Các nội dung của dự luật vượt xa những gì được đưa ra vào năm 2003. Ngoài việc hình sự hóa "tội phản quốc, ly khai, nổi loạn và lật đổ" chính quyền trung ương, luật sẽ cho phép các cơ quan an ninh quốc gia Trung Quốc hoạt động tại thành phố, "thực hiện các nhiệm vụ liên quan nhằm bảo vệ an ninh quốc gia theo quy định của pháp luật".

Dự kiến được quốc hội Trung Quốc thông qua vào cuối tháng này và ban hành tại Hong Kong ngay sau đó, luật sẽ có tác động mạnh mẽ đối với toàn bộ xã hội Hong Kong, từ chính trị đến truyền thông, giáo dục và kinh doanh quốc tế.

Luật mới thách thức luật cơ bản được áp dụng ở Hong Kong khi hình sự hóa một loạt các hành vi không rõ ràng. Luật mới còn cho phép nhà chức trách tự do theo dõi phe đối lập ở thành phố nếu họ thấy phù hợp.

Phát biểu trong cuộc họp báo được các nhà lập pháp đối lập tổ chức hôm 22/5, nghị viên đảng Dân chủ Helena Wong nói ngay cả chính quyền địa phương "sẽ không thể quản lý những gì các đặc vụ làm tại Hong Kong".

Trước nguy cơ ảnh hưởng lợi ích của mình, Mỹ ngay lập tức phản ứng về luật an ninh mới chính quyền Trung Quốc có ý định áp đặt lên Hong Kong.

"Mỹ mạnh mẽ kêu gọi Bắc Kinh xem xét lại đề xuất tai hại của mình, tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế và tôn trọng sự tự trị, thiết chế dân chủ và tự do dân sự ở mức cao của Hong Kong, những điều then chốt để thành phố duy trì vị thế đặc biệt theo luật pháp Mỹ", ông Pompeo nói hôm 22/5, gọi kế hoạch này là "tiếng chuông báo tử" đối với sự tự trị của thành phố, theo Reuters.

Tuyên bố của ông Pompeo đã đi xa hơn cảnh báo của Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 21/5 và cho thấy rõ thế giới đã phản ứng nhanh như thế nào đối với các kế hoạch của Bắc Kinh sau các cuộc biểu tình làm chao đảo Hong Kong hồi năm ngoái.

"Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong" được Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua năm ngoái yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ phải xác nhận ít nhất hàng năm rằng Hong Kong vẫn duy trì mức độ tự trị đủ để được hưởng quy chế giao thương có lợi giúp thành phố duy trì vị thế trung tâm tài chính thế giới.

Robert O'Brien, Cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, nói với Fox News hôm 21/5 rằng Washington có "rất nhiều công cụ để bày tỏ sự không hài lòng của chúng ta".

Cả ông và Ngoại trưởng Pompeo đều không nói cụ thể những hành động mà Washington có thể tiến hành.

"Có những đặc quyền mà Hong Kong được hưởng vì nó được coi là một hệ thống tự do. Chúng ta phải đánh giá xem những nhượng bộ đó có thể tiếp tục diễn ra nữa hay không", ông nói.

"Nếu Trung Quốc tiến xa hơn và có hành động cứng rắn theo luật an ninh quốc gia mới này... Mỹ sẽ đáp trả, và tôi nghĩ các nước khác trên thế giới cũng sẽ đáp trả, bao gồm Anh và nhiều đồng minh, bạn bè khác của chúng ta".