ đền từ Anh Quốcvà một số từ các vùng thuộc dân tộc Celt, họ đã đem qua Mỹ khá nhiều phong tục khác nhau. Nhưng vì nhiều lý do nên đến mãi thập niên 1800 mới trở thành tục lệ được nhiều người hưởng ứng.

Biểu tượng của lễ hội Halloween 

Các biểu tượng liên quan đến Halloween được hình thành và phát triển theo thời gian. Củ cải được khoét rỗng thành những chiếc đèn lồng hình mặt quỷ, bên trong cắm một cây nến như một cách tưởng nhớ các linh hồn đang chịu tôi.  

Củ cải vốn được sử dụng ở những nước như Ireland và Scotland, người ta sử dụng củ cải khoét hình mặt quỷ tạo thành những chiếc đèn lồng, bên trong để nến như cách tưởng nhớ các linh hồn.

Bên cạnh đó, những người nhập cư ở Bắc Mỹ, họ lại sử dụng quả bí ngô làm biểu tượng của lễ hội Halloween. Truyền thống chạm khắc bí ngô của Mỹ được ghi lại vào năm 1837, trong đó có liên quan tới thời gian thu hoạch nói chung, chỉ trở nên quen thuộc vào giữa và đến cuối thể kỷ 19.  

Các hình ảnh của Halloween có nhiều nguồn gốc khác nhau, bao gồm cả thuyết mạt thế, phong tục tập quán, văn học hư cấu Gothic và văn học kinh dị. Chẳng hạn như tiểu thuyết Frankenstein và Dracula (văn học kinh dị). Hay trong phim Frankenstein và The Mummy (phim kinh dị cổ điển). Hình ảnh đầu lâu theo truyền thống của Công giáo, có ý nghĩa như là một sự nhắc nhở về cái chết và tính không bền vững của đời người, lâu dần trở thành hình ảnh thường thấy trong lễ Halloween.

Vào dịp lễ này, các ngôi nhà thường được trang trí bằng các biểu tượng có liên quan đến mùa thu như bù nhìn, bí ngô, vỏ ngô với chủ đề chính là về cái chết, quỷ dữ, quái vật thần thoại. Màu sắc chủ đạo là đen và da cam, đôi khi là tím.

Biểu tượng của ngày lễ Halloween thường được sử dụng ngày nay là những trái bí ngô được khoét theo những khuôn mặt tưởng tượng.

Chuyện kể lại rằng, vào ngày đó những người đã chết sẽ quay về nhân gian tìm một cơ thể và nhập vào để được đầu thai vào năm sau. Đó là cách duy nhất để các linh hồn đó có thể được tái sinh.

Người Celtic tin rằng ngày đó chính là ngày âm dương giao hòa, kẻ chết và người sống có thể tiếp xúc với nhau. Dĩ nhiên người sống không bao giờ muốn cơ thể của mình bị các linh hồn “cướp” mất, vì thế vào tối 30/10 tất cả các làng mạc đều dập tắt lửa và mặc những trang phục cực kỳ ghê tởm và diễu hành ầm ĩ khắp xóm để xua đuổi các linh hồn đến tìm kiếm thân xác để nhập vào.

Lễ hội Halloween ngày bao nhiêu?

Halloween là một ngày lễ hội truyền thống được tổ chức vào đêm ngày 31 tháng 10 hàng năm. Đặc biệt trong ngày này những đứa trẻ sẽ hóa trang trong những bộ trang phục quái lạ đi đến gõ cửa những ngôi nhà để xin bánh kẹo.

Ngày lễ này được tổ chức ở các nước phương Tây, chủ yếu ở Hoa Kỳ, Canada, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, Ireland, Puerto Rico và bắt đầu trở nên phổ biến tại Úc và New Zealand.

Lễ hội này được người Celt ở Anh, Pháp, Ireland tổ chức để tạ ơn sau mùa thu hoạch. Người Ireland, Scotland, Wales cùng những người nhập cư khác đã mang phiên bản của lễ hội này tới vùng Bắc Mỹ thế kỷ 19.

Truyền Thuyết Về Halloween

Theo truyền thuyết của nước Ái Nhĩ Lan (Ireland) thì từ ngữ “Jack-ó-lanterns” đến từ một người có tên là Jack. Jack là một chàng thiếu niên đã chết nhưng linh hồn không được phép vào Thiên Đàng vì lý do: lúc sống, anh ta vốn là một người tham lam, bủn xỉn, thường cất giấu tiền bạc, keo kiệt không hề bố thí cho ai một chút gì. Thế nhưng anh ta lại cũng không thể vào Địa Ngục vì lúc còn sống anh ta đã từng chơi đùa với ma quỷ, nên quỷ không bắt anh.

Chuyện kể rằng: một hôm có con quỷ đến quấy phá một vùng dân cư, chẳng may bị báo động, người ta đến cầu cứu các vị tu sĩ đem các vật thánh đến “yểm” và “khóa các cửa” ra vào. Sau đó con quỷ bị bắt… Jack đã nhận ra đó là con quỷ thường vui đùa với mình và Jack đã tìm cách gỡ vật “yểm ma quỷ” mở đường cho quỷ chạy thoát.

