Chính phủ đề xuất cắt giảm 70% thủ tục, thúc đẩy nhanh chóng phát triển nhà ở xã hội

Chính phủ vừa trình ra một cơ chế đặc thù nhằm cắt giảm đến 70% thời gian thực hiện thủ tục đầu tư, với mục tiêu đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án nhà ở xã hội, giúp giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp. Đề xuất này đã được trình bày tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào chiều 25/4/2025.

Theo dự thảo Nghị quyết, các thủ tục đầu tư đối với dự án nhà ở xã hội sẽ được rút ngắn một cách đáng kể. Cụ thể, Chính phủ đề xuất UBND cấp tỉnh có quyền phê duyệt chủ trương đầu tư và giao cho nhà đầu tư mà không cần thực hiện thủ tục đấu thầu đối với các dự án không sử dụng vốn đầu tư công. Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, cơ chế này giúp giảm thời gian thực hiện thủ tục từ 300 ngày xuống chỉ còn tối đa 75 ngày, tiết kiệm khoảng 200 ngày, giúp các dự án triển khai nhanh hơn.

Để tham gia vào các dự án nhà ở xã hội, các nhà đầu tư cần đáp ứng các tiêu chí cụ thể: phải là doanh nghiệp hoặc hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, có tỷ lệ dư nợ tín dụng và trái phiếu doanh nghiệp hợp lý, và sở hữu ít nhất 20% tổng vốn đầu tư đối với dự án dưới 20 ha, hoặc 15% đối với các dự án trên 20 ha. Đối với những nhà đầu tư tham gia nhiều dự án, việc phân bổ vốn chủ sở hữu phải được thực hiện đúng theo quy định. Nếu có nhiều nhà đầu tư đủ điều kiện, việc lựa chọn sẽ dựa trên các yếu tố như kinh nghiệm, năng lực tài chính và thời gian nộp hồ sơ.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đã đồng ý với việc cắt giảm thủ tục nhưng nhấn mạnh cần có cơ chế giám sát để tránh tiêu cực và lãng phí. Ngoài ra, Ủy ban cũng đề nghị làm rõ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư khi có nhiều đơn vị tham gia, nhằm đảm bảo tính minh bạch trong suốt quá trình triển khai.

Bên cạnh việc giảm thời gian thủ tục, dự thảo nghị quyết cũng đưa ra một số chính sách hỗ trợ khác. Các chủ đầu tư sẽ được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 13% tổng chi phí đầu tư, cao hơn mức quy định hiện nay. Chính phủ còn đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội Quốc gia và miễn thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội. Đặc biệt, các doanh nghiệp và hợp tác xã trong khu công nghiệp sẽ có thể thuê nhà ở xã hội để bố trí nơi ở cho người lao động và được hỗ trợ về quỹ đất, giải phóng mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật.

Dự thảo nghị quyết này dự kiến sẽ được trình Quốc hội vào kỳ họp khai mạc đầu tháng 5/2025. Nếu được thông qua, các cơ chế đặc thù này sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển nhà ở xã hội, đóng góp quan trọng trong việc giải quyết bài toán nhà ở cho người lao động và các đối tượng thu nhập thấp tại Việt Nam.