Thứ năm, 10/08/2023, 06:17 AM
  • Click để copy

Tách, nhập để mạnh lên

Chia tách và nhập các đơn vị hành chính (cấp tỉnh, huyện, xã) là chuyện hệ trọng. Ở nước ta câu chuyện tách - nhập từ năm 1975 đến nay đã diễn ra nhiều lần, điều này được xem như những kinh nghiệm quý.

Hoàn Kiếm là quận trung tâm của Thủ đô, có Hồ Gươm linh thiêng, “nơi lắng hồn núi sông ngàn năm”.

Hoàn Kiếm là quận trung tâm của Thủ đô, có Hồ Gươm linh thiêng, “nơi lắng hồn núi sông ngàn năm”.

Kinh nghiệm cốt lõi là, làm gì cũng phải rất thận trọng, điều tra, nghiên cứu kỹ lưỡng, lắng nghe ý kiến phản biện của các nhà khoa học, của quần chúng nhân dân. Đừng vì ý chí chủ quan cho rằng, muốn phát triển kinh tế nhanh và bền vững, muốn xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh, đáp ứng yêu cầu hội nhập thì phải... nhập vào.

Cuối những năm 70 thế kỷ XX chúng ta đã từng nhập các tỉnh, các huyện, và nhập khá là “táo bạo”, có một số tỉnh nhập lại từ ba tỉnh cũ, như Hà Nam Ninh, Hà Sơn Bình Hoàng Liên Sơn, Bình Trị Thiên... Khá phổ biến là nhập hai tỉnh, như Hải Hưng, Hà Bắc, Vĩnh Phú, Nghĩa Bình, Thuận Hải, Phú Khánh... Năm 1976, việc sáp nhập được thực hiện từ Bắc Trung Bộ đến các tỉnh Tây Nam Bộ và các tỉnh Tây Nguyên, cả nước bấy giờ chỉ còn 38 đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Vì sao sáp nhập và vì sao đến những năm 1989, 1991,1997, 2004 nhiều tỉnh lại tiếp tục tách ra, bà con ta nói vui là được “trả lại tên cho em”? Vào năm 2004 cả nước có đến 64 tỉnh, thành phố. Những tỉnh cuối cùng tách ra là: Tỉnh Đắk Lắk tách thành tỉnh Đắk Nông và tỉnh Đắk Lắk; tỉnh Cần Thơ tách thành tỉnh Hậu Giang và thành phố Cần Thơ; tỉnh Lai Châu tách ra thành tỉnh Lai Châu và tỉnh Điện Biên. Và lần nhập gần nhất là ngày 1-8-2008, Hà Tây nhập vào Hà Nội, cả nước còn 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Hà Nội vừa kỷ niệm 15 năm hợp nhất Hà Tây và tổng kết những thành tựu, những hạn chế sau khi... cửa ngõ Thủ đô nhập vào Thủ đô.

Mỗi giai đoạn tách-nhập các đơn vị hành chính ở cả ba cấp đều có cái lý của mình. Nhưng có một cái lý bao trùm là: phát triển kinh tế thuận lợi, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước. Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội xác định rõ như vậy. Ở đây không hề có chuyện tách-nhập cảm tính, theo cách nói dân gian là “cây tre trăm đốt” khắc nhập, khắc xuất.

Nghị quyết quy định rõ các trường hợp thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn hai giai đoạn 2023 – 2025và 2026 – 2030. Các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đồng thời có diện tích tự nhiên và quy mô dân số thấp so với quy định thì phải sắp xếp lại. Thí dụ, quy mô một xã ở đồng bằng sông Hồng trung bình là 8.000 người, nhưng lại chỉ có số dân không đạt 1/3 mức đó (khoảng 2.600 người) thì phải sáp nhập.

Đương nhiên, dân số, diện tích chỉ là một tiêu chí. Và phải có tính toán cụ thể ở từng khu vực: thành phố, đồng bằng và miền núi, không áp dụng cứng nhắc. Đặc biệt, phải nắm vững nguyên tắc khi sắp xếp: chú trọng, cân nhắc kỹ các yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cộng đồng dân cư, yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế - xã hội.

Chuyện cư dân mạng sôi sục “phản đối” sáp nhập quận Hoàn Kiếm, Hà Nội trong những ngày qua không phải không có lý. Nhưng đó mới là chủ trương, là xét về tiêu chí diện tích và dân số. Hoàn Kiếm là quận trung tâm của Thủ đô, có Hồ Gươm linh thiêng, “nơi lắng hồn núi sông ngàn năm”. Nơi đây không chỉ là một cái tên thông thường, muốn thay đổi, muốn đặt tên thế nào cũng được, mà đây là lịch sử, là văn hoá, là hồn cốt của mảnh đất ngàn năm văn hiến, là địa giới đơn vị hành chính ổn định từ năm 1945 đến nay. Chúng tôi nghĩ, chắc chắn chính quyền Thủ đô, Quốc hội sẽ lắng nghe ý kiến nhân dân, cân nhắc rất kỹ lưỡng trước khi quyết định vấn đề hệ trọng này.

