Vì sao gọi là Tết Trung thu?

Theo các nhà khảo cổ học, Tết Trung thu ở Việt Nam có từ thời xa xưa, được in trên mặt trống đồng Ngọc Lũ. Theo văn bia chùa Đọi năm 1121 từ đời nhà Lý, Trung Thu được chính thức tổ chức ở kinh thành Thăng Long với các hội đua thuyền, múa rối nước và rước đèn. Đến đời Lê - Trịnh thì Trung Thu được tổ chức xa hoa trong phủ Chúa.

Có nhiều truyền thuyết được lưu truyền trong dân gian về nguồn gốc ra đời của ngày Trung Thu như chuyện nhà vua dạo chơi cung trăng vào rằm tháng 8, sự tích chị Hằng Nga, sự tích chú Cuội, sự tích Thỏ Ngọc… 

Vào ngày này, theo phong tục người Việt, người lớn thường chuẩn bị mâm cỗ dâng lên cúng tổ tiên, những người đã khuất. Sau đó, tất cả các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau cùng phá cỗ, thưởng trăng. Người Việt cũng thường mượn dịp này để tỏ lòng hiếu kính với ông bà, cha mẹ bằng những món quà, lời thăm hỏi.

Trung thu ban đầu là Tết của người lớn để thưởng thức cảnh đẹp thiên nhiên, ăn bánh, uống trà, ngắm trăng rằm vào giữa tiết Thu. Dần dần ngày này trở thành Tết thiếu nhi. Trẻ em các vùng miền trên cả nước được rước đèn, phá cỗ, xem múa lân, ngắm trăng… cùng bạn bè.

Theo quan niệm dân gian, Trung thu còn là dịp người dân ngắm trăng tiên đoán mùa màng. Nếu trăng thu màu vàng thì sẽ trúng mùa tằm tơ, màu xanh hay lục thì năm đó sẽ có thiên tai, mưa bão, nếu trăng thu màu cam trong sáng thì đất nước sẽ thịnh trị.

Các nước tổ chức Tết Trung thu thế nào? 

Không chỉ ở Việt Nam, Trung Thu còn là ngày lễ của các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc...

Tại Singapore: Khu phố người Hoa ở đây năm nào cũng rộn ràng tổ chức Tết Trung thu. Tại đây, người ta bán đèn lồng và các vật dụng liên quan đến ngày lễ này. Tương tự các nước châu Á khác, bánh Trung thu là món bánh truyền thống được nhiều người dân Singapore lựa chọn để làm quà vào dịp này. 

Tại Nhật Bản, người dân xứ sở phù tang vẫn tổ chức Lễ hội ngắm trăng (Otsukimi) hàng năm. Vào ngày này, người Nhật sẽ bày bánh Tsukimi Dango theo hình tam giác cùng bình cỏ susuki trên kệ gỗ, sau đó đặt ở nơi nào có thể vừa thưởng thức vừa ngắm trăng rõ nhất. Đèn lồng cá chép ở Nhật mang ý nghĩa về lòng can đảm và thường được cha mẹ sắm cho con.

Tại Thái Lan, Tết Trung thu được tổ chức vào đúng 15/8 âm lịch với tên gọi Lễ cầu trăng. Vào dịp này, người Thái sẽ tổ chức lễ cúng trăng và ngồi quây quần bên nhau để cầu nguyện. Phía trên bàn thờ sẽ bày quả đào và bánh Trung thu.

Theo họ, Bát Tiên sẽ mang quả đào tới cung trăng để chúc thọ Quan Âm cũng như các vị thần tiên khác, đồng thời chứng giám cho những lời ước nguyện của mọi người

Tại Malaysia, do có số lượng lớn người gốc Hoa sinh sống, Tết Trung thu tại đây cũng tưng bừng như ở Trung Quốc. 

Tại Myanmar, người dân nơi đây gọi Tết Trung thu là Lễ trăng tròn hay Tiết quang minh. Trong đêm rằm Trung thu, họ đều thắp đèn lồng để mang lại ánh sáng rực rỡ cho cả thành phố. 

Tại Hàn Quốc, Tết Trung thu ở đây có tên Chuseok và kéo dài trong 3 ngày. Trong ngày lễ, người Hàn sử dụng những món ăn chế biến từ các sản phẩm mới gặt hái được như thịt, cá, hoa quả, bánh gạo... để dâng lên tổ tiên. Trẻ em thì mặc trang phục truyền thống như người lớn, vui chơi và ăn bánh Trung thu. Ngày nay, Chuseok được coi là dịp lễ tạ ơn của Hàn Quốc.

Tại Philippines, Tết Trung thu ở đây được tổ chức và lưu truyền bởi những người gốc Hoa sinh sống và làm việc tại nước bản địa. Bánh Trung thu ở Philippines có tên là Hopia (bánh nướng ngon), gồm nhiều phiên bản như: hopiang mungo (bánh nướng đậu xanh), hopiang baboy (bánh nướng thịt heo), hopiang ube (bánh nướng khoai lang tím). 

Bài liên quan

>>Mâm cỗ Trung thu cần những gì? Cách trang trí mâm cỗ Trung thu đơn giản, đẹp