Vụ ô nhiễm đại thủy lợi Ngàn Trươi: Nghi vấn mỏ sắt là ‘thủ phạm’

Liên quan đến vụ việc ô nhiễm nước ở đập dâng Ngàn Trươi – Cẩm Trang (Vũ Quang, Hà Tĩnh) xảy ra hơn 1 tuần nay khiến người dân địa phương vô cùng lo lắng.

Ngoài việc nước bốc mùi hôi thối nghi vấn do lòng hồ có nhiều cây cối, thảm thực bì không được dọn sạch trong quá trình thực hiện dự án. Một vấn đề khác cũng được người dân đặt ra là tại sao dòng nước lại chuyển màu đỏ sắt bất thường mà trước đây chưa hề có?

Trao đổi với báo chí mới đây, ông Hồ Huy Thành - Giám đốc Sở TN&MT Hà Tĩnh cho biết: Ban đầu, cơ quan chức năng tiến hành xả nước ở đập dâng Ngàn Trươi là để tìm nguyên nhân ô nhiễm nguồn nước vì nghi ngờ một số tác nhân như Ban quản lý dự án thủy lợi Ngàn Trươi, khu chăn nuôi, khu dân cư và một số nhà máy đóng trên địa bàn…

“Tuy nhiên, qua mấy lần lấy mẫu phân tích chúng tôi thấy sắt dư nhiều. Hiện nay đang hướng nghi ngờ ô nhiễm nguồn nước là do một số mỏ sắt ở khu vực công trình thủy lợi đập dâng Ngàn Trươi", Giám đốc Sở TN&MT Hà Tĩnh cho hay.

Một thông tin khác cũng được lãnh đạo Sở này cung cấp đó là: Khi lấy 5 mẫu nước tại một số vị trí trong lòng hồ Ngàn Trươi để kiểm nghiệm thì phát hiện chỉ số sắt, COD, NH4 đều vượt ngưỡng.

Trong khi đó, khảo sát tại khu vực đầu nguồn hồ Ngàn Trươi (từ đường mòn HCM ngược lên) PV ghi nhận có việc một nhà máy sắt đang trong tình trạng “đắp chiếu”, máy móc hoen gỉ, xung quanh có nhiều quặng sắt không được che chắn cẩn thận.

Tìm hiểu được biết, đây chính là nhà máy quặng sắt Vũ Quang. Nhà máy được xây dựng vào năm 2008, trên diện tích 19ha với tổng số vốn đầu tư hơn 158 tỷ đồng.

Tháng 5/2009, nhà máy đi vào hoạt động với công suất ước 500.000 tấn quặng mỗi năm, mục đích chủ yếu là cung cấp nguyên liệu cho nhà máy thép Vạn Lợi (Khu kinh tế Vũng Áng, thị xã Kỳ Anh). Tuy nhiên, từ năm 2010, nhà máy Vạn Lợi bị “chết yểu” vì thiếu vốn, dẫn tới nguyên liệu của nhà máy quặng Vũ Quang làm ra không thể tiêu thụ.

Năm 2012, nhà máy quặng sắt Vũ Quang chính thức ngừng hoạt động. Đến năm 2017, UBND tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định thu hồi giấy phép khai thác mỏ sắt tại xã Sơn Thọ của Cty CP Gang thép Hà Tĩnh.

Trên báo chí, ông Ngô Hồng Sơn - Phó giám đốc Cty CP Gang thép Hà Tĩnh thừa nhận: Sản phẩm quặng tồn kho từ năm 2013 của nhà máy là khoảng 8 vạn tấn. Trong đó 4 vạn tấn thành phẩm, số còn lại bán thành phẩm. Số hàng này như núi ngoài trời và không được che chắn.

Theo ông Sơn, phương án bảo vệ số quặng trên chỉ là hình thức, còn việc quặng bị bào mòn, mưa xuống tự oxi hóa chảy theo dòng nước mưa không làm cách nào khác được.

Để có thêm thông tin vì sao nước ở Ngàn Trươi lại chuyển màu đen đỏ, PV đã trao đổi với TS Nguyễn Văn Khải – chuyên gia vật lý, hóa học.

Trước những hình ảnh nước ở đập dâng làm bờ đập và hệ thống kênh tưới tiêu đổi màu mà PV cung cấp, TS Khải cho rằng việc nghi vấn của cơ quan chức năng về mỏ quặng kim loại khiến nước đổi màu là có cơ sở. Tuy nhiên, TS Khải cũng cho rằng cần chắc chắn thì phải làm các xét nghiệm, phân tích.

TS Khải cũng cho rằng, với màu nước hồng như trên có khả năng do ô xít nhôm ở các quặng thiên nhiên với lượng tương đối lớn. “Có thể do mưa quét từ các mỏ ở núi xuống”, TS Khải chia sẻ thêm.

Về hướng xử lý đối với nguồn nước ô nhiễm, TS Khải cho rằng với lượng nước lớn thế này thì rất khó xử lý. “Phải xây nhiều đập dâng hoặc dùng các hóa chất để các chất này lắng đọng và tích tụ lại…”, TS Khải kết luận.

Hiện phóng viên cũng đã liên hệ làm việc với UBND tỉnh Hà Tĩnh, Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Tĩnh để có thông tin về nguyên nhân gây ra ô nhiễm nguồn nước tại đập dâng Ngàn Trươi – Cẩm Trang.

Link gốc: https://baosuckhoecongdong.vn/-o-nhiem-thuy-loi-ngan-truoi-nghi-van-mo-sat-thu-pham-130785.html