Để đền ơn cứu mạng, quỷ hứa với Jack là sẽ không bắt hồn Jack về Địa Ngục. Do đó, khi Jack chết vì một tai nạn, hồn Jack bị Thiên Đường từ chối. Jack liền tìm đến Địa Ngục, nhưng quỷ không cho vào vì lời hứa trước. Thấy Jack lạnh lùng khổ sở, quỷ bèn lấy một ít than hồng ở Địa Ngục bỏ vào trong ruột một quả bí ngô và đưa cho Jack để sưởi ấm trên đường trở lại trần gian. Để cho không khí thông vào nuôi lửa, Jack phải đục thủng quả bí ngô và ánh lửa từ trong đã chiếu ra soi sáng nẻo đường lang thang của Jack. Có lẽ, Jack phải cầm đèn đi lang thang trên mặt đất cho đến ngày phán xét cuối cùng của nhân loại.

Ngày lễ Halloween được du nhập vào Mỹ từ năm 1840 theo chân những người Ai-len di cư sang Mỹ. Đầu tiên nó chỉ diễn ở các nông trang, nhưng ngày nay cũng giống như nhiều quốc gia khác Halloween đã trở thành một ngày lễ chung cho tất cả mọi người, nhất là đối với giới trẻ.

Sinh hoạt chính trong ngày lễ Halloween

“Trick Or Treat” Đây là sinh hoạt chính của hầu hết trẻ em và thiếu niên tại Hoa Kỳ trong đêm Halloween.

“Trick” nguyên nghĩa là: đánh lừa, trò chơi tinh ma nghịch ngợm: “Treat” là tiếp đón, đối xử tử tế, tiếp đãi. Các em nhỏ và thiếu niên, thanh niên hóa trang với áo quần và mặt nạ hình ma quỷ, rồi cầm lồng đèn đi từ nhà này sang nhà khác trong xóm, gõ cửa và nói “trick or treat". Câu này có nghĩa là: “Nếu muốn chúng tôi không chơi xấu thì hãy đãi chúng tôi cái gì đi".

Thông thường những người láng giềng luôn luôn muốn tránh việc “trick” nghĩa là chơi đòn đánh lừa nên thường tiếp đón (treat) chúng bằng kẹo và trái cây (theo tục lệ có nhét đồng tiền ở bên trong).

Vào giữa thế kỷ 19, tục lệ “trick or treat” chưa được phổ biến ở các thành phố lớn vì ở những nơi này “hàng xóm láng giềng” hầu như không có; nhiều người ở cạnh nhau mà không quen biết nhau, cho nên Halloween đôi khi gây ra những sự việc tai hại.

Ngày nay, nhiều cộng đồng, nhiều tổ chức đã đứng ra bảo trợ các tục lệ vui chơi của ngày Halloween, nên nó đã trở thành một ngày lễ hội rất được chào đón của thiếu niên và một số thanh niên.

Theo thời gian, Halloween đã du nhập sang nhiều nước khác nhau trong đó có Việt Nam. Và được mọi người tham gia hướng ứng rộng rãi. Và ngày nay, lễ hội Halloween đã trở thành một nét đặc trưng không thể thiếu tại Việt Nam 

Ý nghĩa của ngày lễ Halloween

Hành động và cuộc đời của Jack là một bài học kinh nghiệm cho những thế hệ trẻ về cuộc sống, không nên tham lam, bủn xỉn, keo kiệt. Phải có lòng bác ái, vị tha và biết giúp đỡ những người gặp khó khăn.

Từ câu chuyện của Jack, cho chúng ta bài học là không nên chơi đùa với ma quỷ, Ma quỷ ở đây có thể hiểu theo nghĩa bóng là những trò lừa lọc, đe dọa, làm cho người khác sợ hãi, những việc làm tinh quái do trí thông minh và tưởng tượng của tuổi trẻ sáng tạo có khi làm hại đến người khác, đến xã hội. Thậm chí, sẽ dễ bị cám dỗ và đi vào con đường tăm tối, tội lỗi.

Tuy nhiên, sự “ân đền, oán trả” và “giữ lời hứa” cũng đã được thể hiện về một thái độ sòng phẳng trong câu chuyện của Jack. Dù rằng sự “giữ lời hứa” này đã làm cho Jack rơi vào thân phận cô hồn lang thang vất vưởng.

Tại sao dưới ánh sáng khoa học và kỹ thuật mà các nước Âu, Mỹ vẫn dành một ngày lễ hội cho người của “Cõi âm” mà đại diện là chàng Jack? Jack là nhân vật tưởng tượng nhưng đã thực sự hiện thân trong cuộc đời, trong thân phận làm người mà lại là một người cô đơn. Khi chết, Jack trở thành cô hồn, không chỗ dung thân Thiên Đàng và Địa Ngục đều từ chối!

Truyền thống lễ hội Âu Mỹ đã dành cho Jack một ngày. Một ngày được trở lại với cõi dương. Trong ngày đó, Jack có thể sống vui chơi thoải mái, vì người sống đã hóa trang thành ma quỷ để linh hồn Jack có chỗ trà trộn vào cho đỡ cô đơn. Đây là ý nghĩa nhân bản của lễ hội Halloween.

Với ý nghĩa nhân bản này, ngày lễ Halloween và Rằng tháng Bảy âm lịch của nước ta có thể xem như là ngày cõi Âm, Dương hội ngộ trong niềm thương cảm bao la.

Bài liên quan

>>Bệnh đa nhân cách là gì? Dấu hiệu và biểu hiện của rối loạn đa nhân cách?