Điều chỉnh địa giới cấp huyện, xã và không ngoại trừ điều chỉnh địa giới cấp tỉnh khi cần thiết, là điều bình thường. Cố nhiên, bên cạnh mặt tích cực, nó kéo theo nhiều hệ lụy. Rõ nhất là đụng chạm đến tổ chức, con người. Hàng loạt vấn đề phải xử lý như, phương án sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức dôi dư; chuyển đổi công năng sử dụng một số trụ sở làm việc dư thừa sau sắp xếp; bảo đảm kết nối, liên thông các công trình hạ tầng giao thông giữa địa bàn; xây dựng, cải tạo các trụ sở, cơ sở hạ tầng phục vụ hoạt động của các cơ quan, tổ chức,v.v..

Kể cả việc đặt tên mới cho đơn vị được sáp nhập cũng là một vấn đề quan trọng, nhạy cảm. Rồi hàng loạt công việc liên quan đến thủ tục hành chính, chuyển đổi con dấu, giấy tờ cho các tổ chức, các chức danh cán bộ. Mong sao “đầu xuôi đuôi lọt”. Ta thường nói đưa đường lối, chính sách vào cuộc sống, chủ trương lớn này của Đảng và Nhà nước đang trong quá trình thực hiện, bên cạnh mặt tích cực khó tránh khỏi những mâu thuẫn mới phát sinh. Dù sao mục tiêu hướng tới không bao giờ thay đổi, tách hay nhập cũng nhằm đích giàu lên, mạnh lên.

Thế mới đòi hỏi sự kiên định và sáng tạo, vượt qua khó khăn, hạn chế, phát huy thế mạnh, bản sắc của từng địa phương. Thực tiễn sinh động, trí tuệ nhân dân sẽ giúp chúng ta có câu trả lời đúng đắn nhất.

Tập đoàn BRG nhận giấy khen trong phong trào “Toàn dân Bảo vệ An ninh Tổ quốc năm 2024”

Tập đoàn BRG nhận giấy khen trong phong trào “Toàn dân Bảo vệ An ninh Tổ quốc năm 2024”

29/05/2025 14:02

Với những đóng góp cho kinh tế - xã hội và các hoạt động cộng đồng, đặc biệt là trong đảm bảo an ninh, trật tự, Tập đoàn BRG đã vinh dự nhận giấy khen trong phong trào “Toàn dân Bảo vệ An ninh Tổ quốc năm 2024” từ Cục An ninh Kinh tế - Bộ Công An.

Xảy ra 13 trận động đất trong 48h ở Kon Tum và Quảng Nam

Xảy ra 13 trận động đất trong 48h ở Kon Tum và Quảng Nam

26/05/2025 14:29

Chỉ trong hai ngày 25 và 26/5, khu vực Quảng Nam và Kon Tum ghi nhận 13 trận động đất nhỏ, dấy lên lo ngại về hoạt động địa chấn kéo dài trong khu vực.

Bộ Chính trị yêu cầu hoàn tất sắp xếp cấp tỉnh trước 15/8

Bộ Chính trị yêu cầu hoàn tất sắp xếp cấp tỉnh trước 15/8

26/05/2025 14:22

Bộ Chính trị yêu cầu việc sắp xếp cấp tỉnh cần hoàn tất trước ngày 15/8/2025, các đơn vị hành chính cấp xã mới phải chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025.

Người dân Hà Tĩnh chạy lũ giữa mùa hè do thời tiết cực đoan

Người dân Hà Tĩnh chạy lũ giữa mùa hè do thời tiết cực đoan

26/05/2025 10:20

Ngày 24 và 25/5/2025, trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh xảy ra mưa rất to, gây ngập lụt tại một số địa phương, ảnh hưởng lớn đến diện tích lúa vụ xuân chưa thu hoạch.

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng

25/05/2025 14:07

Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng theo hướng người dân được tự do giao dịch, mua bán.

Trung tâm tài chính quốc tế sẽ thu hút vốn phát triển nhanh, xanh, bền vững

Trung tâm tài chính quốc tế sẽ thu hút vốn phát triển nhanh, xanh, bền vững

23/05/2025 10:10

Mục tiêu xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là thu hút vốn cho phát triển đất nước nhanh, xanh, bền vững, đặc biệt là vốn trung và dài hạn.

Giá xăng tiếp tục giảm nhẹ, dầu tăng từ ngày 22/5

Giá xăng tiếp tục giảm nhẹ, dầu tăng từ ngày 22/5

22/05/2025 15:41

Từ 15h ngày 22/5, giá xăng E5RON92 và RON95 giảm nhẹ, trong khi giá các mặt hàng dầu đồng loạt tăng, cao nhất là dầu madút tăng 352 đồng/kg.

Ông Nguyễn Tường Quân làm Tổng Biên tập Tạp chí Kinh tế Môi trường

Ông Nguyễn Tường Quân làm Tổng Biên tập Tạp chí Kinh tế Môi trường

21/05/2025 15:33

Sáng ngày 21/5, tại trụ sở Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam (Cung Trí thức TP Hà Nội, số 1 Tôn Thất Thuyết, Cầu Giấy), cơ quan chủ quản tạp chí Kinh tế Môi trường đã tổ chức hội nghị công bố và trao quyết định về công tác cán bộ.

Làm giàu là vinh quang, là yêu nước

Làm giàu là vinh quang, là yêu nước

20/05/2025 17:07

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra một thông điệp có ý nghĩa đặc biệt: Chính phủ sẽ phát động phong trào thi đua toàn dân làm giàu, đóng góp, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Xem thêm