Mới đây, Viện KSND Tối cao đã hoàn tất cáo trạng vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH Việt Nam), Công ty Cho thuê tài chính II (Công ty ALC II) và một số đơn vị có liên quan.

Theo đó, có 5 bị can bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” gồm: Lê Bạch Hồng (cựu Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cựu Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam), Nguyễn Huy Ban (cựu Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam), Nguyễn Phước Tường (cựu Trưởng ban Kế hoạch - Tài chính, BHXH Việt Nam) và hai cán bộ của Ban Kế hoạch - Tài chính là Trần Tiến Vỹ và Hoàng Hà.

Những sai phạm của cựu Thứ trưởng Hồng được xác định xảy ra khi bị can này đang làm lãnh đạo tại Bảo hiểm Xã hội Việt Nam. Trước khi bị bắt, năm 2012 ông Hồng bị kỷ luật với hình thức khiển trách về Đảng do có nhiều sai phạm.

Còn bị can Trần Thị Thanh Thủy (chuyên viên Phòng Kế hoạch - Tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính, BHXH Việt Nam) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại khoản 2, Điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999.

Theo cáo trạng, từ tháng 3/2008 đến tháng 8/2009, Nguyễn Phước Tường đã chỉ đạo Trần Tiến Vỹ và Hoàng Hà lập 14 Tờ trình đề nghị Nguyễn Huy Ban và Lê Bạch Hồng cho ALC II vay vốn từ Quỹ bảo hiểm xã hội.

BHXH Việt Nam đã ký 14 hợp đồng cho ALC II vay vốn từ Quỹ bảo hiểm xã hội, tổng số tiền là 1.010 tỷ đồng, không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ bảo hiểm xã hội, trái với Điều 96, Điều 97 Luật Bảo hiểm xã hội, Điều 11 Quyết định số 41/2007/QĐ-TTg ngày 29/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ.

Trong khi đó theo quy định thì BHXH Việt Nam chỉ được cho phép các ngân hàng thương mại của Nhà nước vay vốn. Đến năm 2015, Kiểm toán Nhà nước kiểm tra và xác định việc thu hồi nợ công tại Công ty ALC II không có tiến triển.

Sau khi trả được hơn 200 tỷ đồng, ALC II bắt đầu không thanh toán lãi hàng tháng và gốc khi đến hạn. Cùng thời điểm này, lãnh đạo của ALC II bị cơ quan chức năng điều tra và phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến hoạt động quản lý tài chính. Sau đó, Bộ Công an đã vào cuộc và khởi tố vụ án.

Tháng 12/2016, TAND TP HCM có quyết định mở thủ tục phá sản đối với ALC II. Ngày 31/7/2018, TAND TP HCM tuyên bố ALC II phá sản. Số tiền ALC II còn nợ BHXH Việt Nam không có khả năng thanh toán, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền tổng cộng là hơn 1.697 tỷ đồng (hơn 769 tỷ đồng tiền gốc và hơn 928 tỷ đồng tiền lãi).

Tính đến nay, Bảo hiểm xã hội chưa thu hồi được nợ gốc và lãi của Công ty ALC II, số tiền chưa được thu hồi là hơn 1.700 tỷ đồng cả gốc và lãi.