Chuyên gia lo lắng tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đông 'vỡ trận' vì giá vé cao

Chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Thủy cho rằng, giá vé tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đông phải rẻ và phù hợp để thu hút người dân ngay từ đầu.

chuyen-gia-lo-lang-tau-duong-sat-cat-linh-ha-dong-vo-tran-vi-gia-ve-cao — *Tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đông.*

Vừa qua TP Hà Nội đã đưa ra dự thảo về phương án giá vé có trợ giá của tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông. Theo đề xuất, Hà Nội sẽ hỗ trợ 50% giá vé cho người dân đi tuyến tàu điện này.

Theo đó, dự thảo này đưa ra ba loại: vé lượt, vé ngày và vé tháng. Đối với vé lượt có mức giá là 15.000 đồng/lượt nếu đi toàn tuyến và thấp nhất là khoảng 7.000 đồng. Vé lượt có thể thanh toán bằng tiền mặt hoặc quẹt thẻ. Mức giá vé ngày là 30.000 đồng/ngày và không giới hạn số lần đi lại. Giá vé tháng là 200.000 đồng/người/vé/tháng.

Mới đây, Đại diện Công ty TNHH MTV Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro) cho biết TP đã lựa chọn 1 trong 3 phương án giá vé mà đơn vị này đề xuất.

Theo phương án được chốt, giá vé lượt thấp nhất là 7.600 đồng; vé ngày là 30.000 đồng; vé tháng cho hành khách phổ thông là 200.000 đồng. Giá vé này đã được tính kèm với mức trợ giá của Hà Nội. Vé cũng bao gồm bảo hiểm hành khách và các chi phí trung gian nếu có.

Sở dĩ vé lượt có giá 7.600 đồng do được tính theo công thức 7.000 đồng/vé/lượt + 600 đồng/vé/km di chuyển. Như vậy hành khách càng di chuyển xa thì giá vé lượt cũng tăng theo, giao động từ 8.000- 15.000 đồng.

Đại diện Hanoi Metro cũng cho biết giá vé lượt sẽ được làm tròn theo đơn vị nghìn đồng nếu hành khách trả tiền mặt (7.600 đồng làm tròn thành 8.000 đồng). Nếu hành khách trả tiền bằng thẻ nạp tiền trước thì chỉ bị trừ đúng số tiền như giá vé.

Sau khi chốt phương án giá vé, UBND TP sẽ chờ HĐND TP thông qua trước khi chính thức áp dụng. Ngoài ra, UBND TP cũng đề nghị HĐND TP miễn phí cho hành khách đi tuyến đường sắt này trong 15 ngày đầu.

Liên quan đến vấn đề này, chia sẻ quan điểm với chúng tôi, chuyên gia giao thông TS. Nguyễn Xuân Thủy - nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Giao thông cho rằng, giá vé tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đông phải rẻ và phù hợp để thu hút người dân ngay từ đầu.

Theo ông Thủy, cho rằng giá vé theo đề xuất của Hà Nội hiện vẫn còn cao và bất cập. "Giá vé lượt của đường sắt Cát Linh - Hà Đông chỉ nên là 10.000 đồng/ lượt như vậy là vừa đẹp, vừa tròn với túi tiền người dân. Tương tự giá vé ngày, vé tháng cũng vẫn còn cao... Vé tháng chỉ nên là 150.000 đồng/tháng", chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy nêu ý kiến.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia giao thông cũng cho rằng, không cần thiết để mức giá lẻ 7.000 đồng hay 8.000 đồng mà chỉ nên để áp dụng giá vé đồng hạng.

Đặc biệt, TS. Nguyễn Xuân Thủy cho rằng việc xác định giá vé trong thơi điểm này là cực kỳ quan trọng vì đây là tuyến đường sắt trên cao đầu tiên của cả nước được đưa vào vận hành, qua nhiều năm "chậm tiến độ" vì thế phải thu hút được người dân ngay từ đầu, tạo thiện cảm cho người dân.

"Giá vé phải rẻ, phù hợp, tiện lợi và nên áp dụng giá đồng loạt, không nên đưa ra giá vé lẻ. Đặc biệt, Hà Nội cũng cần xác định làm Metro hay giao thông công cộng là để phục vụ lợi ích của người dân, giúp giao thông đi lại tiện lợi chứ không phải để làm kinh tế.

Ở trên thế giới cũng vậy, giá vé tàu điện của các nước đều rất rẻ so với thu nhập của họ. Như thế mới thu hút được người dân. Đây là tuyến đường sắt được người dân trông đợi nhưng cũng còn nhiều lạ lẫm, rào cản vì vậy việc thu hút người dân là rất quan trọng", ông Thủy nêu quan điểm.

Bên cạnh đó, TS Thủy cũng cho rằng để thu hút người dân thì tuyến đường sắt phải có sự kết nối với các tuyến xe buýt khác. "Ngoài ra, cũng nên có một cuốn sổ tay hoặc bìa nhỏ để người dân dễ dàng tra cứu đường đi bởi không phải ai đi cũng biết tuyến đường sẽ kết nối đi đâu, lên tàu thì xuống đâu như những người già, hay người dân ngoại tỉnh đến", TS Thủy bày tỏ.

Một khó khăn cũng được TS. Nguyễn Xuân Thủy nêu ra khi tuyến đường sắt đi vào hoạt động, đó là việc cần phải lắp thang cuốn ở mỗi ga để người dân tiện lợi lên xuống. "Thói quen của người dân hiện nay là lười vận động vì thế việc leo lên, leo xuống mỗi ga sẽ khiến người dân cảm thấy ngại đi tàu điện. Điều này phải có thời gian để người dân thích nghi", TS. Nguyễn Xuân Thủy chia sẻ.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Hồng Trường, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đường sắt Hà Nội (đơn vị vận hành tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông), cho biết mức giá vé đề xuất đã có hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, tương đương mức hỗ trợ với xe buýt vào giai đoạn đầu (khoảng 50%).

Ông Trường cũng cho biết thêm kinh nghiệm chung của các nước khi xây dựng phương án giá vé cho đường sắt đô thị là đều đưa ra ba cách tính giá vé: giá vé đồng hạng, giá vé theo khu vực, giá vé theo cự ly (theo chặng).

Do hạn chế về công nghệ, xe buýt ở Việt Nam đang áp dụng vé đồng hạng (chia ba loại: tuyến ngắn, tuyến trung bình, tuyến dài). Vé đồng hạng có ưu điểm đơn giản, dễ quản lý nhưng có mặt hạn chế không khuyến khích những người đi chặng ngắn.

“Với hỗ trợ của JICA về công nghệ vé thẻ, tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông sẽ áp dụng giá vé chặng. Mặt khác, qua khảo sát ý kiến người dân, phương án thu vé theo chặng cũng được nhiều người tán thành vì đảm bảo tính công bằng” - ông Trường cho hay.