Liên quan vụ gian lận điểm thi tại Sơn La, Hội đồng xét xử căn cứ kết quả xét hỏi tại phiên tòa và đề nghị của đại diện Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND), xét thấy thiếu chứng cứ để chứng minh mà không bổ sung tại tòa.

Ngoài ra, có căn cứ cho rằng ngoài hành vi bị VKSND truy tố, các bị cáo còn thực hiện hành vi khác theo Bộ luật hình sự quy định; có căn cứ cho rằng còn có đồng phạm khác, người khác thực hiện hành vi phạm tội liên quan đến vụ án nhưng chưa được khởi tố vụ án, khởi tố bị can.

Do đó trả hồ sơ, Hội đồng xét xử trả lại hồ sơ, yêu cầu điều tra làm rõ động cơ, mục đích của các bị cáo thực hiện nâng điểm cho 44 thí sinh, từ đó xem xét khởi tố vụ án nhận hối lộ; đưa hối lộ; môi giới hối lộ.

Trong đó, tòa yêu cầu  rõ thoả thuận đưa nhận, tiền của các bị cáo và đối tượng sau để xác định đủ hay chưa đủ cấu thành tội nhận hối lộ và đưa hối lộ:

1. Nguyễn Thị Hồng Nga, cựu chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La, khai đã nhận của ông Trần Văn Điện (cán bộ thư viên Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên) 1,040 tỉ đồng để giúp sửa bài, nâng điểm cho 4 thí sinh.

2. Cầm Thị Bun Sọn, cựu phó trưởng Phòng Chính trị tư tưởng Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La, khai đã nhận của bà Hoàng Thị Thành (chủ tịch hội nông dân huyện Quỳnh Nhai) 440 triệu đồng để giúp sửa, nâng điểm cho con trai.

3. Lò Văn Huynh, cựu trưởng Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La, khai đã nhận của ông Nguyễn Minh Khoa (cựu phó trưởng phòng an ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) 1 tỉ đồng để giúp sửa, nâng điểm cho 2 thí sinh; ngoài ra còn 1,1 tỉ đồng nữa thỏa thuận nhưng chưa đưa nhận. Làm rõ thoả thuận đưa, nhận tiền 300 triệu đồng của Lò Văn Huynh và bà Lò Thị Trường (phụ huynh có con được nâng điểm) để giúp sửa nâng điểm cho con trai.

4. Đặng Hữu Thủy, cựu phó hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu khai đã nhận của bà Nguyễn Thị Kim (kế toán trường THPT Tô Hiệu) 150 triệu đồng, bà Nguyễn Thị Mai Hà (giáo viên trường THPT Tô Hiệu) 150 triệu đồng, bà Nguyễn Thị Xuyên (giáo viên trường THCS Mường Bằng 1) 200 triệu đồng để giúp sửa, nâng điểm cho 4 thí sinh. Riêng trường hợp bà Bùi Thị Xuân (chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vâtj tỉnh Sơn La) có hứa hẹn sau khi giúp nâng điểm sẽ đưa cho Thủy 270 triệu đồng, nhưng đến nay Thủy chưa nhận được tiền.

Biên cạnh đó, Hội đồng xét xử còn yêu cầu trưng cầu ý kiến của cơ quan có thẩm quyền giải thích về quy trình xử lý bài thi trắc nghiệm; việc niêm phong bài thi như thế nào, ở thời điểm nào…, từ đó làm rõ trách nhiệm các đối tượng có liên quan.

Cuối cùng, TAND tỉnh Sơn La cũng kiến nghị làm rõ trách nhiệm của các ông Đinh Văn An, Nguyễn Tuấn Anh, Đỗ Khắc Hưng, cựu trung tá, và Đinh Hải Sơn, nguyên thiếu tá, cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ - Công an tỉnh Sơn La và Trần Xuân Yến cựu phó giám đốc Sở GD-ĐT Sơn La trong việc niêm phong, mở niêm phong phòng xử lý bài thi trắc nghiệm.

