Bạo hành học đường, xâm hại tình dục

Giáo dục là yêu thương, săn sóc thì năm nay ngành giáo dục đào tạo lại được dư luận biết đến với những “từ khóa” quỳ gối, tát má, uống nước giặt rẻ lau bảng….

Ngay cuối tháng 1, ở Long An, một cô giáo tiểu học bắt học sinh quỳ gối đã "lĩnh" ngay sự trừng phạt của phụ huynh với yêu cầu tương tự. Đến tháng 3, một phụ huynh ở Nghệ An cũng lao vào trường bắt cô giáo mầm non đang mang thai phải quỳ gối do nghi ngờ đánh con mình.

Đầu tháng 4, tại Hải Phòng một cô giáo trẻ đã bắt học sinh lớp 3 uống nước giặt giẻ lau bảng. Sau ngày 20/11, sự kiện rúng động "231 cái tát" đã xảy ra ở Quảng Bình: Cô giáo "chỉ đạo" cả lớp tát một học sinh lớp 6 tới mức phải nhập viện vì bị cho là nói bậy. Chưa kịp nguôi ngoai, tại Hà Nội lại nổi lên vụ cô giáo để trẻ lớp 2 tát bạn .

Xen giữa những vụ tát, quỳ....là những sự vụ giáo viên bị học trò hoặc phụ huynh uy hiếp: Nam sinh Bến Tre nhục mạ và bóp cổ cô giáo trước mặt cả lớp; nam sinh Quảng Bình đâm thủng bụng thầy giáo. Đầu tháng 12, một nữ phụ huynh vào tận trường học ở Bạc Liêu chửi mắng và quay clip đăng Facebook xúc phạm thầy giáo vì cái quần của con gái bị mất…

Sau mỗi sự kiện, cách xử lý thường thấy là kỷ luật người liên quan, nặng nhất là cách chức hiệu trưởng hay khai trừ Đảng với phụ huynh. Có một số vụ việc được hoà giải bằng xin lỗi.

Khi những ngày cuối cùng năm 2018 dần đi qua thì sự việc Hiệu trưởng trường Phổ thông dân tộc nội trú Thanh Sơn bị chính học trò tố hành vi dâm ô bệnh hoạn với nam sinh dưới 16 tuổi.

Có nhiều nguyên nhân được mổ xẻ trong đó đứng phía giáo viên do trình độ, năng lực, và cả hoàn cảnh, tính cách cá nhân của giáo viên; do áp lực mặt trái của "bệnh thành tích"; do thiếu vắng vai trò của tâm lý học đường; hay sâu xa hơn là hệ quả của nền giáo dục một chiều độc đoán, do cả sự xuống cấp đạo đức một số giáo viên...

Gian lận thi cử: Liên tỉnh

Cú sốc thứ hai ngành giáo dục đào tạo năm 2018 chính là gian lận "chấm chung" thi tốt nghiệp THPT tại Hà Giang, Sơn La và rất nhiều tỉnh thành. Câu chuyện bắt đầu tư việc điểm thi của rất nhiều học sinh tại các tỉnh như Hà Giang cao bất thường.

Khi vào cuộc thanh tra, kiểm tra đã phát hiện hàng trăm bài thi THPT quốc gia của thí sinh Hà Giang từ 0 -2 điểm bỗng chốc được phù phép thành điểm 9, biến học sinh làng nhàng thành "tốp 10 cả nước".

Sự việc chưa kịp "nguội" ở Hà Giang thì việc sửa điểm "nóng" lên ở Sơn La, Hoà Bình....

Chưa bao giờ, hàng chục cán bộ là quản lý giáo dục cấp sở, phòng hoặc hiệu trưởng, hiệu phó các trường phổ thông bỗng vướng vào vòng lao lý.

Dưới sức ép của dư luận, Bộ trưởng Giáo dục phải lên tiếng nhận trách nhiệm về cách tổ chức kỳ thi đã để xảy ra những lỗ hổng "chết người”. Đến đầu tháng 12, Bộ GD-ĐT đã đưa ra phương án thi THPT quốc gia cho năm 2019, với những điều chỉnh kỹ thuật nhằm hạn chế thấp nhất tiêu cực.

Những câu hỏi về kỳ thi vẫn tiếp tục được đặt ra: Còn gian lận trong bóng tối nào chưa được lôi ra ánh sáng; kỳ thi sẽ duy trì đến bao giờ; làm sao bảo đảm công bằng trong giáo dục, không thỏa hiệp với gian dối, bất công,…

Lùm xùm sách công nghệ giáo dục - Chuyện độc quyền sách giáo khoa

Trước thềm khai giảng năm học mới, 1 clip hướng dẫn phụ huynh cách đánh vần tiếng Việt theo cách của "Công nghệ giáo dục" (CNGD) gây xôn xao dư luận. Với những người quan sát lâu năm thì thấy hiện tượng CNGD bị tấn công có vẻ lặp lại kịch bản của gần 20 năm trước: Xuất hiện vào đúng thời điểm ngành giáo dục chuẩn bị thay sách giáo khoa (SGK) theo chương trình phổ thông mới.

