Robot đọc đơn xin việc và nói tôi nên thất nghiệp thì hơn

(Lược dịch bài viết của tác giả Gwen van der Zwan trên tờ The Next Web về cách hoạt động của AI trong lĩnh vực tuyển dụng nhân sự.)

Theo tính toán sơ bộ của tôi, người dùng LinkedIn có trung bình 630 kết nối. Nhưng tôi chỉ có 106. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên vì tôi không quan tâm nhiều đến việc duy trì hồ sơ LinkedIn. Tôi đã làm công việc viết lách tự do khi còn đi học, vì vậy tôi không bao giờ thực sự phải “đi làm” như mọi người.

Khi tôi nghe về một công cụ AI mới, được phát triển bởi các nhà tuyển dụng hàng đầu với mục đích cải thiện hồ sơ LinkedIn và sơ yếu lý lịch, tôi tò mò xem nó làm thế nào để cải thiện hồ sơ (CV) bị lãng quên của mình.

Startup Resume Worded là nền tảng được hỗ trợ bởi AI với thông tin học hỏi trên hồ sơ cá nhân và hồ sơ LinkedIn. Nó sẽ đề xuất miễn phí về cách cải thiện hồ sơ để tăng cơ hội được tuyển dụng.

Theo robot, tôi nên thất nghiệp thì hơn

Vì tò mò tôi đã tải sơ yếu lý lịch của mình lên công cụ AI trực tuyến này. Kết quả cho thấy tôi chỉ có 26/100 điểm. “Hồ sơ xin việc của bạn cần phải được cải thiện rất nhiều”, những từ này được in đậm phía trên bảng điểm của tôi.

AI khinh miệt vì tôi không đưa vào các số liệu trong sơ yếu lý lịch, không có định lượng về các thành tích của tôi. Theo công cụ này, sử dụng số liệu thống kê trong sơ yếu lý lịch là điều cần thiết để đậu phỏng vấn tại các công ty hàng đầu.

Ví dụ, Resume Worded đề nghị tôi thêm những thứ như “Chương trình giới thiệu khách hàng được tôi phát triển và thực hiện, dẫn đến tăng 50% doanh số và 2 triệu USD doanh thu”.

Tôi phải thừa nhận, bản thân đã rất ấn tượng với lời khuyên này. Tôi không bao giờ nghĩ sẽ định lượng thành tích của mình nhưng rõ ràng điều này sẽ thêm uy tín vào hồ sơ của tôi. Là một nhà báo tự do, việc cung cấp thống kê lượt xem bài viết cũng như bình luận, lượt thích trên Facebook có thể thuyết phục các biên tập viên.

Các đề xuất khác ít hữu ích hơn. Máy tính đánh giá buzzwords (các từ khoá để diễn tả vai trò của bạn, ví dụ như thành viên tích cực) của tôi không hiệu quả. Robot nghĩ rằng tôi trải nghiệm thì ít mà viết lại quá dài.

Ngoài sơ yếu lý lịch, Resume Worded cũng xem xét các hồ sơ Linkedin. Tôi không cần tới trí tuệ nhân tạo mới nhận thức được rằng hồ sơ của mình khá vô giá trị bởi không được đầu tư nhiều. Vì vậy, tôi thử nghiệm một hồ sơ ấn tượng hơn: Trang LinkedIn của ông Barack Obama.

Resume Worded cho ông 61 trên 100 điểm. “Khởi đầu khá tốt, nhưng vẫn còn chỗ để cải thiện” là lợi nhận xét cho bảng điểm của Obama. Tiêu đề Obama - cựu Tổng thống Hoa Kỳ - là phần duy nhất trong hồ sơ của ông xứng đáng được máy tính khen. Nó có các yếu tố dễ nhận biết, độ dài phù hợp và chứa một lượng từ khoá tối thiểu.

Phần còn lại của hồ sơ Obama cần cải thiện thêm. Tóm tắt của ông quá ngắn, trong khi các phần khác quá dài. Cựu tổng thống nên nói một cái gì đó về danh sách công việc hiện tại của mình, vì không có công việc hiện tại được đề cập trong hồ sơ LinkedIn của ông.

