Thứ tư, 26/04/2023, 08:22 AM
  • Click để copy

Vì sao EU không thể trừng phạt ngành công nghiệp hạt nhân của Nga?

Công ty nhà nước Rosatom của Nga là “nhà sản xuất duy nhất trên thế giới” có thể bảo dưỡng những đơn vị tổ hợp nhiên liệu VVER trong những nhà máy điện hạt nhân ở châu Âu.

tai-xuong20230425094819

Tại Hội nghị Thượng đỉnh EU ở Brussels, ông Volodymr Zelenskyy - Tổng thống Ukraine, đã kêu gọi EU thực hiện một vòng trừng phạt cứng rắn mới để chống lại Nga, bằng cách nhắm vào ngành công nghiệp hạt nhân của quốc gia này. Nhưng nội bộ EU thì lại không nghĩ như vậy.

Thật vậy, đối với làn sóng trừng phạt thứ 10 của EU, ông Zelenskyy kêu gọi châu Âu phải ra tay triệt để, đánh vào ngành công nghiệp hạt nhân của Nga và Rosatom - công ty độc quyền nhà nước hùng mạnh, chuyên về kiểm soát năng lượng hạt nhân dân sự và kho vũ khí hạt nhân của Nga.

Trên thực tế, nhiều chính trị gia đã không ngừng kêu gọi bổ sung tên những người điều hành Rosatom vào danh sách đen dài hạn của EU, cũng như trừng phạt trực tiếp vào ngành công nghiệp hạt nhân của Nga. Nhưng cho đến nay, yêu cầu vẫn chưa được thực hiện. Theo phát ngôn viên của Ủy ban châu Âu (EC), nguyên nhân việc này xuất phát từ sự bất đồng quan điểm chính trị, làm kéo dài quá trình thảo luận, trả lại kết quả “nhẹ tay hơn”.

Theo nhận định của bà Maria Shagina - Thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), nhắm vào ngành công nghiệp hạt nhân của Nga sẽ là một trong những “biện pháp mạnh nhất” mà EU thực hiện được trong thời điểm này. Bà cho biết: “Trừng phạt Rosatom sẽ không tạo được tác động lớn vào nền kinh tế của Nga. Dù vậy, mục tiêu của chính sách là đe dọa chính phủ của Putin. Rosatom tự định vị mình là một công ty hạt nhân dân sự, nhưng lại không vạch làn phân định rõ ràng giữa việc phục vụ quân sự và dân sự. Rosatom cũng sẵn sàng thúc đẩy phát triển và sản xuất chip điện tử cho Nga, làm tăng thêm áp lực bị rơi vào tầm ngắm”.

Theo ông Mycle Schneider - nhà phân tích chính sách hạt nhân, EU không lệ thuộc vào uranium làm giàu của Nga nhiều như với dầu thô hay khí đốt. Trên thực tế, ngành hạt nhân EU lệ thuộc vào Nga ở một điểm khác.

Tính đến nay, có 5 quốc gia thành viên EU vận hành 19 lò phản ứng hạt nhân do Nga sản xuất (mẫu lò VVER theo nhiều thế hệ): 6 ở Cộng hòa Séc, 5 ở Slovakia, 4 ở Hungary, 2 ở Phần Lan và 2 ở Bulgaria. Cả Ukraine cũng vận hành một số lò phản ứng có xuất xứ từ Nga.

Như vậy, theo ông Schneider, Rosatom là “nhà sản xuất duy nhất trên thế giới” có thể bảo dưỡng những đơn vị tổ hợp nhiên liệu VVER trong những nhà máy này.

Đối mặt trước tình huống này, EU đã thực hiện nhiều nỗ lực để loại bỏ dần sự hiện diện của Nga khỏi ngành công nghiệp hạt nhân trong nước: Hai công ty phương Tây là Westinghouse (Mỹ) và Framatome (Pháp) đang cố gắng thay thế Nga làm nhà cung cấp tổ hợp nhiên liệu VVER mới, nhưng họ không thể bắt kịp tiến độ nhu cầu, hay đáp ứng được mọi mẫu tổ hợp hiện có. Phần Lan cũng lấy cớ “Nga xâm lược Ukraine” để hủy bỏ dự án hợp tác xây dựng nhà máy hạt nhân trên bán đảo Hanhikivi.

Mặt khác, theo Báo cáo ngành công nghiệp hạt nhân toàn cầu, điện hạt nhân - sản xuất từ nhà máy do Nga xây dựng, chiếm tỷ trọng đáng kể trong cơ cấu điện của nhiều nước châu Âu. Ví dụ: 32,8% đối với Phần Lan, hay 52,3% đối với Slovakia.

Đã vậy, lò phản ứng Mochovce-3 của Slovakia - cũng đang sử dụng tổ hợp nhiên liệu VVER, đã đi vào hoạt động vào đầu tháng 4, làm sâu sắc thêm mối liên hệ giữa nước này với năng lượng hạt nhân. Và vào năm 2022, Hungary cũng đã cấp giấy phép xây dựng mở rộng nhà máy điện hạt nhân Paks, với hai lò phản ứng thuộc loại VVER mới nhất do Nga sản xuất, nâng tổng số lò phản ứng VVER trong nước lên 6 lò.

