Vay tiền online là giải pháp tài chính tiện lợi cho cả người đi vay lẫn đơn vị cho vay, giúp cả hai bên tiết kiệm thời gian và chi phí. Với người đi vay, đó là việc không phải di chuyển đến phòng giao dịch của đơn vị cho vay, là việc có thể nộp hồ sơ vay vào bất cứ lúc nào, tại bất cứ nơi nào, chỉ cần một chiếc điện thoại kết nối internet. Với người cho vay, họ cũng không cần đầu tư quá mạnh vào địa điểm giao dịch và nhân viên, qua đó tiết kiệm chi phí, gia tăng lợi nhuận và tối ưu hoá thời gian duyệt vay. Từ những lợi ích trên, việc vay và duyệt vay online đã trở thành một xu hướng không thể đảo ngược. Dẫu vậy, nhìn từ góc độ người đi vay thì vay online cũng tiềm ẩn một số rủi ro nhất định.
Có một điều gần như mặc định là tất cả các khoản vay online đều là vay tín chấp cá nhân. Ưu điểm của hình thức vay tín chấp là người vay không cần có tài sản đảm bảo nhưng nhược điểm là khách hàng cần phải đáp ứng nhiều điều kiện đi kèm. Các ngân hàng sẽ yêu cầu người vay phải có hợp đồng lao động dài hạn tối thiểu 1 năm, sao kê bảng lương trong tối thiểu 6 tháng và không mắc nợ xấu từ nhóm 3 trở lên. Các công ty tài chính tiêu dùng thì đưa ra điều kiện tinh giảm hơn, có thể thay thế hợp đồng lao động và sao kê bảng lương bằng hoá đơn điện, nước chính chủ hay hợp đồng bảo hiểm nhân thọ chính chủ nhưng điều kiện nợ xấu thì vẫn giữ nguyên. Tuy nhiên, không phải ai cũng đáp ứng được các điều kiện vay của ngân hàng, công ty tài chính tiêu dùng, nhất là những người lao động phổ thông, lao động tự do. Đây chính là rủi ro đầu tiên.
Tiếp theo, nếu người vay là khách hàng mới thì các ngân hàng và công ty tài chính tiêu dùng sẽ không áp dụng hình thức vay online toàn hành trình, tức là khách hàng vẫn phải đến phòng giao dịch để hoàn tất thủ tục vay. Theo quy định, khách hàng mới chỉ có thể cung cấp thông tin cá nhân, các loại giấy tờ xác định việc đáp ứng đủ điều kiện vay và một số thủ tục khác trên nền tảng online. Sau đó, ngân hàng hay công ty tài chính tiêu dùng sẽ xem xét hồ sơ và nếu chấp thuận, họ sẽ mời khách hàng đến chi nhánh, phòng giao dịch để gặp mặt trực tiếp. Tại đây, ngoài việc nhận hồ sơ bản cứng, nhân viên ngân hàng, công ty tài chính tiêu dùng sẽ gián tiếp thẩm định người vay mà quan trọng nhất là xác nhận đó có phải là khách hàng thực tế hay không và có đủ năng lực pháp lý để chịu trách nhiệm về khoản vay hay không. Sau đó, người vay sẽ phải đợi từ 3 – 5 ngày làm việc nữa mới có thể nhận giải ngân. Đây là rủi ro đối với những khách hàng mới, những người thường nghĩ sẽ được vay tiền online nhanh chóng. Ngoài các ngân hàng, công ty tài chính thì một số doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cho vay phi ngân hàng mà tiêu biểu là các cửa hàng cầm đồ, các cửa hàng mua trước trả sau cũng áp dụng hình thức cho vay online bán hành trình. Tuy nhiên, để áp dụng giải pháp này, yêu cầu các doanh nghiệp phải có hệ thống chi nhánh rộng khắp để giúp khách hàng thuận tiện đến tận nơi giao dịch. Ví dụ như chuỗi cầm đồ F88, đơn vị đang dẫn đầu thị trường cho vay bằng đăng ký/cà vẹt xe máy, ô tô hiện nay, thì để triển khai giải pháp vay online, doanh nghiệp này đã xây dựng hệ thống gần 900 cửa hàng trên toàn quốc, giúp khách hàng sau khi đăng ký trực tuyến có thể đến cửa hàng gần nhất đề hoàn tất thủ tục, tránh việc phải đi xa hàng chục km để nhận khoản vay.
Rủi ro thứ ba là hiện nay nhiều cá nhân, tổ chức cho vay bất hợp pháp cũng lợi dụng hình thức vay online để tiếp cận khách hàng. Đặc điểm chung của các dịch vụ cho vay này là toàn bộ quy trình vay và duyệt vay diễn ra trực tuyến, hai bên hoàn toàn không gặp mặt, thậm chí không cần xác minh nhân thân khách hàng. Nhưng đằng sau sự “thuận tiện” đó là mức lãi suất từ vài trăm đến vài nghìn %/năm, là hàng loạt điều khoản cho vay mang tính “gài bẫy” khách hàng nhằm chiếm đoạt tài sản và trên hết là những hành động mang tính khủng bố tinh thần, sức khoẻ của người đi vay. Người dân gọi đây là tín dụng đen.
Vay online đem lại rất nhiều lợi ích cho người đi vay nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và để hạn chế những rủi ro ấy, người vay nên tìm hiểu thông tin khoản vay một cách rõ ràng, tham khảo thông tin từ nhiều nguồn khác nhau và đảm bảo chọn đúng đơn vị cho vay có uy tín nhằm hạn chế thấp nhất những rủi ro.