Ngay cả khi bạn không có việc làm, hãy xem xét bổ sung một chức danh cho công việc mà bạn đang tìm kiếm. Bởi hầu hết nhà tuyển dụng nhìn chức danh để tìm kiếm ứng viên. Đó là lý do, cựu Tổng thống Obama nên thêm chức danh “hành nghề tự do” chứ không nên để là “thất nghiệp”.

Trong một số trường hợp robot thực sự thông minh hơn con người. Khi chúng ta khai thác AI để phát hiện ung thư da, các chẩn đoán được đưa ra nhanh hơn và với độ chính xác cao hơn so với bác sĩ con người. Nhưng khi nói đến thị trường việc làm, tôi nghi ngờ “những trí tuệ dựa trên thuật toán” có thể cải thiện cơ hội của tôi.

Hiện tại, công cụ trên chủ yếu xem xét số lượng từ trên mỗi phần trong CV và lượng từ khoá được sử dụng. Vậy cứ hồ sơ đủ từ khoá là tốt?

Theo Farid van Mastbergen, nhà tuyển dụng trong lĩnh vực AI, các nhà tuyển dụng con người rõ ràng hiểu Obama không cần một danh sách công việc hiện tại để có thể được tuyển dụng. Tuy nhiên, một nền tảng được hỗ trợ bởi AI dựa trên các hồ sơ mà nó đã thấy thì lại không thể nhận thức như thế. Nói cách khác, con người có thể lọc và đánh giá các ngoại lệ tốt hơn công cụ hỗ trợ AI.

Chuyện gì xảy ra nếu để AI tự viết CV?

Resume Worded là công cụ tương đối mới giúp những người tìm việc được các nhà tuyển dụng chú ý. Tuy nhiên, trong nhiều phòng nhân sự, các công cụ AI đã được đưa vào sử dụng từ lâu. Một số nhà tuyển dụng dùng Hệ thống theo dõi người nộp đơn (ATS) giúp tìm nguồn cung, sàng lọc hồ sơ và tổ chức thông tin ứng viên.

Tương tự như cách Resume Worded đánh giá CV, các công nghệ nhân sự này tìm kiếm từ khóa và kiến thức định lượng phù hợp với tiêu chí tuyển dụng của công ty. Sơ yếu lý lịch đúng được chuyển cho nhân viên nhân sự (con người) và một cuộc phỏng vấn được hẹn để xác minh.

Theo Van Mastbergen, sử dụng AI để viết và đánh giá sơ yếu lý lịch sẽ không có hiệu quả vì nó không cho con người biết bất cứ điều gì. Các "nhà văn" robot biết chính xác những gì sẽ thuyết phục các "nhà đánh giá" robot, nhưng không có nghĩa nó sẽ đưa ra thông tin hữu ích với con người.

Tuy nhiên, các thông tin được sơ lọc bởi AI cũng có giá trị và giúp ích cho việc rút ngắn thời gian tìm kiếm ứng viên. Do đó, tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực săn đầu người là rất cao.

Robot sẽ có kỹ năng đặt câu hỏi tốt hơn, cho phép chúng dự đoán hành vi của con người dựa trên dữ liệu cá nhân ai đó. Giống như Google biết nhiều hơn về hành vi mua sắm hơn cả chính chúng ta, AI trong tương lai có thể đưa ra đánh giá chuyên sâu nếu ai đó phù hợp với công việc.

Trong khi AI là công cụ mới cho tuyển dụng và hệ thống nhân sự, quá trình tìm việc làm vẫn chưa thay đổi quá nhiều. Nhà tuyển dụng vẫn tìm kiếm những nhân viên phù hợp với văn hóa công ty, có kinh nghiệm, kỹ năng cần thiết và sẵn sàng gắn bó.

Câu hỏi lớn hơn là chúng ta muốn AI xác định giá trị của mình trong thị trường việc làm ở mức độ nào? Nhìn từ góc độ cá nhân hơn, tôi sẽ lấy gợi ý của Resume Worded, thêm một số thành tựu để tạo ra giá trị định lượng. Song thành thật mà nói, tôi không mong đợi sẽ sớm nhận được thêm 500 kết nối nếu chỉ thêm mấy điều đó. Dù sao thì con số vẫn chỉ là con số.