Những thỏa thuận về khí đốt
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết: Ông và người đồng cấp Nga Vladimir Putin vừa nhất trí thành lập một trung tâm khí đốt tại Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Tayyip Erdogan tuyên bố, nhà lãnh đạo Nga nói rằng, châu Âu có thể tiếp nhận khí đốt từ trung tâm này.
Trước đó, ngày 13/10, Tổng thống Putin nêu rõ, Thổ Nhĩ Kỳ hiện là tuyến vận chuyển khí đốt đáng tin cậy tới châu Âu, đồng thời đề nghị xây dựng một trung tâm khí đốt tại quốc gia nằm giữa hai lục địa Á - Âu để cung cấp cho các nước châu Âu. Theo Tổng thống Nga, trung tâm này sẽ do hai bên cùng thiết lập, với chức năng không chỉ bảo đảm cung ứng mà còn có thể giúp ổn định giá cả, một vấn đề rất quan trọng trong hoạt động mua, bán khí đốt.
Trong khi đó, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho biết, nước này đã đạt thỏa thuận với Pháp và Bồ Đào Nha nhằm thay thế kế hoạch xây dựng đường ống dẫn khí đốt có tên gọi “Midcat” bằng một “hành lang xanh” mới vận chuyển khí đốt tự nhiên và hydrogen giữa hai thành phố Barcelona của Tây Ban Nha và Marseille của Pháp.
Theo hình ảnh đồ họa do Bộ Năng lượng Tây Ban Nha cung cấp, hành lang mới nói trên giữa Tây Ban Nha và nước láng giềng Pháp là một hệ thống được lắp đặt dưới nước, trái ngược với dự án Midcat trên dãy núi Pyrenees nằm giữa hai quốc gia. Hành lang xanh này sẽ kết nối Barcelona và Marseille, một trung tâm hóa dầu lớn trong khu vực.
Bộ trưởng Năng lượng Tây Ban Nha Teresa Ribera nhấn mạnh: “Đây là một quyết định tuyệt vời làm sâu sắc thêm tình đoàn kết và cam kết thúc đẩy năng lượng tái tạo”. Trong khi đó, Thủ tướng Pedro Sanchez cho biết, các nhà lãnh đạo ba nước sẽ sớm thảo luận về thời hạn, lộ trình đầu tư và mức đóng góp của mỗi quốc gia.
Liên minh châu Âu (EU) đoàn kết về năng lượng
Thỏa thuận kiềm chế đà tăng giá năng lượng và áp trần giá điện, với mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng châu Âu, đã đạt được sau 11 giờ thảo luận về các đề xuất nhằm giảm chi phí năng lượng trong bối cảnh giá khí đốt tăng vọt do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tại Ukraine.
Phát biểu tại họp báo, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nêu rõ, thỏa thuận đã vạch ra một lộ trình vững chắc để các thành viên tiếp tục làm việc về chủ đề giá năng lượng. Thỏa thuận kêu gọi các nước thành viên trong những tuần tới tìm ra cách thức để bảo vệ người tiêu dùng khỏi giá cao, mà vẫn duy trì được khả năng cạnh tranh của EU trên toàn cầu, cũng như tính thống nhất của thị trường chung này.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel nhận định: Cuộc khủng hoảng năng lượng hiện nay là mối đe dọa đối với thị trường nội khối của EU. EU đang phải vật lộn với giá năng lượng cao dẫn đến lạm phát và gia tăng triển vọng suy thoái trên toàn châu lục. Trước chiến tranh, EU nhận 40% khí đốt của Nga, nhưng vào tháng 7, cựu Lục địa đã chấp thuận cắt giảm 15% việc sử dụng khí đốt từ quốc gia này. Động thái trên đã góp phần đẩy giá cả tăng lên.
Trong bối cảnh đó, các quốc gia thành viên đã đồng ý cắt giảm nhu cầu khí đốt 15% trong mùa đông, đồng thời cam kết lấp đầy các cơ sở lưu trữ khí đốt ít nhất 80% công suất vào tháng 11 tới và giảm nhu cầu điện vào thời điểm cao điểm ít nhất 5%. Dẫu vậy, áp giá trần khí đốt liên tục là chủ đề nóng trong chương trình nghị sự của EU trong nhiều tháng qua. 15 quốc gia bao gồm Pháp, Italia và Ba Lan đang cố gắng thúc đẩy một mức trần giá năng lượng.
Tuy nhiên, họ đang vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Đức và Hà Lan khi cho rằng các biện pháp can thiệp vào thị trường như việc áp giá trần khí đốt có thể ảnh hưởng không tốt đến sự sẵn có của khí đốt tự nhiên và không giúp khuyến khích các chính phủ và người tiêu dùng tiết kiệm năng lượng. Ngoài những bất đồng về mức trần giá khí đốt, các nhà lãnh đạo cũng mâu thuẫn về kế hoạch hỗ trợ của các quốc gia có ngân sách lớn để giúp các ngành công nghiệp và hộ gia đình của họ vượt qua cuộc khủng hoảng năng lượng.
EC, cơ quan điều hành của EU, đã cố gắng thỏa mãn các quan điểm khác nhau bằng một loạt đề xuất mà họ hy vọng sẽ giúp người dân châu Âu giảm chi tiêu cho việc sưởi ấm khi mùa đông đang đến gần. Các đề xuất của EC bao gồm ý tưởng cho phép các công ty năng lượng khổng lồ của EU mua chung nhằm điều chỉnh mức giá rẻ hơn để bổ sung nguồn khí đốt dự trữ. Một “cơ chế điều chỉnh giá” cũng sẽ được thiết lập như một chính sách bảo hiểm chống lại những biến động bất thường trên thị trường...
Theo Chủ tịch EC Ursula Von Der Leyen: “Phản ứng tốt nhất lúc này là đoàn kết và thống nhất châu Âu. Và trên tinh thần này, Ủy ban vừa nhất trí về một khuôn khổ lập pháp mạnh mẽ để giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng đang leo thang hiện nay”.
Việc không có bất kỳ quyết định nào về mức trần giá khí đốt cho thấy các cuộc đàm phán sẽ vẫn khó khăn. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo của 27 quốc gia thành viên đã đồng ý tiếp tục làm việc trong tuần này để tìm sự đồng thuận dựa trên các đề xuất EC. Theo giới quan sát, kế hoạch của EU sẽ thúc đẩy các hợp đồng mua khí đốt chung và là biện pháp để cải thiện tình đoàn kết giữa các quốc gia EU bị tổn thương nhiều nhất do giá năng lượng cao.