Trước đó, trong phần thẩm vấn của Hội đồng xét xử đối với những người liên quan, người làm chứng trong vụ án đó là đa số những người này khai không có mối quan hệ gì với các thí sinh, thậm chí đó chỉ là những lời nhờ giúp đỡ của những người dưng, vị khách... không quen biết, nhưng những người này vẫn nhận nhờ các bị cáo "xem trước điểm thi" cho các thí sinh đó.

Ông Lê Văn Thời (SN 1956, trú tại tổ 2, phường Tô Hiệu, TP. Sơn La) - người nhận nhờ giúp “xem trước điểm thi” cho thí sinh Nguyễn Hà P. Trong kỳ thi THPT quốc gia 2018, ông Thời chuyển tờ giấy ghi thông tin của thí sinh P. cho ông Hoàng Tiến Đức (khi đó là Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La) nhờ “xem trước điểm thi”.

Khai trước toà, ông Thời cho biết, bản thân ông này có mối quan hệ quen biết với ông Hoàng Tiến Đức và không hề có mối quan hệ gì với thí sinh P. mà ông này nhận giúp nhờ “xem trước điểm thi”.

Về nội dung nhận, chuyển thông tin thí sinh, theo ông Thời, vào khoảng cuối tháng 6/2018, tại nhà hàng của ông Thời có một người khách (ông Thời không nhớ tên) đã đọc thông tin cá nhân của 1 thí sinh (họ tên, số báo danh, môn thi xét đại học) cho ông Thời để nhờ ông Thời chuyển cho ông Hoàng Tiến Đức "xem trước điểm thi” và ông Thời đồng ý.

Lúc này, ông Thời thấy người bạn là ông Hoàng Tiến Đức cũng đến ăn, tiếp khách tại nhà hàng, ông Thời đã đến gặp và chuyển thông tin cá nhân thí sinh Nguyễn Hà P., số báo danh 14000619 (thí sinh này có điểm công bố lần đầu là toán: 9,6, sử: 9,5 và văn: 8, tổng 27,1 điểm trong khi điểm thực tế chỉ là toán: 3, sử: 3,25 và văn: 5,25) cho ông Đức để nhờ "giúp đỡ".

Về động cơ, mục đích chuyển thông tin của thí sinh cho ông Hoàng Tiến Đức, ông Thời khẳng định, chỉ để nhờ giúp "xem trước điểm thi" chứ không nhờ "nâng điểm thi" cho thí sinh và cũng không trao đổi hứa hẹn gì về tiền, lợi ích vật chất khác.

Còn bà Trần Thu Phương (SN 1980, trú tại Tiểu Khu 32, Thị trấn Nông trường Mộc) - người nhận nhờ “xem điểm trước” cho thí sinh Lê Văn H. (thí sinh này là con của bạn chồng Phương) cho biết, ngày 27/6/2018, Phương đến gặp ông Nguyễn Ngọc Hà (Trưởng phòng giáo dục trung học Sở GD&ĐT Sơn La) đưa tờ giấy ghi thông tin của thí sinh H. nhờ Hà chỉ “xem điểm trước” cho thí sinh này để điều chỉnh nguyện vọng vào đại học. Sau khi có kết quả thi thì thí sinh này được 26,5 điểm, và sau khi chấm thẩm định thì điểm thi của thí sinh này bị giảm.

Một trường hợp khác là bà Chu Thị Mai Hương (SN 1981, trú tại Tổ 1 phường Chiềng Sinh, TP. Sơn La) nói bố mẹ mình nhận bà Dương Thị Đạt (là giáo viên trường THPT Chiềng Sinh, TP Sơn La) làm con nuôi; bà Đạt là đồng nghiệp trong ngành giáo dục của ông Nguyễn Ngọc Hà.

Trước câu trả lời của người có liên quan dự đặt ra câu hỏi: Không có quan hệ anh em, ruột thịt gì với các thí sinh nhưng vẫn nhờ những người quen biết giúp "xem trước điểm thi" cho những thí sinh này. Phải chăng người lạ tốt vậy?