Dù xây lại, Nhà thờ Đức Bà sẽ không bao giờ được như cũ?

Lính cứu hỏa báo cáo các tháp chuông của Nhà thờ Đức Bà không bị thiệt hại và rằng nhiều tác phẩm nghệ thuật đã được giải cứu hoặc được lưu trữ trong các khu vực được cho là an toàn, Ars Technica cho hay.

Tuy nhiên, mái nhà của nhà thờ và cấu trúc hỗ trợ gỗ sồi 850 năm tuổi gần như đã bị phá hủy hoàn toàn. Ngọn tháp chính với 750 tấn gỗ sồi đã sụp đổ mái bằng gỗ khi không thể chịu được ngọn lửa vào tối 15/4.

"Toàn bộ mái nhà bị phá hủy; tôi hy vọng mái vòm có thể chịu đựng được", nhà sử học Stephen Murray của Đại học Colombia cho hay.

“Trần đá hình vòm cao tạo cho nhà thờ một cảm giác rộng mở và tạo âm thanh hoàn hảo cho các dịch vụ tôn giáo, nhưng chúng cũng được xây dựng để giúp bảo vệ nội thất của nhà thờ khỏi một sự kiện giống như thế này: sự sụp đổ của một mái nhà bị cháy”, ông nói thêm.

"Mái vòm được xây dựng với ý định chống cháy bên trong tòa nhà. Chúng tôi chưa biết liệu điều đó có hiệu quả hay không. Trọng lượng của gác chuông rơi trên đỉnh vòm có thể đã làm thủng các mái vòm", ông cho hay.

Nhà thờ Đức Bà sẽ không còn như trước nữa?

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố sẽ xây dựng lại nhà thờ với kinh phí từ một chương trình quyên góp quốc gia. Rõ ràng việc xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà sẽ là một công việc khổng lồ, nhưng quy mô chính xác phụ thuộc vào những gì bị bỏ lại khi ngọn lửa cuối cùng đã tắt.

Mặc dù các kiến trúc sư có đủ thông tin chi tiết về nhà thờ để tái tạo chính xác về mặt kỹ thuật, nhưng sự khéo léo khó có thể giống nhau. Ngày nay, hòn đá tạo nên thánh đường sẽ bị cắt bằng máy móc chứ không phải bằng tay của những thợ xây nhà bằng đá trong thế kỷ thứ 12, khi nhà thờ được xây dựng.

"Các tòa nhà theo kiến trúc Gothic của thế kỷ 19 và thế kỷ 20 luôn trông có vẻ hơi cứng, bởi viên đá không mang dấu ấn bàn tay của những người thợ”, ông Murray nói với Ars Technica.

Một số thông tin lịch sử cho biết đã có tới 13.000 cây gỗ sồi đã được đốn họ vào khoảng năm 1160 để làm phần cấu trúc gỗ của mái nhà thờ. Những cây này được trồng từ những năm 800 hoặc 900, tức khi bị chặt xuống chúng đã có tới khoảng 400 tuổi.

Và việc thay thế chỗ gỗ sồi 400 năm tuổi này dường như là điều không thể.

Dù vậy, ông Murray lưu ý rằng Pháp có một ngành công nghiệp phục hồi lịch sử phát triển mạnh. "Có những công ty được trang bị rất tốt để đảm nhận công việc này", ông nói với Ars Technica.

Những thay đổi lịch sử của Nhà thờ Đức Bà?

Vụ hỏa hoạn ngày 15/4 gây thiệt hại tồi tệ nhất trong lịch sử của Nhà thờ Đức Bà nhưng đây không phải lần đầu tiên tòa nhà này đối mặt với thay đổi lớn như vậy.

Vua Louis XIV và con trai ông Louis XV đã tu sửa nhà thờ rất đáng kể trong thế kỉ 17 và 18. Năm 1786, các kiến trúc sư đã loại bỏ tòa tháp hình chóp ban đầu sau nhiều thế kỷ cấu trúc gỗ sồi đã bị sức gió làm suy yếu.

Trong cuộc Cách mạng Pháp, các lực lượng cách mạng đã phá hủy hầu hết các bức tượng, và nhà thờ được trao lại cho giáo phái vô thần và giáo phái Đấng Tối cao của nhà cách mạng Maximilien Robespierre. Napoléon đã trả lại nhà thờ cho Giáo hội Công giáo La Mã sau khi ông lên nắm quyền vào năm 1801, nhưng 30 năm sau, Nhà thờ Đức Bà lại rơi vào tình trạng khốn đốn, và nhiều người Paris coi đó là một tòa nhà cũ nát.

Nhưng tác phẩm Thằng gù Nhà thờ Đức Bà (The Hunchback of Notre Dame) đã biến nhà thờ bị bỏ quên thành một địa danh yêu dấu của Paris một lần nữa. Nó đã khởi động quá trình phục hồi 25 năm của các kiến trúc sư tài ba là Lassus và Viollet-le-Duc, trong đó bao gồm việc tái tạo tòa tháp cao nhất. Đây cũng là tòa tháp đã bị sụp đổ trong trận hỏa hoạn ngày 15/4.

Hiện chưa rõ sẽ cần bao lâu để xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà sau vụ cháy ngày 15/4, nhưng chắc chắn đó là sẽ là quá trình gian nan, cần những bàn tay tài giỏi nhất như Tổng thống Pháp tuyên bố.