Thưởng Tết 2021 được dự báo thấp

Dự báo về mức thưởng tết năm nay, ông Lê Quang Trung, nguyên Phó Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động -  Thương binh và Xã hội) cho rằng, sẽ thấp hơn năm ngoái.

Theo ông Trung, đây là một năm khó khăn đối với hầu hết doanh nghiệp và người lao động nên giữa hai bên cần có sự chia sẻ. Đối với một số ngành nghề như thương mại điện tử, kinh doanh online, công nghệ thông tin…, ông Trung cho rằng, mức thưởng tết có thể sẽ cao hơn. Các ngành khác, doanh nghiệp có thể tính toán mức hợp lý, làm sao thưởng đảm bảo các chế độ để giữ chân người lao động sau dịch COVID-19.

Nhiều công ty thương mại điện tử, ngân hàng… dự báo có thưởng tết to, trong khi các hãng dệt may, da giày phấn đấu thưởng tháng lương thứ 13. Doanh nghiệp vận tải, du lịch… nói, nhắc đến thưởng tết chỉ thêm buồn.

Ông Lê Đình Quảng, Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) đánh giá: Năm nay, trong khó khăn có một số lĩnh vực vẫn phát triển, như thương mại điện tử phát triển mạnh, hay bất động sản vẫn tăng giá. Các doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp trong các khu công nghiệp vẫn duy trì tốt hoạt động sản xuất, kinh doanh, đảm bảo đủ việc làm và thu nhập cho người lao động.

Bộ LĐ-TB&XH cho biết, từ ngày 1/1/2021, Luật Lao động (sửa đổi) bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, người lao động có thể không nhận thưởng hoặc không nhất thiết nhận thưởng bằng tiền mặt.

Cụ thể, Điều 104 quy định về “thưởng” thay vì “tiền thưởng” như trước. Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.

Như vậy, thay vì chỉ được thưởng cho người lao động tiền, trong Bộ luật Lao động sửa đổi mới đã mở rộng các hình thức thưởng khác, cho phép người sử dụng lao động có thể thưởng cho người lao động bằng hiện vật như như chính hàng hóa, dịch vụ của công ty; phiếu mua hàng giảm giá, chuyến du lịch, vé tàu, vé xe,… thay vì tiền mặt.

Thưởng Tết có thể bằng hiện vật, có nghĩa thưởng bằng gạch, ngói, xi măng... đều được?

Sau khi có Luật mới (có hiệu lực từ ngày 01/01/2021) thì "vì được lựa chọn giữa thưởng bằng tiền hoặc tài sản" mà các doanh nghiệp sẽ chọn thưởng cho người lao động (NLĐ) hiện vật (thường là các sản phầm của nhà làm nên, công ty mình làm ra) vào dịp Tết.

Hiểu như vậy là chưa đúng, bởi lẽ:

Thứ nhất, trước khi Bộ luật lao động 2019 ra đời, các doanh nghiệp áp dụng theo Bộ luật lao động 2012 vẫn được quyền thưởng tết cho NLĐ bằng hiện vật, không cần phải đợi đến 01/01/2021. Điều 103 Luật hiện hành quy định về  “tiền thưởng” nên tất nhiên nó chỉ nhắc đến tiền rồi, ko nhắc đến hiện vật được.

Luật mới quy định về “Thưởng” bao gồm là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức; đây được xem là quy định một cách mở rộng cũng như cụ thể hơn về các khoản thưởng của NLĐ.

Thứ hai, thưởng tết không phải là nghĩa vụ bắt buộc của doanh nghiệp cho dù là ở Luật mới hay luật cũ, Luật không bắt doanh nghiệp phải thưởng cho NLĐ mỗi khi tết đến xuân về, thưởng chỉ là khoản khuyến khích cho người lao động để họ tăng gia sản xuất. Nó phụ thuộc vào thỏa thuận giữa NLĐ và doanh nghiệp trong HĐLĐ, thỏa ước lao động… 

Nên doanh nghiệp có gì thưởng đó là chuyện hết sức bình thường, không vi phạm quy định nào cả, có nước mắm thưởng nước mắm, có gạo thưởng gạo.