Ngày 19/4 tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức lễ hưởng ứng “Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới năm 2024” nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội.
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết: Tại Việt Nam, với sự chung tay của các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, các nhà khoa học, sự hỗ trợ của các tổ chức, bạn bè quốc tế, hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia ngày càng hoàn thiện. Từ năm 2017, Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (thường được gọi tắt là GII) do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới công bố hằng năm đã được Chính phủ sử dụng như một công cụ quan trọng nhằm tham khảo, xây dựng, ban hành các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo ở Việt Nam.
Cũng từ năm 2017 đến nay, chỉ số GII của Việt Nam liên tục được cải thiện (tăng từ vị trí 59 năm 2016 lên vị trí 46 năm 2023). Việt Nam luôn duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp và là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về ĐMST trong thập kỷ qua.
Năm 2023, với sự hỗ trợ kỹ thuật của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới, Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) đã chính thức triển khai trên phạm vi toàn quốc theo chỉ đạo của Chính phủ nhằm cung cấp bức tranh thực tế, tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên KHCN&ĐMST của từng địa phương. Qua đó, cung cấp căn cứ và bằng chứng về điểm mạnh, điểm yếu, các yếu tố tiềm năng và các điều kiện cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội dựa trên KHCN&ĐMST của từng địa phương.
Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, bên cạnh các kết quả đạt được, năng lực ĐMST của Việt Nam cần tiếp tục được cải thiện mạnh mẽ hơn nữa trong giai đoạn tới, nhằm góp phần trực tiếp vào tăng năng suất lao động và chất lượng sản phẩm hàng hóa, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Lễ hưởng ứng ngày Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2024 nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng xã hội bền vững và thúc đẩy sự phát triển mọi mặt của con người; tuyên truyền, phổ biến đến các tổ chức, cá nhân cùng chung tay thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo; thúc đẩy phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia với sự gắn kết chặt chẽ giữa khu vực nhà nước; khu vực sản xuất, kinh doanh, đầu tư; khu vực nghiên cứu, giáo dục, đào tạo và xã hội; phát động chuỗi các hoạt động đổi mới sáng tạo năm 2024.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cũng nêu rõ, Việt Nam đang chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ dựa vào vốn và lao động sang mô hình tăng trưởng dựa trên KHCN&ĐMST. Đây là mục tiêu dài hạn, cần sự vào cuộc, sự chung tay góp sức của các ban, bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và toàn xã hội trong ứng dụng và phát triển KHCN&ĐMST.
Bộ trưởng Bộ KH&CN mong muốn tiếp tục nhận được sự chỉ đạo sâu sát của Đảng, Chính phủ, Quốc hội và sự hỗ trợ, hợp tác của các bộ, ngành, các địa phương, các Viện nghiên cứu, các trường đại học, các doanh nghiệp và của toàn xã hội để hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo có các đóng góp ngày càng thiết thực hơn cho các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.
Theo Bộ KH&CN, Đảng và Nhà nước xác định vai trò nền tảng của KHCN&ĐMST, xem đây là “động lực chính” để tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Đồng thời, Đảng và Nhà nước đã ban hành các chủ trương, đường lối, chính sách, định hướng lớn để phát triển ĐMST và khởi nghiệp sáng tạo (KNST). Chính phủ đã có nhiều giải pháp đầu tư nâng cao các chỉ số ĐMST như xây dựng hệ thống ĐMST quốc gia, tập hợp các chuyên gia, nhà khoa học; xây dựng chính sách khuyến khích ĐMST, đặc biệt trong doanh nghiệp; phát triển Trung tâm hỗ trợ KNST quốc gia..
Nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và ĐMST trong phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng xã hội bền vững và thúc đẩy sự phát triển mọi mặt của con người, ngày 21/4 hằng năm được tổ chức Liên hợp quốc chọn làm Ngày Sáng tạo và ĐMST thế giới.
Năm 2024 là năm thứ ba Bộ KH&CN tổ chức Lễ hưởng ứng Ngày Sáng tạo và ĐMST thế giới với mục tiêu tạo sức lan tỏa, ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhận thức của các cơ quan, tổ chức, cộng đồng, kêu gọi các tổ chức, cá nhân cùng chung tay thúc đẩy hoạt động ĐMST; Thúc đẩy phát triển hệ thống ĐMST quốc gia với sự gắn kết chặt chẽ giữa khu vực nhà nước; khu vực sản xuất, kinh doanh, đầu tư; khu vực nghiên cứu, giáo dục, đào tạo và xã hội.
Nhân dịp này, Bộ KH&CN sẽ phát động, hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương; các viện nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp và cá nhân tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Sáng tạo và ĐMST thế giới năm 2024 gồm: Ngày hội khởi nghiệp ĐMST quốc gia năm 2024 (Techfest 2024); Triển khai bộ Chỉ số ĐMST PII; Phụ nữ Việt Nam với ĐMST, khởi nghiệp sáng tạo.
Trong khuôn khổ sự kiện đã diễn ra Hội thảo khoa học về hoạt động ĐMST, khởi nghiệp sáng tạo. Các báo cáo tham luận tại Hội thảo bao gồm các nội dung: tổng quan về ĐMST trong doanh nghiệp tại Việt Nam, chính sách và định hướng phát triển hệ sinh thái KNST quốc gia; công cụ đo lường ĐMST cấp ngành; hoạt động ĐMST và khởi nghiệp sáng tạo.
Đại diện Liên hợp quốc tại Việt Nam Paluline Tamesis cho biết, sức mạnh của ĐMST có tiềm năng thúc đẩy các mục tiêu phát triển bền vững. Trong những mục tiêu còn lại cũng như trong các năm tiếp theo, chúng ta cần phải thúc đẩy thực hiện để đạt được các mục tiêu và trong quá trình đó thì ĐMST truyền cảm hứng cho các hành động cũng như các công nghệ xanh - công nghệ mà có thể giảm lượng khí thải carbon cũng như việc tăng cường tính bền vững của môi trường, giúp cải thiện cuộc sống.