Kiến ba khoang (hay còn gọi là kiến khoang, kiến kim, kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, kiến cong) là loài côn trùng có màu là các khoang đen - vàng cam xen kẽ, có thân mình thon, dài như hạt thóc, dài 1 - 1,2cm, ngang 2 - 3mm; kiến có 3 đôi chân, 2 đôi cánh, một đôi cánh dài mỏng trong suốt gấp lại gọn gàng và dấu bên dưới đôi cánh cứng ngắn, bay và chạy rất nhanh. 

Trong cơ thể kiến ba khoang có chứa độc tố Pederin, độc tính mạnh gấp 12 - 15 lần nọc của rắn hổ nhưng do lượng tiếp xúc nhỏ và chỉ ở ngoài da nên không đủ gây chết người như nọc rắn. Kiến ba khoang thường sống ở các ruộng lúa, cỏ mục, vườn cây, bãi rác thải, công trình đang xây dựng...

Chúng xuất hiện nhiều vào mùa mưa, khi độ ẩm cao, thuận lợi cho kiến phát triển. Kiến ba khoang ưa thích ánh sáng đèn ban đêm nên bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào quần áo, khăn mặt, giường chiếu, chăn màn, chất độc trong cơ thể kiến có thể làm tổn thương da người (bỏng da, viêm da) nếu chất này được giải phóng ra khi kiến bị tác động hoặc bị chà sát hoặc bị giết.

Trong thời điểm hiện tại, nhiều chung cư tại Hà Nội người dân phản ánh về tình trạng kiến ba khoang xuất hiện nhiều, vào buổi tối dù thời tiết mát mẻ cũng không dám mở cửa sổ vì kiến ba khoang có thể vào nhà.

Chị Nguyễn Thanh Tú (trú tại khu đô thị An Khánh, Hoài Đức, TP Hà Nội) cho biết: "Trong nhiều tuần qua tôi không dám mở cửa ban công vào buổi tối, bởi tần suất kiến ba khoang vào nhà ngày một nhiều. Từ thời điểm giao mùa đến nay đã 4 lần tôi phát hiện kiến ba khoang ở phòng khách và bếp. Nhà có con nhỏ nên việc duy nhất có thể ngăn chặn tình trạng này là đóng cửa cả ngày".

"Tôi cũng đã thấy kiến ba khoang bò vào nhà từ vài hôm trước, biết loài vật nhỏ bé này rất độc và ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể ai bị loài vật này tiếp xúc với da, tôi đã chủ động đóng hết tất cả cửa sổ phòng ngủ và phòng khách. Thời gian tới chắc chắn tôi sẽ phải làm thêm lớp cửa lưới chống côn trùng để không có nhiều loài vật gây hại vào nhà", chị Phan Thuý Nga (trú tại Võ Chí Công, TP Hà Nội chia sẻ.

Thường vết bỏng gây ra do nọc độc của kiến ba khoang có thể nhầm với tổn thương trong bệnh zona thần kinh. Vết thương do kiến ba khoang đốt có đặc điểm tổn thương thường xuất hiện ở các vùng da hở trên cơ thể như mặt, hai tay. Vết thương thành vệt dài hoặc thành đám. Ban đầu là những nốt ban đỏ rồi sưng lên thành mụn mủ có điểm lỏm màu trắng vàng ở giữa.

Nếu không giữ gìn cẩn thận có thể bị loét, làm rỉ dịch. Thường đau rát, ngứa ngáy khó chịu, một số trường hợp có thể bị sốt, nổi hạch, biến chứng nhiễm trùng toàn thân.

Theo BS.Lê Ngọc Duy (Trung tâm cấp cứu và chống độc, BV Nhi TW) chia sẻ, nếu không may bị kiến ba khoang bò lên người gây bỏng cần nhanh chóng lấy nước sạch mát rửa chỗ kiến đốt rồi cho xà phòng rửa, việc vệ sinh vết thương cần phải hết sức nhẹ nhàng nếu không sẽ làm trầy xước hoặc vỡ vết thương. Rồi nhanh chóng bôi hồ nước (có bán ở các hiệu thuốc)

Những ngày sau đó, tùy vào mức độ bị kiến đốt bạn có thể sử dụng một số loại thuốc sau bên cạnh việc bôi hồ nước đều đặn. Nốt ban đỏ bị chuyển sang nốt mụn mủ, phồng rộp lên, khi đó nên dùng thêm mỡ Oxyde kẽm, mỡ kháng sinh để bôi lên da.

-Nếu vết đốt có dấu hiện lở loét, nhiễm khuẩn, bị rỉ mủ, bệnh nhân bôi thêm dung dịch xanh metilen 1% và để yên tâm bạn nên đến các cơ sở Y tế để khám và điều trị kịp thời. Mỗi ngày bạn nên bôi thuốc thành 2 lần, trước khi bôi bạn rửa sạch vết thương với nước muỗi loãng (có bán ở các hiệu thuốc).

Chuyên gia y tế khuyên cáo, nếu gặp kiến ba khoang đang bò trên cơ thể, tuyệt đối không nghiền nát, chà xát kiến để tránh độc tố tiết ra.

Khi bị dính chất độc, tránh gãi hay chà mạnh vùng da bị tổn thương. Không tiếp xúc các vùng da lành với nơi bị dính độc tố.

Rửa sạch vết thương (nhất là ở vùng mắt) càng nhanh càng tốt khi bị dính chất độc, bôi thuốc, dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Bàn tay nếu lỡ đập chết kiến ba khoang cần rửa sạch bằng xà phòng, càng sớm càng tốt, để tránh độc tố kiến dính vào. Khi da bị tổn thương tấy đỏ, lan rộng phải đi khám, không nên tự ý mua thuốc điều trị, bởi trong các loại thuốc bôi ngoài da có chứa Corticoid, chất giải độc tố…nên cần có bác sĩ chỉ định mới được dùng.