Trong bối cảnh này, Budapest cho biết sẽ không ngần ngại sử dụng quyền phủ quyết để cản trở EU thực hiện bất kỳ đòn tấn công nào nhằm vào lĩnh vực hạt nhân của Nga.

Ông Viktor Orbán - Thủ tướng Hungary, cho biết: “Chúng tôi sẽ không cho phép EU đưa năng lượng hạt nhân vào gói trừng phạt”.

Bão Milton đổ bộ Florida với sức gió hơn 190 km/ giờ

Bão Milton đổ bộ Florida với sức gió hơn 190 km/ giờ

10/10/2024 15:01

Milton hiện vẫn là cơn bão cấp 3 với sức gió 115 dặm/giờ (hơn 190km/h) sau khoảng nửa giờ đổ bộ. Cơn bão di chuyển theo hướng đông-đông bắc với tốc độ 15 dặm/giờ, mang theo sóng lớn, gió cực mạnh và lũ quét đe dọa tính mạng.

Xuất khẩu LNG của Bắc Mỹ tăng gấp đôi trong những năm tới

Xuất khẩu LNG của Bắc Mỹ tăng gấp đôi trong những năm tới

05/09/2024 12:26

Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) mới đây cho biết công suất xuất khẩu LNG ở Bắc Mỹ sẽ tăng gấp đôi trong vòng ba năm tới lên 24,4 tỷ feet khối mỗi ngày (Bcf/d) so với mức của năm 2023.

Diễn biến thị trường dầu thô thế giới tuần qua

Diễn biến thị trường dầu thô thế giới tuần qua

02/09/2024 09:02

Giá dầu tương lai giảm vào thứ Sáu (30/8), ghi nhận mức giảm trong 2 tháng liên tiếp, do lo ngại về nhu cầu về dầu sẽ giảm bất chấp nguồn cung gián đoạn từ Libya.

Bhutan - Quốc gia “xanh” duy nhất trên thế giới

Bhutan - Quốc gia “xanh” duy nhất trên thế giới

26/08/2024 14:34

Giữa bối cảnh thế giới đang đối mặt với những thách thức to lớn từ biến đổi khí hậu, Bhutan là hình mẫu toàn cầu về bảo vệ môi trường khi đạt mức carbon âm tính nhờ bảo tồn rừng và phát triển hiệu quả.

Lo ngại mưa bão diễn biến bất thường, Cục Hàng không Việt Nam chỉ đạo khẩn

Lo ngại mưa bão diễn biến bất thường, Cục Hàng không Việt Nam chỉ đạo khẩn

15/08/2024 14:50

Càng về cuối năm, xác suất xuất hiện La Nina lại càng lớn, tăng nguy cơ xảy ra mưa, bão, lũ với nhiều diễn biến phức tạp, đặc biệt là ở các sân bay khu vực miền Trung.

Mỹ tăng mạnh nhập khẩu cá ngừ đóng hộp từ Việt Nam

Mỹ tăng mạnh nhập khẩu cá ngừ đóng hộp từ Việt Nam

12/06/2024 11:24

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), xuất khẩu (XK) cá ngừ đóng hộp của Việt Nam sang Mỹ liên tục tăng trưởng cao trong những tháng đầu 2024. Chỉ tính riêng trong tháng 4/2024, XK cá ngừ đóng hộp sang thị trường này tăng 127%, đạt hơn 10 triệu USD.

Ngành công nghiệp dầu khí Mỹ được lợi gì nếu ông Trump tái đắc cử?

Ngành công nghiệp dầu khí Mỹ được lợi gì nếu ông Trump tái đắc cử?

15/05/2024 06:20

Khi hàng trăm nhà khoa học khí hậu quốc tế dự báo hiện tượng nóng lên toàn cầu sẽ vượt qua ngưỡng nguy hiểm, ngành dầu khí đang chuẩn bị cho nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Donald Trump với một loạt sắc lệnh hành pháp sẵn sàng được ký vào ngày đầu tái đắc cử.

Cuộc tấn công bất ngờ làm rung chuyển ngành đá phiến Mỹ

Cuộc tấn công bất ngờ làm rung chuyển ngành đá phiến Mỹ

04/05/2024 20:54

Những cáo buộc của Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) rằng người tiên phong về đá phiến Scott Sheffield đã thông đồng với OPEC để hỗ trợ giá dầu thô, khiến các nhà điều hành dầu mỏ Mỹ đang theo đuổi các thỏa thuận trị giá hơn 100 tỷ USD cảm thấy lo lắng.

Thảm họa thời tiết của Brazil: mưa bão lớn khiến 10 người thiệt mạng, 21 người mất tích

Thảm họa thời tiết của Brazil: mưa bão lớn khiến 10 người thiệt mạng, 21 người mất tích

02/05/2024 14:57

Chưa kịp hoàn hồn sau đợt nắng lịch sử lên tới 62,3 độ vào hồi tháng 3 vừa qua, Brazil tiếp tục đối mặt với trận mưa bão lớn nhất trong những năm trở lại đây.

Xem thêm