Hỗ trợ người dân sinh sống và làm việc trong vùng phát thải thấp
Theo nghị quyết, vùng phát thải thấp thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại Quy hoạch thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050. Khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông từ mức độ D đến F theo tiêu chuẩn Việt Nam.
Bên cạnh đó, tiêu chí xác định vùng phát thải thấp cũng gồm chất lượng không khí trung bình năm đánh giá trong tối thiểu một năm gần nhất không đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí đối với các thông số chính như SO2, NO2, tổng bụi lơ lửng TSP; bụi PM10, bụi PM2.5.
UBND cấp huyện được giao lập đề án vùng phát thải thấp phù hợp với đặc thù và năng lực của địa phương.
Trong vùng phát thải thấp, cơ quan chức năng sẽ cho phép các phương tiện giao thông không phát sinh khí thải, xe cơ giới thân thiện môi trường, xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường, xe ưu tiên và phương tiện giao thông có giấy phép lưu thông của cơ quan có thẩm quyền được lưu thông.
Hà Nội sẽ cấm lưu thông các xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel trong vùng phát thải thấp. Hạn chế hoặc cấm xe máy, xe mô tô không đáp ứng tiêu chuẩn mức 2 và ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực.
Bên cạnh đó, Hà Nội sẽ đề xuất ban hành các loại phí và lệ phí đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ có phát thải lưu thông trong vùng phát thải thấp.
Hà Nội cũng sẽ đề xuất chính sách hỗ trợ người dân sinh sống và làm việc trong vùng phát thải thấp, các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, phương tiện giao thông không phát thải.
Lộ trình thực hiện
Về lộ trình thực hiện vùng phát thải thấp, từ năm 2025 đến năm 2030, Hà Nội thí điểm lập vùng phát thải thấp ở một khu vực trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, Ba Đình; khuyến khích các địa phương lập vùng phát thải thấp.
Từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn Hà Nội có đủ tiêu chí theo quy định phải thực hiện vùng phát thải thấp.
Trước đó, trình bày tờ trình, Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội Lê Thanh Nam cho hay việc ban hành Nghị quyết nhằm thực hiện điểm a khoản 2 Điều 28 Luật Thủ đô quy định về vùng phát thải thấp để hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường nhằm cải thiện chất lượng không khí.
Ông Nam cho hay hiện nay Hà Nội đang phải đối mặt với các thách thức trong công tác quản lý và bảo vệ chất lượng môi trường không khí do nồng độ bụi mịn ngày càng gia tăng, chất lượng không khí ngày càng suy giảm, gây ảnh hưởng sức khoẻ của người dân.
Nguồn gây ô nhiễm không khí tại chỗ của Hà Nội chủ yếu do bụi đường và các phương tiện giao thông đường bộ, chiếm khoảng 58-74% tuỳ từng thời điểm. Trong nguồn phát thải từ phương tiện giao thông thì xe máy chiếm nhiều nhất, tiếp đến là taxi.
Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội cho biết, tính đến tháng 8/2024, thành phố có hơn 8 triệu phương tiện giao thông đường bộ, trong đó gần 1,13 triệu ô tô, và hơn 6,9 triệu xe máy.
“Đặc biệt, lượng xe máy đã sử dụng trên 10 năm chiếm 72,58% sẽ làm gia tăng mức phát thải chất độc hại vào không khí nếu các xe cũ không được bảo dưỡng theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất” - ông Lê Thanh Nam cho hay.
Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội cũng dẫn kinh nghiệm của các nước về lập khu vực phát thải thấp để loại bỏ các phương tiện giao thông gây ô nhiễm khí thải, đẩy mạnh sử dụng các phương tiện sử dụng năng lượng mới, đáp ứng tiêu chuẩn khí thải. Từ đó, tiến tới khoanh vùng cấm sử dụng phương tiện giao thông phát thải cao, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, xử phạt..