Ngày nay, trên thị trường có biết bao món bánh kẹo hấp dẫn. Xen lẫn giữa các món ăn hiện đại này, ở Huế vẫn còn lưu giữ được món bánh truyền thống. Bánh in ngũ sắc. Món bánh ngon này ngoài tên gọi như vậy còn có tên là bánh in, bánh “cộ”...

Sở dĩ được gọi là bánh in ngũ sắc do bánh được gói bằng loại giấy bóng 5 màu gồm vàng, cam, đỏ, hồng, xanh.

Vào dịp Tết Nguyên đán, ở mảnh đất Cố đô Huế vẫn còn nơi làm ra biết bao bánh in ngũ sắc phục vụ thị trường. Đó là vùng đất Kim Long cạnh dòng sông Hương thơ mộng.

Vùng đất này lâu nay nổi danh với những món ăn truyền thống, nhất là thứ bánh đặc trưng - bánh in ngũ sắc.

Loại bánh 5 màu này để dâng cúng lên bàn thờ ông bà, tổ tiên. Những ngày Tết Nguyên đán của dân tộc, trên mâm cỗ của người dân xứ Huế không thể thiếu loại bánh từng được tiến vua này.

Dịp Tết là lúc nghề làm bánh ngũ sắc ở vùng đất Kim Long tất bật vào mùa, sản xuất ra biết bao mẻ bánh in.

Ghé thăm vùng đất Kim Long, nhiều người thích thú bởi mùi thơm của đậu xanh thoang thoảng. Ở cơ sở sản xuất bánh in của bà Mai Thị Hậu tại tổ 8, mọi người bận rộn làm việc. Mỗi người mỗi công đoạn tạo ra chiếc bánh in đủ màu.

Hơn 21 năm làm bánh này, bà Hậu tâm sự: “Nghề làm bánh in ngũ sắc là nghề truyền thống của phường Kim Long. Nghề này mang lại thu nhập tuy không cao nhưng tạo thêm việc làm cho người dân”.

Từ tháng 8 Âm lịch, họ bắt đầu làm ra chiếc bánh in thơm ngon. Bận rộn hơn cả là tháng Chạp do nhu cầu dùng bánh ngũ sắc rất lớn.

Bước vào nơi tràn ngập bánh in của bà Hậu, phát ra âm thanh rộn rã của tiếng chày, của máy giã bột và mùi thơm phức của bột đậu xanh. Một chiếc bánh ngon thường có độ thơm, giòn tan...

Bà Hậu cho biết: “Một ngày, lò bánh của gia đình tôi làm ra khoảng 5 nghìn chiếc. Có nhiều cách trình bày bánh, có thể gói bánh đóng 50 chiếc, tháp 12 tầng, tháp 5 tầng, bánh hạt sen…”.

Để chiếc bánh in ra đời phải trải qua nhiều công đoạn như chọn đậu xanh, rang đậu, đánh bột, nhào bột, in bánh, gói bánh…

Theo người dân, những năm trước, các hộ dân làm bánh phải giã đậu xanh bằng tay. Bây giờ, có máy móc hỗ trợ việc rang, xay, giã bột nên đỡ cực. Tuy nhiên, in và gói bánh vẫn thực hiện bằng tay. Trung bình một hộ dân làm ra khoảng 5.000 - 6.000 chiếc bánh/ngày.

Bà Hồ Thị Kim Liên, một hộ gia đình làm bánh in ngũ sắc lâu năm chia sẻ, vào dịp Tết, mỗi ngày, gia đình bà làm đến mấy nghìn chiếc bánh. Những khi cao điểm, bà Liên còn phải thuê thêm vài người trong xóm cùng làm.

Theo tìm hiểu, trước đây, phường Kim Long có hàng chục hộ theo nghề nhưng hiện nay chỉ còn hơn chục hộ gắn bó với nghề vì muốn giữ nghề truyền thống của ông cha, bởi công việc vất vả, giá thành sản phẩm thấp.

Các cụ cao niên trong vùng thông tin, bánh in có từ thời các vua Nguyễn, cách đây khoảng mấy trăm năm. Vào thời xưa, các bậc vua Nguyễn thích dùng loại bánh làm từ bột đậu xanh và đường do chính tay người dân Kim Long làm để ăn kèm khi thưởng trà. 

Nhờ bàn tay của người dân vùng Kim Long, họ đã biến những hạt đậu xanh thành món bánh thơm ngon, thành kính dâng lên tổ tiên trong các mâm cỗ ngày giỗ, Tết.

Với người Huế, ngày Tết, bên tách trà nóng có thêm những chiếc bánh in ngũ sắc nhâm nhi với bạn bè, người thân trở thành những khoảnh khắc đẹp đẽ mỗi khi Tết về, góp phần lưu giữ nét văn hóa ẩm thực xứ Huế.