'Loay hoay' dự án sân bay Long Thành

Chủ nhật, 01/04/2018, 08:53 AM

Gần tròn 3 năm kể từ khi Quốc hội bấm nút thông qua dự án Cảng hàng không quốc tế (sân bay Long Thành) tiền khả thi. Tôi vẫn luôn tìm muốn tìm một từ để chỉ và hình dung về cách thức, tiến độ triển khai dự án này. “Loay hoay” là từ dành cho dự án này trong suốt thời gian triển khai dự án vừa qua.

loay-hoay-du-an-san-bay-long-thanh

Theo đánh giá, việc loay hoay của 3 năm vừa rồi, có nguyên do là: Chưa rõ mô hình đầu tư. Tất nhiên, mô hình đầu tư là 1 phần của báo cáo đầu tư, báo cáo khả thi. Mà cái đó ngày nay chưa có. Một dự án chỉ thực sự khi rõ những ai xuống tiền. Xuống tiền với tư cách nào, bao nhiêu, khi nào, cho những hạng mục đầu tư nào? Khi nào rõ thì mới bắt đầu làm.

Tôi cũng có cảm giác rằng dự án đang triển khai theo phương thức đầu tư công chứ không phải đầu tư công -tư. Đầu tư công tư có tiền Nhà nước, tư nhân, FDI. Trong lĩnh vực sân bay đầu tư đối tác công tư (PPP) thì vô cùng nhiều dạng, không có 1 phương thức chung. Có kiểu làm của Nga, của Ấn, kiểu 100% tư nhân của Mỹ, Cty CP Đầu tư dự án của Trung Quốc, “bán cái” như các sân bay quốc tế ở Campuchia… Long Thành sẽ được đầu tư cụ thể theo phương thức PPP nào, chưa rõ. Đó là cái cũng cần làm rõ nếu không rất khó triển khai. Tôi kiến nghị theo mô hình Cty CP Đầu tư Dự án mà Trung Quốc đã làm với sân bay Bắc Kinh, lập Cty Limited Holdings phát hành trái phiếu dự án và các nhà đầu tư mua. Theo đó, không nảy sinh vấn đề nhượng quyền. Tôi thực sự lo ngại khi xuất hiện các nhà đầu tư tư nhân, nhà đầu tư nước ngoài sẽ có đòi hỏi điều chỉnh quy hoạch, thiết kế, phân kỳ, vận hành… nên thực sự rất cần những hoạt động giới thiệu dự án ngay từ đầu.

Ngoài ra, việc tổ chức thi kiến trúc hiện đã được duyệt chọn thiết kế hình hoa sen do Nhà thiết kế Hàn Quốc đề xuất. Nhưng nếu hình dung trong tới đây, đầu tư PPP có tham gia của các nhà đầu tư tỷ phú Việt Nam hay các nhà đầu tư nước ngoài, chắc gì họ đồng ý mẫu thiết kế hoa sen? Họ có được quyền tham gia không? Hay cứ ấn định mẫu thiết kế và muốn đầu tư thì đầu tư, không thì thôi. Theo đó, tôi cho rằng, chúng ta cần có phương án giới thiệu dự án đầu tư trong và ngoài nước, sau đó tiến hành các bước khác. Trên cơ sở mô hình đầu tư cần những cam kết góp vốn cụ thể, rồi tổng hợp mới có báo cáo đầu tư trình Quốc hội, hiện đang làm quy trình ngược lại.

Theo tôi đánh giá một dự án và việc huy động vốn không khó. Đầu tư sân bay là một dạng đầu tư độc quyền, tỷ suất đầu tư sinh lợi rất tốt, nhưng phải làm mới ra kết quả.

Cuối cùng, cần xác định rằng việc quy hoạch và triển khai sân bay Long Thành không nên tách rời chuyện quy hoạch mở rộng nhà ga sân bay Tân Sơn Nhất, nên làm song song. Bởi nếu chỉ cần tính toán mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất lên tới 80-100 triệu hành khách, thì các dữ liệu đầu vào để triển khai quy hoạch xây dựng sân bay Long Thành đều đảo lộn và phải tính toán lại.

 

Kiến trúc sân bay Long Thành: Từ hoa sen bất ngờ thành... lá cọ

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa kiến nghị Bộ Giao thông vận tải (GTVT) chọn đơn vị tư vấn có đủ năng lực kinh nghiệm và giá đề xuất thấp nhất là Liên danh CPG-PAE-Azusa Sekkei với phương án kiến trúc lá cọ. Trước đó, Bộ GTVT đã đề xuất Chính phủ lựa chọn thiết kế hoa sen.