Lệnh cấm của EU đối với dầu thô Nga đang ảnh hưởng đến dòng dầu như thế nào?

Khối lượng dầu thô của Nga được vận chuyển bằng đường biển đã giảm 330.000 thùng/ngày xuống còn 500.000 thùng/ngày, dưới mức 590.000 thùng/ngày lần đầu tiên được vận chuyển bởi đường ống Druzhba, theo Báo cáo thị trường dầu hàng tháng.

Do đó, tỷ trọng xuất khẩu dầu thô của Nga của EU đã giảm xuống 28% trong tháng 11 so với 31% trong tháng 10 và từ 50% trước cuộc chiến Ukraine vào ngày 24 tháng 2 của Nga.

Trong khi đó, xuất khẩu dầu thô của Nga sang Ấn Độ đạt kỷ lục 1,3 triệu thùng/ngày trong tháng 11, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc, bao gồm cả đường biển và đường ống, nhìn chung không thay đổi ở mức 1,9 triệu thùng/ngày.

Vào ngày 5 tháng 12, lệnh cấm nhập khẩu dầu thô của Nga của EU và mức trần của G7 đối với giá dầu xuất khẩu bằng đường biển của Nga ở mức 60 USD/thùng có hiệu lực, dự kiến sẽ cắt giảm sản lượng của Nga.

Xuất khẩu dầu thô của Nga thông qua đường ống Druzhba sang Đông Âu được miễn trừ khỏi lệnh cấm, nhưng IEA dự kiến nguồn cung vốn đã eo hẹp sẽ còn thu hẹp hơn nữa, buộc Nga phải ngừng sản xuất nhiều hơn.

Theo IEA, khoảng 100.000 thùng dầu thô xuất khẩu bằng đường biển của Nga cũng không nằm trong lệnh cấm của EU.

Theo IEA, EU đang tìm cách bù đắp cho việc giảm nhập khẩu dầu thô của Nga bằng cách tăng nguồn cung từ Trung Đông, Tây Phi, Na Uy, Brazil và Guyana.

Hoa Kỳ và Kazakhstan có thể giúp thay thế khoảng 1,1 triệu thùng dầu mỗi ngày của Nga sẽ bị mất sau ngày 5 tháng 12, IEA ước tính trong báo cáo vào tháng 11.

Na Uy cũng có kế hoạch tăng sản lượng từ mỏ dầu lớn nhất Tây Âu, Johan Sverdrup, vào tháng 12. Nhà điều hành Equinor cho biết giai đoạn 2 của quá trình phát triển mỏ này có thể bổ sung thêm 200.000 thùng/ngày khi đạt đỉnh vào năm tới.

Một số dầu của Nga sẽ tiếp tục chảy vào EU thông qua các đường ống, vì lệnh cấm loại trừ một số nhà máy lọc dầu không giáp biển ở Đông Âu.

Đức, Hà Lan và Ba Lan là những nhà nhập khẩu dầu chính của Nga trong năm ngoái, nhưng tất cả đều có khả năng nhập khẩu dầu thô bằng đường biển từ những nơi khác.

Sự phụ thuộc của EU vào Nga cũng được củng cố bởi thực tế là các công ty như Rosneft và Lukoil kiểm soát một số nhà máy lọc dầu lớn nhất của châu Âu. Tuy nhiên, Đức đã nắm quyền kiểm soát nhà máy lọc dầu Schwedt thuộc sở hữu của Rosneft, nơi cung cấp khoảng 90% nhu cầu nhiên liệu của Berlin, trong khi nhà máy lọc dầu ISAB ở Sicily, thuộc sở hữu của Lukoil, có thể được bán vào cuối năm nay.

Các nước EU đã được miễn trừ tạm thời nhập khẩu dầu thô của Nga nhưng không được phép xuất khẩu các sản phẩm thu được từ nguyên liệu thô này.

IEA cho biết, Bulgaria, Slovakia và Hungary đều đã nghiên cứu tác động tiềm ẩn của hạn chế này đối với tỷ lệ khai thác và đang tìm cách thu xếp miễn trừ thương mại đối với bất kỳ sản phẩm dư thừa nào.