Trong các cuộc đàm phán quân sự hai miền Triều Tiên vào trung tuần tháng sáu, các đại diện của Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên được cho là đã đề xuất di chuyển các khẩu đội pháo tầm xa khỏi đường giới tuyến quân sự qua vĩ tuyến 38 - lùi về phía sau 30-40km.

Các cuộc đàm phán tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm (Panmunjom) trong khu phi quân sự DMZ được cho là có sự tham gia của các sĩ quan đến cấp trung tướng từ Quân đội Hàn Quốc và Quân đội nhân dân Triều Tiên. Đây là cuộc đối thoại quân sự song phương đầu tiên giữa hai bên trong hơn một thập kỉ qua. Đây là sự tiếp nối của Tuyên bố chung Bàn Môn Điếm tại Hội nghị thượng đỉnh liên Triều ngày 27 tháng 04.

Theo một nguồn tin của tờ The Diplomat, các đại diện của phía Triều Tiên đã đưa ra đề nghị di chuyển các đơn vị pháo tầm xa “như một vấn đề có tính nguyên tắc”. Tuy nhiên, một nguồn tin khác lại nói với giới truyền thông Hàn Quốc rằng chính Hàn Quốc mới là bên đề xuất thảo luận về vấn đề di dời pháo binh tầm xa khỏi biên giới.

“Chúng tôi phải thực hiện các biện pháp để giảm đáng kể căng thẳng quân sự giữa hai bên, bằng cách loại bỏ những mối đe dọa thực tế”, nguồn tin chia sẻ với tờ Hàn Quốc Thời báo (Korea Times). “Tôi hiểu rằng (miền Nam) đã đề xuất di chuyển khẩu đội pháo binh miền Bắc đang đe dọa khu vực đô thị Seoul về phía sau để chủ động thực hiện Tuyên bố Bàn Môn Điếm”.

Bộ Quốc phòng Hàn Quốc lại phủ nhận việc đề xuất Triều Tiên di chuyển các đơn vị pháo binh ra khỏi DMZ. Trong một bài viết khác, Thời báo Hàn Quốc cho rằng “các nguồn tin cho hay: Phía Triều Tiên hầu như chấp nhận đề xuất này, để nó có thể được đưa ra thảo luận trong các cuộc đàm phán tiếp theo”. Tuy nhiên, bài báo nói rằng: “Phía Triều Tiên cũng kêu gọi Quân đội Hàn Quốc và Cụm Lực lượng quân sự Mỹ tại Hàn Quốc (USFK) thực hiện các hành động tương ứng”.

Ví dụ, phía Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên sẽ thúc đẩy việc loại bỏ hàng chục tên lửa chiến thuật đối đất ATACMS (Army Tactical Missile Systems). Các tên lửa ATACMS có tầm bắn 300km và có thể tấn công thủ đô Bình Nhưỡng. Phía Mỹ và Hàn Quốc đã từng cho bắn thử tên lửa ATACMS để đáp trả lại việc Triều Tiên phóng thử tên lửa đạn đạo hồi năm ngoái.

Thực tế là các đại diện phía Bắc chỉ quan tâm đến việc di chuyển các khẩu đội pháo tầm xa, thay vì các đơn vị pháo binh tầm trung và tầm ngắn, cho thấy họ muốn loại trừ nguy cơ đe dọa bằng pháo binh đối với thủ đô Bình Nhưỡng. Mặc dù vậy, với khoảng cách 195km tính từ DMZ, thủ đô của Triều Tiên vẫn nằm trong tầm bắn của tên lửa ATACMS và các tên lửa đối đất tầm xa khác.

Ngoài ra, Bắc Triều Tiên cũng thúc đẩy việc di chuyển các “tài sản chiến lược” của Hoa Kỳ ra khỏi bán đảo Triều Tiên.

Mặt khác, lực lượng pháo binh tầm trung - xa của Triều Tiên luôn có khả năng đe dọa phá hủy nặng nề khu vực đô thị Seoul và các khu vực khác của Hàn Quốc.

Nhìn chung, Quân đội nhân dân Triều Tiên hiện có khoảng hơn 6.000 khẩu pháo tầm trung và tầm xa, một số lượng lớn (khoảng hơn 4.000 khẩu) được bố trí trong các công sự vững chắc, nhằm phục vụ mục đích phản pháo ở gần khu phi quân sự (DMZ). Số lượng pháo này bao gồm hơn 1.440 pháo tự hành 122mm có tầm bắn 15km, khoảng 430 pháo tự hành M1978 Koksan 170mm có tầm bắn tối đa 60km, cùng với khoảng 35-38 bệ phóng tên lửa KN-09 cỡ 300mm có khả năng đánh trúng các mục tiêu ở cách xa 200km. Những khẩu đội pháo binh này có khả năng trút đến 10.000 viên đạn mỗi phút vào Seoul.

Đáng chú ý, việc lùi các đơn vị pháo binh Triều Tiên về phía sau 30-40km vẫn sẽ không loại trừ hoàn toàn mối đe dọa với Seoul, vì các hệ thống tên lửa tầm xa của nước này vẫn sẽ bao trùm lãnh thổ Hàn Quốc. Câu hỏi đặt ra là liệu có thể thiết lập được các cơ chế kiểm tra việc Triều Tiên đã rút lực lượng pháo binh về tuyến sau hay không? Hơn nữa, ngay cả khi đã lùi về phía sau, các khẩu đội pháo binh Triều Tiên cũng vẫn rất có thể nhanh chóng di chuyển lên tuyến trước. Việc rút pháo về tuyến sau, có lẽ phần lớn chỉ mang ý nghĩa chính trị.