Tranh cãi bùng nổ dữ dội trên mạng xã hội đi xa với những suy diễn méo mó như âm mưu phá hoại văn hoá Việt Nam, hay ý đồ thay đổi chữ viết....dù Bộ GD-ĐT đã ra sức giải thích đây là một giải pháp sư phạm được chấp thuận trong nhà trường, và thực tiễn đã chứng minh bằng sự thành công của các thế hệ học trò theo cách dạy này trong 40 năm qua.

Thậm chí những người dạy sách CNGD còn đưa GS Ngô Bảo Châu để minh chứng sự thành công của phương pháp giảng dạy này.

Trong khi trên diễn đàn mạng xã hội tưng bừng "phiên phán xử" CNGD thì tại diễn đàn Quốc hội, đại biểu liên tiếp đặt vấn đề về bất cập của SGK hiện hành. "Điểm nhấn" tái xuất nhiều nhất là chỉ trích việc làm SGK của NXB Giáo dục Việt Nam gây lãng phí "ngàn tỷ”.

Bê bối công nhận chức danh giáo sư

Đầu năm 2018, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước (HĐCDGSNN) công bố danh sách ứng viên đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2017. Theo đó, tổng số người đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017 là 1.226 người, tăng gần 60% so với năm trước.

Trong đó, có 85 người đạt tiêu chuẩn giáo sư, 1.141 người đạt tiêu chuẩn phó giáo sư. Trong năm 2016 số người đạt chuẩn giáo sư, phó giáo sư là 702 người. Như vậy, số lượng đạt chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017 cao hơn năm trước là 534 người.

Điều thú vị với các ứng viên trong đợt xét năm nay là vừa được hưởng lùi thời gian nộp hồ sơ, vừa hưởng nhuận tháng Tết nên chắc chắn được đón Tết tuyệt vời, vừa được báo công với tổ tiên.

Việc số lượng giáo sư, phó giáo sư tăng đột biến vì “chuyến tàu vớt 174” (Quyết định 174 : Bắt buộc ứng viên phải có công trình khoa học công bố quốc tế; tăng tổng điểm công trình khoa học quy đổi; yêu cầu nâng cao về năng lực ngoại ngữ (chú trọng giao tiếp về chuyên môn bằng tiếng Anh); biên soạn sách phục vụ đào tạo, xây dựng và phát triển chương trình đào tạo (đối với GS) nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục đại học…)

Ngay lập tức, Thủ tướng đã yêu cầu rà soát lại hồ sơ các ứng viên. Kết thúc đợt ra soát, có 41 hồ sơ đã không đủ điều kiện.

Đến giữa tháng 5, nghi vấn đạo văn của GS Ngôn ngữ học Nguyễn Đức Tồn lại nổi lên. GS Tồn bị tố đạo văn của học trò và đồng nghiệp. Tranh luận gay gắt nổ ra khi Chủ tịch hội đồng ngành khẳng định chuyện là có thật, còn GS Tồn ngỏ ý "tố" ngược Chủ tịch với lỗi tương tự. Sau nhiều cuộc họp, nghi án "đạo văn" này đến nay vẫn chưa có có hồi kết.

500 giáo viên hợp đồng mất việc và 76.000 suất biên chế còn thiếu

Trong tháng 3 tại Đắc Lắk, 500 giáo viên bỗng dưng mất việc do hợp đồng hết hạn. Câu chuyện một lần nữa cho thấy sự bị động, chồng chéo về tuyển dụng, sử dụng giáo viên đã tạo "miếng mồi" béo bở cho quan chức địa phương, làm méo mó chất lượng đội ngũ nhân sự giáo dục.

Đáng nói trong khi giáo viên bị mất việc vì hết hợp đồng thì theo tính toán của Bộ GD-ĐT, sau khi đã được giao thêm biên chế tuyển dụng, toàn ngành vẫn còn thiếu 75.989 giáo viên.

Do thiếu người, một số nơi đã hợp đồng ngoài chỉ tiêu biên chế không đúng với quy định hiện hành. Ngoài Đắk Lắk, hiện tượng này còn xảy ra ở Cà Mau, Hà Nội, Phú Yên, Quảng Ngãi, Hà Tĩnh, Hải Dương, Thanh Hóa, Quảng Trị và một số địa phương khác.

Nghịch lý thừa thiếu giáo viên năm nào cũng xảy ra và tiếp tục rộ lên: Trong khi hàng trăm giáo viên nhiều nơi đứng trước nguy cơ mất việc, giáo viên cấp 1, cấp 2 bị điều chuyển xuống dạy mầm non, hàng ngàn cử nhân sư phạm thất nghiệp, thì nhiều địa phương thiếu giáo viên mà không được tuyển, phải "cầu cứu" Chính phủ.